Chậm tiến độ là do Thủ tướng Chính phủ yêu cầu báo cáo về việc điều chỉnh tổng vốn đầu tư, đánh giá lại hiệu quả kinh tế của dự án cũng như tác động môi trường.

Phóng to

Công nhân Việt Nam tại công trường xây dựng nhà máy Alumin Nhân cơ - Ảnh: Tr.Tân

Phóng to

Hiện các hạng mục của nhà máy Alumin Nhân cơ chỉ mới hoàn thành từ 45-95% - Ảnh: Tr.Tân

Ngày 22-2, ông Ngô Tố Ninh, Phó giám đốc Ban quản lý dự án Alumin Nhân cơ cho biết: Sau khi có yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, chúng tôi đã có báo cáo đánh giá lại tất cả những mặt của dự án để Thủ tướng xem xét. Theo đó, tổng mức đầu tư hiện nay của dự án lên đến gần 17.000 tỉ đồng (giải ngân được gần 5.000 tỉ đồng). Chúng tôi cũng chỉ ra những nguyên nhân dự án bị chậm tiến độ là do tỉ giá ngoại tệ, lãi suất ngân hàng tăng nên phải tính toán lại.

Trong khi đó, ông Lê Diễn, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông cho biết: chúng tôi cũng đã nhận được báo cáo từ Ban Quản lý dự án Alumin Nhân cơ là đến quý II-2014, nhà máy sẽ bắt đầu có mẻ Alumin xuất khẩu đầu tiên. Tuy nhiên theo tôi được biết thì dự án có thể sẽ phải tiếp tục giãn tiến độ đến hết năm 2015 vì những khó khăn chung của nền kinh tế.

Ông Ngô Tố Ninh còn nói một trong những vấn đề nổi cộm tại dự án này là việc đảm bảo môi trường, an ninh trật tự và việc vận chuyển Alumin như thế nào sau khi cảng Kê Gà ngừng xây dựng. Chúng tôi đã tính toán hiệu quả, những năm đầu tiên chắc chắn chưa có lời. Bởi riêng tất cả các loại thuế (tài nguyên môi trường, thuế đất, thuế thu nhập doanh nghiệp) và lãi suất mỗi năm khoảng 2.000 tỉ.

Do đó, trong báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ, chúng tôi đánh giá lại toàn bộ dự án theo hai phương án là dừng hoặc tiếp tục xây dựng. Nếu dừng dự án thì Nhà nước sẽ thiệt hại khoảng 10.000 tỉ đồng do đã bỏ vốn đầu tư xây dựng cũng như vốn, lãi suất phải trả. Còn tiếp tục thì những năm đầu chưa có hiệu quả nhưng kích thích các nhóm ngành dịch vụ, xây dựng, tạo công ăn việc làm cho địa phương...

Riêng về môi trường, chúng tôi thực hiện phương án xây dựng hồ chứa bùn đỏ, đảm bảo chịu được động đất cấp 7. Hồ chứa bùn đỏ có nhiều khoang chứa, cứ đầy một khoang sẽ tiến hành chôn lấp để trồng cây xanh, các hồ đều có khả năng chống được độ thẩm thấu cũng như tràn vỡ đập. Việc đảm bảo môi trường cho vận chuyển vật liệu đầu vào cũng như xuất bán Alumin được tính toán là sẽ không gây bụi - ông Ninh nói.

Về việc vận chuyển Alumin, ông Ninh cho biết là sẽ đấu thầu vận tải chứ không xây dựng tuyến đường riêng. Theo đó, sau khi có sản phẩm Alumin, Tập đoàn công nghiệp than - khoáng sản Việt Nam sẽ tổ chức đấu thầu với các hãng vận tải. Việc tính toán trọng lượng xe, phí bảo trì đường bộ thuộc trách nhiệm của đơn vị trúng thầu vận tải.

Khi được hỏi các xe chở alumin cũng như những nguyên liệu đầu vào cho nhà máy sẽ di chuyển theo những tuyến đường nào thì ông Ninh nói việc này do đơn vị trúng thầu vận tải tính toán. Ban dự án Alumin nhân cơ sẽ chào giá trong quãng đường 260 km với mức là hơn 500.000 đồng/tấn.

Như vậy, tùy vào nhu cầu lấy hàng của người mua ở đâu chúng tôi sẽ vận chuyển theo tuyến đường đó để đảm bảo tiện lợi nhất. Tuy đến nay chưa tính toán đến việc đấu thầu nhưng một trong những nguyên tắc là xe tải phải có áp lực nhỏ nhất lên mặt đường để tránh hư hại đường sá.