Ngày 13-3, tại phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Quảng Bình, nhiều ý kiến cho rằng cần thẳng thắn nhìn nhận đề tài khoa học sau khi nghiệm thu xong đều "cất tủ", không có giá trị áp dụng.

Nhiều ý kiến chỉ ra những hạn chế của công tác nghiên cứu khoa học thời gian qua. Kể cả dưới dạng những sáng kiến kinh nghiệm ở một số lĩnh vực.

Nhìn thẳng vào thực tế nghiên cứu khoa học

Đại tá Nguyễn Thanh Liêm - giám đốc Công an tỉnh Quảng Bình - cho rằng hằng năm tỉnh đều có các đề tài nghiên cứu khoa học. Các đề tài cần phải có tính khoa học. 

Nghiệm thu một đề tài khoa học xong thì phải đưa ra ứng dụng, hai năm sau phải báo cáo kết quả về đề tài đó được ứng dụng như thế nào, có thực tế không, lúc đó mới có đánh giá chính xác về đề tài khoa học đó.

"Đã đến lúc nói thẳng thắn rằng, lâu nay các đề tài sau khi nghiệm thu xong là hoàn thành nhiệm vụ. Đừng để đề tài nghiên cứu khoa học được nghiệm thu xong rồi về cất tủ. Nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn thì không bao giờ có chuyện ứng dụng đề tài khoa học trong đổi mới sáng tạo", đại tá Liêm nói.

Cũng theo đại tá Liêm, về mặt hành lang pháp lý, hiện nay trung ương cũng có những điều chỉnh để tới đây tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo không gặp rủi ro, loại trừ được rủi ro trong nghiên cứu khoa học để đảm bảo cho mọi người ai cũng say mê sáng tạo. Bởi vì nghiên cứu mà lại sợ vi phạm luật hình sự thì không ai dám làm cả.

Sau đó, ông Lê Văn Bảo - chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Bình - nêu quan điểm cần phải chỉ đạo đổi mới việc giao và xây dựng nghiên cứu đề tài khoa học, sáng kiến kinh nghiệm trong các cơ quan Đảng, Mặt trận, cơ quan nhà nước.

"Sáng kiến kinh nghiệm này do hội đồng đánh giá để công nhận chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, phục vụ cho việc nâng lương trước thời hạn thôi. Công nhận xong, nghiệm thu xong, sáng kiến để đó, có áp dụng đâu. Nghiệm thu xong đem "cất tủ" cả. 

Cho nên cần đổi mới việc này để khi làm ra một sáng kiến thì nghiệm thu xong phải được đưa vào áp dụng ngay trong cơ quan đó", ông Bảo cho hay.

Cần tháo gỡ các điểm nghẽn

Ông Lê Ngọc Quang - bí thư Tỉnh ủy Quảng Bình - nói cần rà soát, tháo gỡ các điểm nghẽn, rào cản thể chế; nghiên cứu, vận dụng sáng tạo, tổ chức áp dụng thí điểm các cơ chế, chính sách, chương trình về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đảm bảo phù hợp với điều kiện của tỉnh mới đạt hiệu quả cao nhất.

Ông Quang cho rằng đây là chìa khóa và cũng là yêu cầu nhiệm vụ rất cao. 

Tới đây khi xây dựng văn kiện đại hội Đảng các cấp, thì khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được coi là động lực của động lực.

"Cần phải khẩn trương rà soát, xây dựng các cơ chế, chính sách có tính đột phá nhằm thúc đẩy nhanh, mạnh hơn nữa sự phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. 

Vì vai trò tiên phong, đột phá của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số có ý nghĩa và sức lan tỏa, tác động tới phát triển kinh tế xã hội và các lĩnh vực khác", ông Lê Ngọc Quang nhấn mạnh.

Quốc hội đồng ý miễn trách nhiệm dân sự trong nghiên cứu khoa học công nghệ

Nghị quyết của Quốc hội cho phép miễn trách nhiệm dân sự khi gây ra thiệt hại cho nhà nước trong quá trình nghiên cứu khoa học công nghệ sử dụng ngân sách.