45 năm kể từ ngày thành lập, ASEAN đã trở thành một cấu trúc khu vực mạnh nhưng vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức, trong đó vẫn còn thách thức lớn về mặt đoàn kết và thống nhất. Thông cáo trên trang web của ASEAN nêu rõ tầm nhìn và chiến lược của ASEAN nếu thành công sẽ không chỉ đóng góp vào sự ổn định, thịnh vượng của khu vực mà còn của cộng đồng thế giới.

Đây cũng chính là thông điệp chính được ASEAN đưa ra tại lễ kỷ niệm 45 năm ngày thành lập (8-8-1967 - 8-8-2012) ở thủ đô Jakarta (Indonesia) - nơi đặt trụ sở Ban thư ký ASEAN. Bài hát Đường ta đi, ASEAN đã một lần nữa vang lên cùng lễ kéo cờ. 45 quả bóng mang màu sắc ASEAN là đỏ, xanh, vàng được thả lên trời.

Vị thế quan trọng

"10 nước cùng nhau sẽ đạt được nhiều hơn là 10 phần xé lẻ" Đại sứ Liên minh châu Âu Julian Wilson (đại diện các tổ chức đối tác của ASEAN) "Nếu không thống nhất, ASEAN có thể trở thành nạn nhân của các thế lực bên ngoài" Tổng thư ký ASEAN Surin Pitsuwan

Tổng thư ký Surin Pitsuwan nhấn mạnh dịp kỷ niệm năm nay cũng là thời điểm để ASEAN tăng cường sự đoàn kết, tính thống nhất, củng cố quyết tâm và niềm tin hoàn thành mục tiêu chung xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015, bằng việc đẩy nhanh thực hiện các mục tiêu lớn trên ba trụ cột chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội.

Sau gần nửa thế kỷ, ASEAN đến nay đã trở thành một tổ chức khu vực có uy tín, vai trò và vị thế quan trọng ở Đông Nam Á và châu Á - Thái Bình Dương, nhân tố quan trọng hàng đầu trong việc đảm bảo môi trường hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác vì sự phát triển ở khu vực. Với nhiều cơ chế hợp tác khu vực, ASEAN đã khẳng định vai trò tích cực, chủ động và trung tâm của mình trong khu vực và trong cấu trúc Đông Á đang định hình, cũng như trên trường quốc tế.

Đại sứ Campuchia tại Indonesia Kan Paridh cũng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác trong ASEAN. Đại diện các tổ chức đối tác của ASEAN, đại sứ Liên minh châu Âu Julian Wilson nhấn mạnh: “10 nước cùng nhau sẽ đạt được nhiều hơn là 10 phần xé lẻ".

Phải rất thống nhất

Trên báo Jakarta Post (Indonesia), Tổng thư ký Surin Pitsuwan cho rằng nếu muốn duy trì tính trung tâm của ASEAN thì điều mấu chốt là phải hợp tác. Ông nhận định ASEAN đã đạt được nhiều hơn những gì mong đợi, khi ra đời vào thời điểm nhiều cấu trúc khu vực đã thất bại. Ban đầu, các thành viên sáng lập chỉ là tạo ra một diễn đàn và tập trung vào hợp tác kinh tế, văn hóa.

Tuy nhiên, những khoảng cách giữa các thành viên hiện nay vẫn là thách thức lớn. Trả lời câu hỏi “ASEAN cần làm gì khi các cường quốc đối đầu nhau sau sân nhà của ASEAN?”, ông Surin Pitsuwan nói: “Cần phải rất thống nhất và sáng tạo. Giữa các thành viên phải sẵn lòng điều chỉnh các bất đồng để đạt được thỏa thuận với nhau và cùng thể hiện một mặt trận chung, thống nhất về mọi vấn đề”. Theo ông, nếu không thống nhất, ASEAN có thể trở thành nạn nhân của các thế lực bên ngoài.

Báo Borneo Bulletin của Brunei, nước chủ nhà ASEAN vào năm 2013, cũng cho biết Brunei đang sẵn sàng chào đón năm 2013 khi nắm vai trò chủ tịch luân phiên của ASEAN. “Chúng tôi sẽ hợp tác với các đối tác để làm tất cả những gì có thể nhằm đẩy mạnh và thắt chặt tình cảm của 600 triệu người ở khu vực”.

Cuộc thi hội họa ASEAN 2012 Phóng to Giải nhất dành cho lứa tuổi 13-18 đã được trao cho em Hoàng Phương Linh (Việt Nam) - Ảnh: Facebook của Ban thư ký ASEAN Ban thư ký ASEAN đã công bố kết quả cuộc thi hội họa ASEAN 2012 về chủ đề “ASEAN: Một cộng đồng, một vận mệnh” - một trong những hoạt động được tổ chức trong khuôn khổ kỷ niệm 45 năm ngày thành lập ASEAN. Hai mươi bức tranh của các em ở 10 nước thành viên sau khi được tuyển chọn ở cấp quốc gia đã được bình chọn ở cấp khu vực. Phóng to Tranh của Kaung Wai Yan (Myanmar), giải nhất lứa tuổi 6-12: Đoàn kết thì thắng, chia rẽ thì thất bại Giao lưu văn hóa mừng 45 năm ASEAN Tối 8-8, tại nhà khách Chính phủ đã diễn ra lễ kỷ niệm 45 năm thành lập ASEAN với sự tham gia của đại diện 10 nước thuộc khối ASEAN và các nước Argentina, Brazil, Canada, Hungary, Nam Phi, Nhật Bản, Pakistan, Palestine, Venezuela và Trung Quốc. Tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã chào đón khách mời các đoàn ngoại giao, các tổ chức quốc tế cùng các quan chức Việt Nam. Trong bài phát biểu của mình, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh xuyên suốt 45 năm hoạt động, sự đoàn kết, đồng lòng, chung sức của các quốc gia thành viên và hơn 600 triệu người dân trong khu vực đã tạo thành sức mạnh của ASEAN. Với phương châm “tích cực, chủ động và có trách nhiệm” trong tham gia hợp tác ASEAN, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng suốt 17 năm gia nhập, đặc biệt trong nhiệm kỳ chủ tịch ASEAN 2010. Bộ trưởng cũng thể hiện mong muốn với truyền thống “thống nhất trong đa dạng”, các nước ASEAN sẽ đạt được những ước mơ tươi đẹp của mình.