Dù còn nhiều sai phạm về đền bù giải phóng mặt bằng, nhưng chủ đầu tư cảng Vịnh Đầm đã lập hàng rào bao kín toàn bộ diện tích - Ảnh: K.NAM

Ngày 5-8, nguồn tin của Tuổi Trẻ cho biết Thanh tra tỉnh Kiên Giang đã có kết luận thanh tra công tác bồi thường, giải quyết khiếu nại của dự án khu phức hợp Vịnh Đầm thuộc huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. 

Thanh tra tỉnh Kiên Giang phát hiện hàng loạt sai phạm và kiến nghị xử lý 11 cán bộ từ tỉnh tới huyện, thị trấn.

Không có tên đền bù cũng có nền nhà

Theo kết luận thanh tra liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với dự án khu phức hợp Vịnh Đầm giai đoạn 2 (gọi tắt là cảng Vịnh Đầm), dự án này có tổng diện tích khoảng 1,97 triệu m² thuộc địa bàn xã Dương Tơ và thị trấn An Thới, trong đó diện tích đất các loại phải thu hồi trên 602.600m².

Phần diện tích đất nói trên so với quy hoạch cảng Vịnh Đầm giai đoạn 2 đã được phê duyệt còn thiếu trên 313.000m² đất của 158 hộ dân đang quản lý sử dụng. Toàn bộ diện tích đất này dù đã được kiểm kê, thẩm định nhưng lại không được Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Phú Quốc đưa vào lập phương án bồi thường với lý do chờ xin chủ trương của tỉnh. 

Đến nay, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Phú Quốc vẫn chưa có văn bản xin ý kiến tỉnh và việc không thu hồi số đất đó là không phù hợp với Luật đất đai.

Về bồi thường quyền sử dụng đất, thanh tra phát hiện dự án ảnh hưởng đến 702 hộ dân, trong đó có 225 hộ được bồi thường, 82 hộ không được bồi thường và 395 hộ không có đất do ở nhờ trên đất người khác, thuê mướn...

Từ phản ảnh của người dân, qua kiểm tra trực tiếp 19/225 trường hợp được bồi thường, thanh tra phát hiện 8 trường hợp (với tổng diện tích trên 10.392m²) được xét duyệt sai thời điểm sử dụng đất, khiến Nhà nước thiệt hại hơn 7,4 tỉ đồng tiền bồi thường.

Về bố trí tái định cư, lẽ ra khu tái định cư diện tích 73ha sẽ dành cho 153 hộ dân với tổng số 154 nền nhà nhưng tại thời điểm duyệt phương án (tháng 6-2017), khu tái định cư này chỉ còn 91 nền, thiếu 63 nền. Đến thời điểm thanh tra (tháng 4-2018), khu tái định cư này thậm chí "teo tóp" chỉ còn 51 nền, thiếu tới 103 nền! 

Ngoài ra, thanh tra còn phát hiện 19 trường hợp không có tên trong phương án giải tỏa, đền bù nhưng lại được bố trí 19 nền nhà tái định cư.

Trong quá trình kiểm kê, lập phương án thu hồi đất, hỗ trợ tái định cư tại cảng Vịnh Đầm, đã có 113 trường hợp người dân làm đơn khiếu nại liên quan tới các vấn đề: không nhận được thông báo thu hồi đất dù đã bị lấy đất, khiếu nại giá đền bù, khiếu nại chi phí hỗ trợ chuyển đổi ngành nghề... 

Đến thời điểm này, toàn bộ 113 đơn khiếu nại đều chưa được giải quyết dù đã nhận thông báo thụ lý đơn và quá thời hạn giải quyết khiếu nại từ lâu.

Ông Nguyễn Minh Sơn - ngụ xã Dương Tơ, Phú Quốc, hộ dân bị ảnh hưởng trong dự án này - cho hay khoảng năm 2006, gia đình ông mua 4.300m² đất tại khu vực hiện bị quy hoạch, nhưng ông khẳng định không hề được chính quyền thông báo về việc thu hồi đất. 

Tháng 11-2017, ông Sơn bất ngờ phát hiện khu đất của mình vốn có hàng rào kẽm gai, trụ bêtông đã bị tháo dỡ, căn nhà vừa xây tạm trên đất cũng bị đập bỏ. Ông Sơn làm đơn khiếu nại, nhưng đến nay chưa có cơ quan chức năng nào của huyện, tỉnh phản hồi.

3 nhân viên bị đề nghị xử lý hình sự

Thanh tra còn phát hiện tại dự án này có việc phân loại sai kết cấu đối với hạng mục vật kiến trúc hàng rào và vật kiến trúc nhà vệ sinh trước khi thu hồi đất của dân, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước trên 18 tỉ đồng.

Theo hồ sơ Tuổi Trẻ có được, trong vòng 5 năm trở lại đây, trên địa bàn huyện đảo Phú Quốc đã có 150 dự án được triển khai thực hiện. Tuy nhiên, đến nay dự án khu phức hợp cảng Vịnh Đầm là dự án đầu tiên được thanh tra công bố có sai phạm.

Từ những sai phạm nêu trên, Thanh tra tỉnh Kiên Giang kiến nghị xử lý 11 cán bộ. Trong đó thanh tra đề xuất kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với các ông: Đinh Khoa Toàn - nguyên chủ tịch UBND huyện, hiện là phó bí thư Huyện ủy Phú Quốc; ông Huỳnh Quang Hưng - phó chủ tịch UBND kiêm chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Phú Quốc; ông Ngô Minh Trí - giám đốc Trung tâm kỹ thuật TN-MT (thuộc Sở TN-MT tỉnh Kiên Giang); ông Ngô Thanh Hiếu - phó trưởng Ban bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Phú Quốc; ông Võ Chí Sĩ - trưởng Phòng quản lý đô thị huyện Phú Quốc.

Kiểm điểm có hình thức xử lý kỷ luật đối với các ông: Lê Quang Minh - trưởng Phòng TN-MT huyện Phú Quốc, ông Nguyễn Viết Xuân - nhân viên Ban bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Phú Quốc; ông Huỳnh Quang Khánh - công chức địa chính và ông Phan Quốc Thới - chủ tịch UBND thị trấn An Thới.

Thanh tra kiến nghị chuyển hồ sơ sang Cơ quan điều tra Công an tỉnh Kiên Giang để làm rõ và xử lý theo quy định pháp luật do có dấu hiệu của tội danh cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng đối với 3 cá nhân gồm: Trần Văn Sơn - nhân viên Phòng TN-MT Phú Quốc (ông Sơn đang bị tạm giam do liên quan đến một vụ án khác); ông Trịnh Tái Chuộn - nhân viên Trung tâm kỹ thuật TN-MT và ông Huỳnh Thiện Tâm - nhân viên hợp đồng Phòng quản lý đô thị huyện Phú Quốc. 

TTO - Ông Đinh Khoa Toàn - chủ tịch UBND huyện Phú Quốc bị kỷ luật khiển trách trong khi phó chủ tịch Huỳnh Quang Hưng bị kiểm điểm rút kinh nghiệm.