Ống khói có mặt ở châu Âu từ thế kỉ 13 được người dân dùng để đốt lửa bên trong sưởi ấm - Ảnh: Amusing Planet

Những quảng trường xinh đẹp, những chiếc cầu cổ kính bắc ngang con sông hiền hòa nước chảy hay những thánh đường, cung điện nguy nga, bạn nghĩ đâu là nét đặc trưng của vùng đất châu Âu? 

Câu trả lời chúng tôi đưa ra sẽ khiến các bạn vô cùng ngạc nhiên. Đó chính là chiếc ống khói đặt trên mái của các ngôi nhà hay cao ốc.

Đặc biệt tại kinh đô ánh sáng Paris, hình ảnh này xuất hiện dày đặc trong thành phố. Bạn có thể dựa vào đó để đếm xem có bao nhiêu lò sưởi cá nhân được lắp đặt trong tòa nhà.

Ống khói có mặt ở châu Âu từ thế kỷ 13. Trước đó, các ngôi nhà của người dân đều được sưởi ấm bằng cách đốt lửa ở bên trong lò làm bằng đất nung hay gạch đặt ở giữa nhà.

Họ sẽ tạo một chiếc lỗ nhỏ trên mái hay bức tường để tránh bị ám khói nhưng cách này không được hiệu quả lắm. Những chiếc ống khói đầu tiên được sử dụng trong các ngôi nhà lớn và đến thời Tudor thì chúng trở thành một món đồ thời thượng.  

Sự ra đời của ống khói không giúp loại bỏ hoàn toàn khói ra khỏi nhà bởi thiết kế chưa hoàn hảo và sự thô sơ của vật liệu đốt cháy để sưởi ấm.

Vào thế kỷ 18, hầu hết các nhà khoa học cho rằng khói được tạo ra khi sinh nhiệt. Những làn khói sẽ di chuyển từ nơi ấm áp sang nơi lạnh giá hơn. Vì thế khi ngôi nhà đủ ấm, khói sẽ thoát ra bên ngoài trời theo đường ống.

Than đốt vào thời điểm ấy rất đắt đỏ nên chỉ những gia đình khá giả mới đủ điều kiện sở hữu ống khói. Cũng vì lý do đó, người dân bắt đầu phô trương sự giàu có của mình bằng cách lắp thật nhiều ống khói bên trên mái nhà.

Những gia đình nghèo khó hơn, không đủ tiền mua than, cũng ráng cố gắng ở hữu một chiếc để  chứng tỏ “bằng bạn bằng bè” với các hàng xóm láng giềng của mình.

Thời kì Victoria là “kỉ nguyên vàng” của những chiếc ống khói. Trong giai đoạn này, những chiếc ống khói có chất liệu làm bằng đất sét hay kim loại trở nên phổ biến trong xã hội. Chúng được người dân xây dựng như một cách để cá nhân hóa ngôi nhà của mình.  

Ngày nay, con người đã phát minh ra hệ thống sưởi bằng điện, nhưng trên bầu trời Paris vẫn tồn tại những ống khói dù không sử dụng.

Mở rộng bằng một câu chuyện ngoài lề của những chiếc ống khói, ở châu Âu, ông già Noel sẽ chui theo đường ống khói để vào nhà tặng quà cho trẻ em vào đêm Giáng sinh. Nhưng tại sao ông lại không gõ cửa trực tiếp, mà lại chọn chiếc ống khói?

Lò sưởi được coi là nơi của sự ấm áp, nguồn gốc của mọi phước lành và người ta tin rằng những người hầu thân cận của ông già Noel và những vị thánh sẽ mang quà tặng các em bé ngoan qua chiếc cổng này.

Đường vào của ông qua chiếc ống khói trở thành truyền thống ở các quốc gia phương Tây. Bài thơ A Visit from St. Nicholas (Một chuyến thăm của Thánh Nicholas) của Clement Clarke viết năm 1882 đã miêu tả điều này.

Những chiếc ống khói đầu tiên được sử dụng trong các ngôi nhà lớn, đến thời Tudor thì trở thành một món đồ thời thượng - Ảnh: Amusing Planet

Than đốt vào thời điểm ấy rất đắt đỏ nên chỉ những gia đình khá giả mới đủ điều kiện sở hữu ống khói - Ảnh: Amusing Planet

Thời kì Victoria là “kỉ nguyên vàng” của những chiếc ống khói - Ảnh: Amusing Planet

Thời kì Victoria, những chiếc ống khói được làm bằng đất sét hay kim loại - Ảnh: Amusing Planet

Ngày nay, trên bầu trời Paris vẫn tồn tại những ống khói dù không sử dụng - Ảnh:Amusing Planet

Lò sưởi được coi là nơi của sự ấm áp, nguồn gốc của mọi phước lành - Ảnh: Amusing Planet

Có chuyện kể cho rằng ông già Noel từng chui qua ống khói để phát quà - Ảnh: Amusing Planet.