Phóng to

Tác giả E.L. Doctorow phát biểu tại lễ trao giải 4-3-2006 tại New York

TTO - Sáng nay 4-3-2006, tác giả E.L. Doctorow và cuốn The March (Hành quân) - kể về chiến dịch Nội chiến tàn ác 1864-1865 do tướng William Tecumseh Sherman cầm đầu - vừa thắng giải thưởng của Hội Phê bình sách quốc gia thể loại tiểu thuyết.

Từng đoạt giải PEN/Faulkner và lọt vào chung khảo giải thưởng Sách quốc gia, tác phẩm này là một trong những tiểu thuyết hiếm hoi của Mỹ vừa có doanh số tiêu thụ lớn vừa được khen ngợi hết lời trong giới văn học.

Doctorow đã từng đoạt giải của hội phê bình này vào 1989 với tiểu thuyết Billy Bathgate. Với The March, ban giám khảo nhận định, tuy nó khơi gợi lại một mốc lịch sử đau buồn của đất nước, nhưng ngòi bút của tác giả không chê vào đâu được, nhất là kỹ năng chuyển lời thoại đa nhân vật rất tinh vi. Một dấu ấn nhắc nhớ tác phẩm Ragtime đoạt giải Pulitzer đầu tiên của ông vào năm 45 tuổi, và các tác phẩm World's Fair, Loon Lake.

Nhà văn 75 tuổi phát biểu trong diễn văn nhận giải: “Sứ mạng của người viết sách độc lập là phải cung cấp cho độc giả những hình thái giao tiếp trong xã hội một cách sâu sắc và thâm thúy nhất. Những quyển sách như vậy phải được viết và được đọc trong im lặng. Có như thế mới tồn tại được sợi dây liên kết giữa linh hồn (tác giả) và linh hồn (độc giả) trong một thế giới hiện đại đầy sân si”.

Cùng với giải thưởng này, Hội Phê bình sách quốc gia còn trao giải tiểu thuyết hiện thực cho Voices from Chernobyl của Svetlana Alexievich, một tác phẩm lịch sử truyền miệng về thảm họa hạt nhân 1986.

Tác phẩm đoạt giải tiểu sử nhân vật là American Prometheus của Kai Bird và Martin J. Sherwin, kể về cha đẻ bom nguyên tử J. Robert Oppenheimer.

Francine du Plessix Gray và tác phẩm Them, hồi ức về nguời mẹ yêu kiều nhưng đau khổ cùng với ông bố dượng, đoạt giải tự truyện.

Tác phẩm đoạt giải thơ là Refusing Heaven của Jack Gilbert; The Undiscovered Country của William Logan đoạt giải phê bình. Logan, cây bút từng vào vòng chung khảo giải thưởng này vào 1999 cho biết chính sự đánh giá khắt khe của anh đã đụng chạm đến nhiều người - một nhà nhà thơ từng đe dọa cán chết anh và một người khác đòi đâm anh.

Hai giải thưởng vinh dự đã trao trước đó thuộc về Bill Henderson - nhà văn, biên tập, sáng lập tờ Pushcart Press - nhận giải thành tựu trọn đời; và Wyatt Mason - nhà phê bình, dịch giả có nhiều tiểu luận đăng trên tờ Harper's, The New Yorker… - được ca ngợi vì xuất sắc trong công tác phê bình sách.

Hội Phê bình sách quốc gia Mỹ thành lập 1974, có 500 thành viên.