Lao động làm việc tại một tập đoàn Nhật - Ảnh: TheConversation.

Đó là những điểm nhấn đáng lưu ý theo một khảo sát vừa được Tập đoàn nhân sự Navigos Group công bố chiều 6-5.

Cụ thể, trong quý I-2019, các doanh nghiệp Nhật có nhu cầu tuyển dụng nhân sự cấp trung - cao trải dài trong nhiều lĩnh vực từ sản xuất, IT, hàng tiêu dùng - bán lẻ, giao thông vận tải, kỹ thuật, tài chính ngân hàng... Trong đó đáng kể nhất là lĩnh vực sản xuất, chiếm hơn 50% nhu cầu tuyển dụng.

Dự kiến trong tương lai gần, các doanh nghiệp lớn ở ngành bán lẻ của Nhật Bản thuộc các lĩnh vực về thời trang, đồ gia dụng, mỹ phẩm... sẽ đẩy mạnh hoạt động đầu tư vào Việt Nam. Đây là những doanh nghiệp có sức hút lớn với lao động Việt do có thế mạnh về đào tạo, quy trình quản lý chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, yêu cầu tuyển dụng tại các doanh nghiệp này lại rất cao. Cụ thể, ứng viên cần có trình độ tiếng Anh xuất sắc, kỹ năng giao tiếp tốt và am hiểu sâu sắc về tình hình kinh doanh lẫn văn hóa công ty, điều hơi "quá sức" với nhiều ứng viên Việt.

Việc xuất hiện thêm một số khu công nghiệp mới dành riêng cho các doanh nghiệp Nhật như Khu công nghiệp phụ trợ Đồng Văn 3 (tỉnh Hà Nam), Khu công nghiệp Thăng Long 3 (tỉnh Vĩnh Phúc)... dẫn đến sự tăng trưởng mạnh về tuyển dụng các vị trí chủ chốt như giám đốc nhà máy hoặc giám đốc nhân sự nhằm chuẩn bị cho quá trình đưa nhà máy vào hoạt động.

Một trong những điểm gây bất ngờ nhất, nếu cách đây khoảng 5 năm một ứng viên có trình độ tiếng Nhật N2 (cao nhất là N1, thấp nhất N5) là đã có thể tìm được việc làm tương đối dễ dàng ở lĩnh vực sản xuất. Nhưng hiện nay vốn tiếng Nhật N2 không còn là thế mạnh do sự cạnh tranh về khả năng ngoại ngữ mỗi lúc một cao. 

Sẽ an toàn nhất nếu ứng viên có cả tiếng Nhật lẫn tiếng Anh mức giỏi, có định hướng rõ ràng về nghề nghiệp muốn phát triển. Một số doanh nghiệp Nhật mở rộng hoạt động sang Việt Nam từ thị trường Trung Quốc yêu cầu ứng viên biết thêm tiếng Trung.

Theo quan sát của các chuyên gia tuyển dụng mảng Japan Desk thuộc Navigos Search, các doanh nghiệp IT của Nhật Bản hiện chưa thu hút được ứng viên IT người Việt do chế độ lương chưa cạnh tranh so với các công ty thuộc châu Âu hoặc Mỹ.

Bên cạnh đó, việc yêu cầu tuân thủ thời gian làm việc khá cứng nhắc tại các công ty Nhật cũng là một rào cản với các ứng viên IT nếu so sánh với môi trường làm việc linh hoạt, thậm chí làm việc tại nhà ở các công ty IT thuộc châu Âu và Mỹ. Tuy nhiên các doanh nghiệp IT Nhật lại rất phù hợp với những ứng viên yêu thích sự quy củ, ổn định và lâu dài.

Theo một số khảo sát, doanh nghiệp Nhật thường không đòi hỏi ứng viên phải quá xuất sắc mà đánh giá cao những cá nhân biết linh động thay đổi, thích ứng với môi trường hơn.

Ông Toshiaki Koshimura - nguyên chủ tịch một tập đoàn tại Nhật Bản - nhận định từ thâm niên 50 năm làm việc ở xứ sở phù tang: "Năng lực giao tiếp, tính chủ động và giải quyết vấn đề một cách linh hoạt là điều vô cùng quan trọng. Với những cá nhân muốn đạt được sự thăng tiến trong công ty Nhật Bản, bạn cần có kiến thức xã hội phong phú và khả năng ứng xử, quản lý rủi ro tốt".

Các doanh nghiệp Nhật Bản hoạt động tại châu Á đang coi Việt Nam là điểm đầu tư hấp dẫn nhất trong khu vực, với tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh cùng vị thế ngày một được khẳng định là trung tâm sản xuất và thị trường tiêu thụ rộng lớn.