Người dân được được chuyên viên hướng dẫn điền thông tin hồ sơ cấp giấy phép xây dựng qua mạng  - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Theo lãnh đạo Sở Xây dựng, người dân có thể đăng ký xây dựng thay vì phải đi xin cấp giấy phép như lâu nay.

Khỏi phải hỏi cũng biết người dân sẽ vui mừng đến dường nào khi xây nhà mà không phải trải qua đoạn trường chạy tới chạy lui cả tháng trời để lập bản vẽ xin phép, chỉnh sửa quy hoạch, lộ giới và các chỉ tiêu kiến trúc khác...

Để làm được điều này, tức tối giản những công việc mà người dân phải làm, cán bộ và các cơ quan quản lý nhà nước phải xây dựng cơ sở dữ liệu, quản lý quy hoạch, thiết kế kiến trúc một cách chặt chẽ, giám sát đến tận ranh đất của người dân nhằm tránh xảy ra tranh chấp, sai sót...

Nói chung, để bỏ giấy phép xây dựng (GPXD) thì cơ quan quản lý phải “gánh” phần việc của dân hiện tại.

Nếu công việc thí điểm này thành công và áp dụng trong thực tế, đây sẽ là một bước đột phá lớn của TP.HCM trong công cuộc cải cách hành chính thuộc lĩnh vực nhà đất.

Việc miễn cấp GPXD cho dân không phải bây giờ mới được nghiên cứu. Cách đây 8 năm, quận Tân Phú cũng từng thực hiện thí điểm bỏ thủ tục GPXD trên trục đường Lũy Bán Bích.

Việc này không những đem lại nhiều thuận lợi cho dân mà còn cải thiện đáng kể mặt tiền của tuyến đường trên.

Năm 2009, quận Tân Phú giải tỏa để mở rộng đường Lũy Bán Bích. Nhân cơ hội đó, UBND quận Tân Phú lập thiết kế không gian kiến trúc tỉ lệ 1/200 của tuyến đường này và người dân muốn xây, sửa lại nhà chỉ cần đem giấy chủ quyền nhà đến đăng ký tại UBND phường.

Sau 7 ngày, người dân sẽ được cấp “chứng chỉ xây dựng”, trong đó có bản vẽ mẫu nhà với thiết kế, chiều cao của các tầng và màu sắc mặt tiền của ngôi nhà đồng bộ với các nhà xung quanh.

Cách làm này được nhiều người dân đồng tình, ủng hộ và UBND quận Tân Phú có ý định nhân rộng thực hiện ở các tuyến đường khác.

Tuy nhiên ý định đó không thành bởi cách làm của Tân Phú mới quá và quan trọng hơn là nó không đồng bộ, nhất quán trên toàn địa bàn TP.

Sở Xây dựng hướng dẫn quận Tân Phú phải quay lại cấp GPXD cho dân như cũ để phù hợp với quy định.

Tiếc cách làm thuận tiện, sáng tạo, đầy tinh thần cải cách, phó giám đốc Sở Xây dựng trực tiếp phụ trách mảng cấp GPXD lúc bấy giờ đã “bỏ nhỏ” với quận Tân Phú rằng cứ làm thủ tục cấp GPXD cho phù hợp pháp luật nhưng vẫn áp dụng quy trình cấp “chứng chỉ xây dựng” như trên để giải quyết cho dân. Tức “vỏ” là GPXD nhưng “ruột” là “chứng chỉ xây dựng”.

Nhắc lại chuyện trước kia để thấy rằng việc bỏ GPXD là chuyện không mới, cũng không “ngoài tầm tay” trong điều kiện cơ sở vật chất, trình độ nhân lực... của TP.HCM hiện tại.

Hi vọng lần này việc bỏ GPXD sẽ được nghiên cứu và áp dụng thành công, thực sự đem lại những tiện lợi cho người dân chứ không phải là công trình “lấy tiếng” hay lại phải “chết yểu” như ở quận Tân Phú trước đây.