* Học bổng “Ngăn dòng bỏ học” năm học 2013-2014 dành cho 150 học sinh tỉnh Đắk Nông học giỏi, mưu sinh phụ giúp gia đình.* Tổ chức: Báo Tuổi Trẻ TP.HCM và Tỉnh đoàn Đắk Nông. * Tài trợ: Ngân hàng Nông nghiệp & phát triển nông thôn VN - (Agribank Phú Nhuận) và Agribank Đắk Nông.

Phóng to

Em Lý Thị Ly đi mót cao su - Ảnh: Tr.Tân

Cô bé giàu nghị lực ấy là em Lý Thị Ly (lớp 6C Trường THCS Hoàng Văn Thụ, Đắk Nông).

Bi kịch dồn dập

Ông Lý Văn Đông - bố Ly (thôn Tân Lợi, xã Đắk Gằn, Đắk Mil) - cho biết năm 2005 vợ ông mất vì bệnh ung thư. Để chữa bệnh cho vợ, ông đã bán hết tài sản, ruộng vườn nhưng cũng không cứu được. Vợ mất, ông bán nốt những gì còn lại để trả nợ ngân hàng rồi đưa hai con vào huyện Đắk Mil ở nhờ nhà anh trai, ông đi làm thuê nuôi các con ăn học... Thế nhưng không bao lâu sau anh trai ông vỡ nợ, gia đình ly tán, ông phải đi thuê nhà trọ. Tiền làm thuê của ông tuy không nhiều nhưng cũng đủ cho hai con đến trường. Vậy mà bi kịch vẫn cứ bám lấy gia đình ông, năm 2010 sau một cơn tai biến, nửa người bên phải của ông mất cảm giác, cử động rất khó khăn. “Không còn khả năng lao động, mọi việc trong gia đình đều trông cậy vào con nhỏ, tôi rất khổ tâm” - ông Đông tâm sự.

Do không có tiền thuê nhà, thấy một ngôi nhà nhỏ bỏ không sát quốc lộ 14, ông Đông đến xin người chủ dọn về sống được khoảng nửa năm nay. Gần đây ông nhận trông coi trâu, bò cho thương lái, hằng tháng được 1 triệu đồng. Riêng Ly cứ hết giờ học lại đi mót cao su, cà phê, bắp, lúa (tùy mùa vụ) để kiếm mỗi ngày khoảng 20.000 đồng mua gạo, thức ăn cho ba bố con.

Phóng to

Em Nguyễn Hữu Phúc học tiếng Anh qua mạng cùng bạn bè tại lớp - Ảnh: Tr.Tân

Mong được đi học

11g45, vừa đi học về, Ly cầm một bịch bóng, một can nhựa 2 lít đi bộ khoảng 3km qua nhiều đồi dốc để đến lô cao su mót những giọt mủ sót lại. Ly cho biết từ sáng sớm các công nhân của công ty cao su đã cạo mủ và thu hoạch xong, nhưng mủ cao su còn sót lại vẫn chảy vào bát hoặc dính cục trên cây. Công việc của em là đi từng cây cao su mót những giọt mủ cao su còn sót lại này. Từ 1-3 giờ chiều, Ly mót được 2-3kg mủ cao su, mỗi ký bán được hơn 10.000 đồng. “Nếu đi sớm hơn em sẽ mót được nhiều hơn, nhưng giờ đó em phải đi học nên mỗi ngày chỉ kiếm được 20.000-30.000 đồng, đủ để mua gạo và một chút đồ ăn cho ba bố con. Nếu ngày nào có em trai đi phụ, hai chị em kiếm được khoảng 50.000 đồng”. Suốt ba năm nay, bất kể nắng hay mưa, ngày nào Ly và em trai đều đi mót, nhặt lại các loại quả, mủ cao su... của người dân để sót lại sau thu hoạch. Sau đó, Ly đi bộ lên quốc lộ 14 bán rồi mua rau, cá khô về nhà nấu cơm... Khi mọi việc đã xong, Ly mới ngồi vào bàn học. “Em ước mình không bao giờ ốm, ngày nào cũng có thể đi mót cao su để kiếm tiền, có cơm ăn, được đi học” - Ly tâm sự về mơ ước giản dị của mình.

Cô Nguyễn Thị Thanh, hiệu phó Trường THCS Hoàng Văn Thụ, kể cuối tháng 7-2013, cô thấy một bác đưa bộ hồ sơ của em Ly đến trường xin nhập học nhưng không có tiền. Bác ấy nói mình là hàng xóm của cháu Ly, bố bị đau không đi được mà cũng chưa có tiền nên cứ nấn ná chưa nhập học cho con. Thấy sắp hết hạn nộp hồ sơ nên bác ấy dẫn cháu đến để nói với nhà trường, có cách gì giúp cháu đi học. “Hỏi thêm cô giáo hiệu trưởng trường tiểu học nơi em Ly theo học thì được biết hoàn cảnh gia đình em rất đáng thương. Dù rất vất vả nhưng suốt năm năm liền em đều là học sinh tiên tiến. Điểm học kỳ I ở lớp 6 cho thấy học lực của Ly cũng rất khá dù phần lớn thời gian ở nhà của em là lao động kiếm sống”, cô Thanh cho biết thêm.