Sở Giao thông công chánh TP.HCM cho biết hiện khối lượng xây dựng toàn dự án mở rộng xa lộ Hà Nội đạt hơn 91%. Trong đó đoạn qua TP.HCM gần như đã hoàn thành, chỉ còn khoảng 300m tại phường Tân Phú (TP Thủ Đức) đang tạm ngưng do vướng mặt bằng.

Trong khi đó, đoạn qua tỉnh Bình Dương vẫn chưa thể triển khai hoàn thiện vì cùng lý do.

Theo Sở Giao thông công chánh TP.HCM, dự án sẽ hoàn tất sau 12 tháng kể từ thời điểm bàn giao đủ mặt bằng. Tuy nhiên tiến độ bị ảnh hưởng bởi những khó khăn trong việc thống nhất đơn giá bồi thường giữa TP.HCM và tỉnh Bình Dương.

Vấn đề liên quan đến giá bồi thường đất được UBND TP.HCM giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM chủ trì, phối hợp cùng các đơn vị liên quan.

Trả lời Tuổi Trẻ Online, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết vướng mắc lớn nhất hiện nay là sự chênh lệch trong đơn giá đất bồi thường giữa hai địa phương.

Năm 2017, UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt đơn giá bồi thường đất ở là 20,19 triệu đồng/m², đất nông nghiệp là 8,038 triệu đồng/m². Đến năm 2020, mức giá này đã tăng mạnh, với đất ở dự kiến 42 triệu đồng/m² và đất nông nghiệp lên đến 16,7 triệu đồng/m².

Trong khi đó, giá đất bồi thường tại TP.HCM đối với xa lộ Hà Nội khoảng 50 triệu đồng/m² đối với đất ở, còn đất nông nghiệp có hệ số là 14, tương đương 5,2 triệu đồng/m².

Như vậy, chủ yếu có sự khác biệt về đơn giá đất nông nghiệp giữa hai địa phương. Phía Bình Dương xác định phần lớn diện tích bị thu hồi thuộc khu dân cư, có thể chuyển đổi thành đất ở, nên giá bồi thường đất nông nghiệp tại đây cao hơn, chiếm khoảng 25% giá đất ở.

Chênh lệch giá đất giữa hai địa phương khiến TP.HCM phải cân đối lại phương án bồi thường để tiếp tục giải phóng mặt bằng giai đoạn tiếp theo của dự án. Điều này không chỉ làm chậm tiến độ mà còn có nguy cơ đội vốn đầu tư.

Dự án mở rộng xa lộ Hà Nội - quốc lộ 1 theo hợp đồng BOT năm 2009 có tổng mức đầu tư ban đầu 2.287 tỉ đồng, chưa gồm lãi vay. Theo kế hoạch, TP.HCM bàn giao mặt bằng vào năm 2010, nhưng tiến độ kéo dài.

Năm 2016, dự án được điều chỉnh, bổ sung hạng mục và chi phí giải phóng mặt bằng đoạn qua Bình Dương vào vốn BOT, nâng tổng mức đầu tư lên 4.900 tỉ đồng. Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP.HCM (CII) ứng vốn bồi thường cho Khu quản lý giao thông đô thị số 2.

Đến 2020, dự án tiếp tục bị đội vốn, dự báo hơn 6.000 tỉ đồng do điều chỉnh đơn giá đất. Riêng tiền bồi thường đoạn qua Bình Dương tăng mạnh: từ 1.864 tỉ đồng (giá đất 2017) lên 3.646 tỉ đồng (2023) và có thể còn tăng nếu áp dụng giá đất mới.

Khi nào xa lộ Hà Nội - quốc lộ 1 hoàn thành dự án mở rộng?

Trục xa lộ Hà Nội - quốc lộ 1 là tuyến đường huyết mạch kết nối TP.HCM với Đồng Nai và Bình Dương. Sau hơn 15 năm, dự án mở rộng tuyến đường này vẫn chưa biết khi nào hoàn thành.