Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp phân bón đều cho biết giá bán phân bón trong quý cuối năm 2023 tiếp tục đi xuống...

Doanh nghiệp phân bón lãi khủng nhờ "thu nhập khác"

Công ty cổ phần phân đạm và hóa chất Hà Bắc (DHB) vừa trải qua một quý kinh doanh với kết quả đột biến.

Cụ thể, lợi nhuận sau thuế quý 4-2023 của DHB là 1.649 tỉ đồng, tăng gấp gần 20 lần so với cùng kỳ. Đây cũng là kỷ lục về lợi nhuận của doanh nghiệp này.

Báo cáo tài chính thể hiện, DHB ghi nhận "khoản thu nhập khác" hơn 1.800 tỉ đồng trong quý 4-2023. Theo thuyết minh, đây là thu nhập từ đề án tái cơ cấu khoản vay tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam.

Lãnh đạo DHB cho biết đề án này đã được Chính phủ phê duyệt với một số nội dung như: điều chỉnh giảm lãi suất cho vay về mức 8,55%/năm kể từ 1-1-2022; xóa nợ lãi tính trên nợ gốc quá hạn và nợ lãi tính trên nợ lãi chậm trả phát sinh chưa trả đến cuối 2022; dừng tính lãi đối với nợ lãi chậm trả kể từ ngày 22-12-2023…

Nhờ khoản thu nhập này, DHB có cú lội ngược dòng ngoạn mục, bởi cả 3 quý trước lỗ 788 tỉ đồng.

Dù vậy, mảng cốt lõi vẫn còn nhiều điểm lưu ý. Quý 4, DHB ghi nhận doanh thu đạt 1.189 tỉ đồng, tăng hơn 3% cùng kỳ. Nhưng giá vốn bán hàng lên tới 1.124 tỉ đồng, tăng 46%. Lãi gộp chỉ còn 65 tỉ đồng, giảm mạnh từ mức 380 tỉ đồng cùng kỳ.

Gộp cả năm 2023, doanh thu DHB đạt 4.413 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 860 tỉ đồng, lần lượt giảm 31% và 52% so với 2022.

Giải trình với Ủy ban Chứng khoán, ông Nguyễn Đức Ninh - tổng giám đốc DHB - cho biết tình hình tiêu thụ của công ty gặp khó khăn do giá bán urê và NH3 (phân bón) giảm mạnh với cùng kỳ năm 2022.

Trong khi đó giá than, vật tư nguyên liệu đầu vào khác vẫn giữ ở mức cao, nguồn than trong nước luôn trong tình trạng thiếu hụt đẩy giá thành sản phẩm tăng cao, theo ông Ninh.

Lãi quý 4 gấp đôi cùng kỳ do lãnh đạo dự báo tốt?

Một doanh nghiệp phân bón khác là CTCP DAP - Vinachem (DDV) cũng ghi nhận lãi tăng mạnh quý 4-2023.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất, DDV đạt doanh thu 835 tỉ đồng quý 4-2023, tăng 3% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế đạt 62,4 tỉ đồng, gấp 8,8 lần so với quý 4-2022.

Lũy kế năm 2023, DDV báo lãi ròng 70,2 tỉ đồng, giảm 80% năm trước do kết quả 9 tháng trước không khả quan. Quý cuối năm "gánh" tới 88% lợi nhuận cả năm.

Lãnh đạo DDV cho biết sản lượng DAP tiêu thụ trong quý cuối năm đạt 61.649 tấn, tăng gần 20% so với cùng kỳ 2022. Tuy nhiên giá bán bình quân lại giảm tới 13,5%. Do vậy hạch toán doanh thu tăng rất nhẹ.

Bù lại, giá vốn hàng bán kỳ này lại giảm, khoảng 8,8%. Nhờ vậy biên lợi nhuận gộp của DDV cải thiện tốt hơn trong quý 4.

Trong đó, có một số nguyên liệu giảm sâu như lưu huỳnh giảm 61%, amoniac giảm 41,5%... Khoản hoàn nhập dự phòng hàng tồn kho cũng làm giá vốn giảm.

Tại báo cáo tài chính quý 4-2023, Công ty cổ phần supe phốt phát và hóa chất Lâm Thao (LAS) ghi nhận doanh thu quý 4-2023 đạt 549 tỉ đồng, giảm 25% cùng kỳ.

Điểm tích cực là giá vốn hàng bán giảm mạnh 38%, chỉ còn 358 tỉ đồng. Nhờ vậy lãi gộp đạt 191 tỉ đồng, tăng 30%. Kết quả, LAS báo lãi sau thuế 54,2 tỉ đồng, gấp hơn hai lần cùng kỳ.

Trong văn bản gửi Ủy ban Chứng khoán, ông Phạm Thanh Tùng - tổng giám đốc LAS - cho biết thị trường quý 4 diễn biến phức tạp, nhu cầu dự trữ phân bón của khách hàng thấp. Sản lượng tiêu thụ của công ty giảm 19,5%.

Tuy nhiên, công ty dự báo được thị trường phân bón thế giới điều chỉnh giảm nên nhanh chóng mua được các lô nguyên liệu giá thấp. 

Ngoài ra, lãnh đạo LAS còn cho biết do siết chặt công nợ, quản trị và điều tiết dòng tiền giúp chi phí tài chính LAS giảm, còn doanh thu tài chính tăng.

Lũy kế năm 2023, LAS đạt doanh thu thuần 3.440 tỉ đồng, tăng 9% so với 2022. Lợi nhuận ròng đạt 148,5 tỉ đồng, tăng 59%.

Theo một số công ty chứng khoán, năm 2022 ngành phân bón thăng hoa với kết quả kinh doanh vượt trội nhờ giá bán tăng.

Tuy nhiên sang 2023, ngành phân bón gặp áp lực khi giá phân bón lao dốc. Đến giữa năm 2023, giá phân bón đã tạo đáy và bước vào phục hồi, doanh nghiệp ngành này nhờ đó cũng có đà cải thiện tốt hơn.

Giá phân bón nhiều nơi tăng, sóng cổ phiếu ngành này bao giờ sẽ lặng?

Ghi nhận tại phiên giao dịch ngày 20-9, thị trường phục hồi với sắc xanh áp đảo. Các nhóm liên quan đến xuất khẩu như thủy sản, dệt may hay phân bón… có diễn biến tích cực.