Đồng hồ nguyên tử của vệ tinh GPS phát hiện Trái đất đột ngột quay nhanh hơn

GIA MINH

TTO - Đồng hồ nguyên tử được sử dụng trong vệ tinh GPS gần đây đã phát hiện vòng quay của Trái đất đang ngày càng gia tốc nhanh chóng.

Vòng quay của Trái đất tăng tốc theo thời gian - Ảnh: ISTOCK

Theo trang TimeAndDate, qua ghi nhận của đồng hồ nguyên tử, các nhà khoa học phát hiện Trái đất đã lập kỷ lục mới về thời gian hoàn thành một vòng quay nhanh nhất vào ngày 29-6. Nói cách khác, Trái đất đã quay nhanh hơn 1,59 mili giây (msec). Đồng thời ngày 26-7, Trái đất lại quay nhanh hơn 1,50 msec.

Vài năm trước, người ta vẫn tin rằng vòng quay của Trái đất đang chậm lại do kết quả ghi nhận nhiều lần của đồng hồ nguyên tử, được thực hiện kể từ năm 1973.

Dịch vụ Hệ thống tham chiếu và vòng quay Trái đất quốc tế (IERS) thậm chí thỉnh thoảng đã bắt đầu thêm giây nhảy vọt (giây nhuận dương) để bù cho tốc độ quay chậm hơn (lần cuối xảy ra vào ngày 31-12-2016).

Điều đó vẫn xảy ra trong khoảng thời gian dài, tức vòng quay của Trái đất nói chung vẫn đang chậm lại.

Tuy nhiên, đồng hồ nguyên tử gần đây ghi nhận vòng quay của Trái đất đang gia tốc nhanh chóng. Trên thực tế, Trái đất đang bước vào giai đoạn 50 năm với vòng quay nhanh hơn và những ngày ngắn hơn, có thể đang bắt đầu ngay bây giờ.

Nguyên nhân của tốc độ quay khác nhau của Trái đất vẫn chưa được biết, nhưng có rất nhiều giả thuyết.

Một số người cho rằng do trọng lượng nhẹ hơn trên các cực do sự tan chảy của các sông băng. Những người khác lưu ý rằng do lõi nóng chảy bên trong Trái đất.

Hoạt động địa chấn có thể là một nguyên nhân liên quan khác. Tuy nhiên, những người khác lại phỏng đoán do sự chuyển động chao đảo trên bề mặt của các cực của Trái đất.

Dù chưa có giả thuyết nào được thừa nhận chắc chắn, nhưng nguyên nhân cũng có thể là sự kết hợp của những yếu tố này hoặc một cái gì đó hoàn toàn khác.

Sự quay nhanh hơn của Trái đất sẽ khiến đồng hồ nguyên tử được sử dụng trong vệ tinh GPS bị sai lệch.

Nếu Trái đất quay nhanh hơn thì nó sẽ đến vị trí cũ sớm hơn một chút. Nhanh nửa phần nghìn giây tương đương với 26cm ở đường xích đạo.

Các vệ tinh GPS - vốn phải được hiệu chỉnh để phù hợp với tác động của Thuyết tương đối của Einstein (đường cong của không gian và thời gian) - đang nhanh chóng trở nên vô dụng.

Ngoài ra còn có những hậu quả có thể gây nhầm lẫn cho điện thoại thông minh, máy tính và hệ thống truyền thông đồng bộ hóa với Giao thức thời gian mạng (NTP) của máy chủ. NTP là một thuật toán phần mềm giữ cho các máy tính và các thiết bị công nghệ khác nhau có thể đồng bộ hóa thời gian với nhau.

Để những "máy chấm công quốc tế" này hoạt động chính xác, các nhà khoa học có thể cần điều chỉnh thêm một giây nhuận âm - tức giảm bớt một giây trên các hệ thống đo thời gian.

Tuy nhiên, hiện nay mọi chuyện thay đổi còn quá sớm.