Theo Đài CNN ngày 29-3, trận động đất mạnh 7,7 độ xảy ra tại Myanmar vào ngày 28-3 đã giải phóng năng lượng tương đương hơn 300 vụ nổ bom nguyên tử, theo nhà địa chất học Jess Phoenix.

Là nhà khoa học chuyên nghiên cứu về núi lửa và thảm họa thiên nhiên, bà Jess Phoenix là Đại sứ Khoa học của Liên minh các nhà khoa học quan tâm (UCS), đồng dẫn chương trình Hunting Atlantis trên Discovery và tác giả của cuốn sách Ms. Adventure. Bà còn là thành viên của nhiều tổ chức khoa học uy tín, bao gồm Liên đoàn Địa vật lý Mỹ (AGU), Hiệp hội Địa chất Mỹ (GSA) và câu lạc bộ thám hiểm The Explorers Club.

"Lực giải phóng từ một trận động đất như thế này tương đương khoảng 334 quả bom nguyên tử", bà Phoenix nói với CNN.

Bà cũng cảnh báo các dư chấn có thể kéo dài trong nhiều tháng tới, khi mảng kiến tạo Ấn Độ tiếp tục va chạm với mảng Á - Âu bên dưới đất nước Myanmar.

Ngoài ra, bà Phoenix nhận định sự tàn phá do động đất ở Myanmar sẽ càng nghiêm trọng hơn, khi xảy ra trong bối cảnh nội chiến đang diễn ra tại đất nước này, khiến công tác cứu trợ và khắc phục hậu quả có thể sẽ gặp nhiều khó khăn hơn

"Một tình huống vốn đã khó khăn nay lại càng trở nên gần như không thể kiểm soát", bà nói.

Myanmar đã chịu đựng bốn năm nội chiến kể từ cuộc đảo chính quân sự năm 2021. Giao tranh giữa chính quyền quân sự và các nhóm nổi dậy khiến đất nước rơi vào hỗn loạn, hủy hoại nền kinh tế.

Thêm vào đó xung đột, tình trạng mất liên lạc khiến cộng đồng quốc tế khó nắm bắt mức độ thiệt hại thực sự của trận động đất.

Theo chính quyền địa phương, ít nhất 1.000 người đã thiệt mạng trong trận động đất vừa qua. Tuy nhiên, Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ dự đoán con số này có thể vượt hơn 10.000 người dựa trên các mô hình ước tính ban đầu.

Theo các chuyên gia, động đất lần này xuất phát từ đứt gãy Sagaing - một trong những đứt gãy nguy hiểm nhất khu vực Đông Nam Á. Đây là ranh giới giữa mảng kiến tạo Ấn Độ và mảng Sunda, với chiều dài lên tới 1.200 km.

Đứt gãy này hoạt động theo cơ chế "trượt ngang" giống như đứt gãy San Andreas ở California (Mỹ), có khả năng gây ra những trận động đất mạnh và hủy diệt trên diện rộng.

Cùng với việc tâm chấn khá nông khiến Myanmar rung lắc dữ dội hơn, làm gia tăng mức độ thiệt hại tại các khu vực đông dân cư.

Tuy Myanmar từng hứng chịu nhiều trận động đất mạnh trong quá khứ, nhưng sự khác biệt lớn lần này là sự bùng nổ các tòa nhà cao tầng bằng bê tông cốt thép trong những thập kỷ gần đây. Trải qua nhiều năm xung đột khiến các tòa nhà tại nước này có mức độ thực thi quy chuẩn xây dựng thấp.

Hiện có ít nhất 2,8 triệu người đang sống trong vùng bị ảnh hưởng nặng, phần lớn cư trú trong các công trình kém chất lượng, dễ đổ sập khi có rung chấn. Theo các chuyên gia, chính phủ Myanmar cần siết chặt quy định xây dựng để giảm thiểu rủi ro trong tương lai.

"Động đất không giết người, mà các công trình sụp đổ mới là nguyên nhân chính gây thương vong", giáo sư Ilan Kelman, chuyên gia hàng đầu về giảm thiểu rủi ro và thiên tai ở Đại học College London (UCL), nhận định.

Động đất ở Myanmar mạnh nhất từ trước đến nay?

Trận động đất mạnh 7,7 độ ở Myanmar là một trong những trận động đất mạnh nhất từ trước tới nay tại khu vực này, có thể coi đây là trận động đất phá hủy, gây ra thiệt hại khá nặng nề về người và của.