Cần phải sản xuất cát nhân tạo vì nguồn cát thiên nhiên ngày càng cạn kiệt. Trong ảnh: khai thác cát trên sông Tiền - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Tại cuộc họp với Sở Giao thông vận tải TP.HCM mới đây về việc tìm công nghệ mới trong xây dựng, Viện Khoa học và công nghệ giao thông vận tải Việt Nam cho biết cả nước hiện cần khoảng 100 triệu m³ cát để làm bêtông/năm.

Trong khi đó, 5 năm nữa Việt Nam cạn kiệt cát tự nhiên do cát sông được khai thác quá mức.

Rẻ hơn, chất lượng tốt hơn

Theo Viện Khoa học và công nghệ giao thông vận tải Việt Nam, để đáp ứng nhu cầu cát, cần sản xuất cát xay công nghiệp bằng cách nghiền các loại đá tự nhiên có cấu trúc đặc, chắc đến các hạt đạt yêu cầu dùng chế tạo bêtông nhựa và bêtông ximăng cho các công trình xây dựng. 

Cũng theo viện này, đá tại miền Nam có thể sử dụng để sản xuất cát xay với giá cát rẻ hơn 10-15% so với cát tự nhiên. Các chuyên gia của viện cũng khẳng định chất lượng bêtông nhựa, bêtông ximăng có sử dụng cát xay tốt hơn so với sử dụng cát sông.

Tại cuộc họp, các đơn vị kiến nghị cho phép ứng dụng rộng rãi cát xay tại TP.HCM và có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư máy móc thiết bị sản xuất cát xay theo công nghệ ly tâm. 

Một số chủ đầu tư dự án đề nghị Viện Khoa học và công nghệ giao thông vận tải Việt Nam công bố giá cả, đưa giá cát nhân tạo vào bảng giá xây dựng, cùng các tiêu chí về chất lượng để có cơ sở pháp lý đưa vào thiết kế, thi công công trình giao thông.

Nhiều nước đã sử dụng

Theo thạc sĩ Lâm Hữu Quang - giám đốc phòng thí nghiệm trọng điểm đường bộ 1, và kỹ sư Nguyễn Minh Tâm - Viện Khoa học và công nghệ giao thông vận tải, cát xay đã và đang được nhiều nước như Canada, Mỹ, Na Uy, Đức, Úc, Trung Quốc, Nhật Bản... sử dụng.

Tại Việt Nam, việc sử dụng cát xay để chế tạo bêtông nhựa chất lượng cao đã được đưa vào quy trình thi công và nghiệm thu lớp phủ móng bêtông nhựa có độ nhám cao 22 TCN 345-06 và quy định kỹ thuật về thi công và nghiệm thu lớp siêu mỏng tạo nhám siêu mỏng trên đường ôtô theo quyết định số 3287/QĐ-BGTVT của Bộ Giao thông vận tải. 

Đồng thời, Bộ Giao thông vận tải đã ban hành quyết định về việc sử dụng cát xay năm 2014.

Tại cuộc họp, ông Ngô Hải Đường, trưởng phòng quản lý và khai thác hạ tầng giao thông đường bộ - Sở Giao thông vận tải TP.HCM, cho biết nếu giá cát xay thấp hơn cát tự nhiên thì chắc chắn sẽ tạo ra yếu tố cạnh tranh và sẽ có nhiều đơn vị thi công sử dụng loại cát này. 

Còn ông Nguyễn Thành Nam, giám đốc điều hành dự án xa lộ Hà Nội thuộc Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP.HCM - CII, cho biết hiện nay công trình thi công dự án nâng cấp và mở rộng xa lộ Hà Nội (Q.2, Q.9, Q.Thủ Đức) đang gặp khó khăn do giá cát tăng gần gấp đôi so với trước vì cát khan hiếm.

"Do đó, đề nghị các nơi nghiên cứu cung cấp thông tin cụ thể để đơn vị đặt hàng. Nếu đạt yêu cầu, chúng tôi sẽ sử dụng cát xay đưa vào sử dụng trong công trình lát vỉa hè hai bên xa lộ Hà Nội" - ông Nguyễn Thành Nam nói.