0%: không uống; có ngưỡng: dễ bị ép uống

Trong dự thảo báo cáo, giải trình một số nội dung mới trong dự Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ gửi xin ý kiến các bộ, ngành, đơn vị, Bộ Công an đã nêu quan điểm về đề xuất cấm tuyệt đối nồng độ cồn với tài xế. Bộ Công an cho hay sử dụng rượu bia khi lái xe là vấn đề xã hội không chỉ ở Việt Nam mà cả trên thế giới.

Hiện các quốc gia trên thế giới quy định xử lý rất nghiêm khắc với người lái xe có nồng độ cồn. Cụ thể, chia làm hai nhóm gồm nhóm nghiêm cấm tuyệt đối vi phạm nồng độ cồn và nhóm các quốc gia quy định về ngưỡng nồng độ cồn trong máu, hơi thở được phép đối với người lái xe. Tuy nhiên, trong điều kiện văn hóa và giao thông ở Việt Nam hiện nay thực sự rất cần nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe.

Theo Bộ Công an, điều kiện giao thông ở Việt Nam hiện nay có nhiều đặc thù. Bên cạnh đó, theo khảo sát của một số tổ chức quốc tế, Việt Nam là một trong những nước có mức tiêu thụ rượu bia và đồ uống có cồn đứng vào loại cao trên thế giới (đứng thứ 2 trong Đông Nam Á, thứ 10 châu Á và thứ 29 trên thế giới về tiêu thụ rượu bia). Đây là tỉ lệ rất đáng báo động.

Rượu bia là một trong những nguy cơ gây tàn tật và tử vong hàng đầu tại Việt Nam, sử dụng rượu bia đang gây nên gánh nặng đối với y tế, kinh tế và gia tăng các vấn đề xã hội. Do đó, việc kiểm soát chặt chẽ nồng độ cồn ngoài ý nghĩa đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông còn có ý nghĩa xã hội sâu sắc.

Cũng theo Bộ Công an, văn hóa ẩm thực của Việt Nam có nhiều điểm đặc thù, có tính cả nể. Nếu quy định nồng độ bằng 0 thì không uống. Nhưng nếu có một hạn mức nào đó thì lái xe có thể gặp trường hợp bị ép uống.

Ngoài ra, đồ uống có cồn gây nghiện, đã bắt đầu uống là không dễ dừng, mà khi đã say sẽ khó nhớ luật quy định gì. Có trường hợp nhậu từ hôm trước mà hôm sau vẫn bị phạt vì uống quá nhiều hoặc do cơ địa, nhiều người hôm trước nhậu say, hôm sau vẫn váng đầu nhức óc cả ngày, ảnh hưởng tới khả năng lái xe.

Việc lái xe trong trạng thái thiếu tỉnh táo có thể gây ra thảm họa với những người vô tội như một số trường hợp lái xe say rượu gây tai nạn liên hoàn thời gian qua. Chưa kể ý thức tham gia giao thông của một bộ phận người dân hiện nay chưa tốt, xem thường pháp luật, cố ý vi phạm pháp luật về giao thông, thậm chí thách thức lực lượng chức năng khi bị kiểm tra, xử lý. Khi một ý thức tồi có thể cướp đi sinh mạng của nhiều người, do đó xã hội rất cần sự nghiêm khắc.

Có căn cứ khoa học sẽ thuyết phục hơn

Hàng ngàn ý kiến bạn đọc tiếp tục tranh luận về đề xuất cấm tuyệt đối nồng độ cồn với tài xế do Bộ Công an đề xuất tại dự thảo báo cáo, giải trình một số nội dung mới trong dự Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Hoàn toàn ủng hộ đề xuất trên, bạn đọc Ngô Lộc cho rằng: "Cần cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông, chỉ có vậy mới cải thiện và nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật, nhất là tạo văn hóa giao thông".

"Thực tế hiện nay tại nước ta rất cần nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe. Từ đó mới có thời gian tạo nên được ý thức cho tất cả mọi người dân trong xã hội. Khi nào toàn xã hội có ý thức cao và tự giác thì khi đó có thể mới điều chỉnh vùng đỏ và vùng xanh như các nước được", bạn đọc có số điện thoại 0968******78 bình luận.

Theo bạn đọc Vũ Nguyên, quy định nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe đã giúp thay đổi thói quen uống rượu bia như nước của một bộ phận người dân và giảm đáng kể các trường hợp tai nạn do lái xe có cồn gây ra. Những trường hợp ngoại lệ như có độ cồn tự nhiên có chăng chỉ là số ít, có thể bổ sung những quy định riêng cho những trường hợp này, chứ không thể vịn vào số ít này để điều chỉnh nâng nồng độ cồn được phép khi lái xe.

Đồng tình, bạn đọc Hiêu nói một cách hình tượng: "Một tài xế xe hơi say xỉn có thể khiến 5 - 10 gia đình xe máy phải làm đám tang. Ý thức giao thông của nhiều người còn thấp nhưng lại cứ đòi nới lỏng quy định nồng độ cồn".

Tranh luận thêm, bạn đọc Tuan Anh có ý kiến: "Đặt một ngưỡng nồng độ cồn lớn hơn 0 (ví dụ 0,025...) không phải là dung dưỡng cho hành động uống rượu bia lái xe. Ngưỡng này nhằm tránh oan sai do thao tác, máy móc sai số".

Bạn đọc Hoài Thương có hai ý kiến:

- Một là làm gì cũng phải có căn cứ khoa học. Liệu uống 1-2 chai bia hay với nồng độ cồn thấp thì có nguy hiểm không, bộ não có bị ảnh hưởng không, tinh thần ra sao?

- Hai là lưu ý luật phải có tính lâu dài, nhất quán.

Quy định về giới hạn nồng độ cồn trên thế giới

Theo trang BAC Tracker, tại Mỹ với người trên 21 tuổi lái xe với nồng độ cồn trong máu (BAC) đạt 0,08% trở lên là bất hợp pháp. Một số tiểu bang có giới hạn pháp lý khác nhau đối với một số tài xế, ví dụ như trẻ vị thành niên và/hoặc tài xế thương mại.

Các hình phạt cho việc lái xe khi say rượu gồm: đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép lái xe; phạt tù tại nhà tù tiểu bang hoặc hạt; tạm giữ hoặc tịch thu phương tiện/biển số xe. Một số lái xe vi phạm sẽ bị bắt buộc ghi danh Chương trình thiết bị khóa liên động đánh lửa (IID) - một loại thiết bị phân tích nồng độ cồn trong hơi thở được kết nối với hệ thống đánh lửa của xe, có thể ngăn tài xế khởi động xe nếu nồng độ cồn trong hơi thở vượt quá mức cho phép.

Ngoài ra, người vi phạm cũng có thể bị buộc tham gia chương trình điều trị lạm dụng rượu, chất kích thích.

Giới hạn 0,08% cũng được áp dụng tại Malaysia, Mexico, Puerto Rico, Singapore, Anh, New Zealand, Na Uy.

Tại Nhật Bản, BAC từ 0,03% trở lên bị coi là say rượu và phạm luật lái xe khi say rượu. Đất nước mặt trời mọc cũng được xem là có hình phạt nghiêm khắc với việc lái xe khi say. Người vi phạm có thể bị kết án 5 năm tù hoặc bị phạt tiền lên tới 10.000 USD tùy vào BAC đo được trong cơ thể. Ngoài ra, những hành khách khác trên xe sẽ bị truy tố và phạt tiền vì thiếu trách nhiệm. Quán rượu phục vụ người vi phạm cũng có thể bị phạt, theo trang English Lawyers Japan.

Tại Úc, lái xe với BAC trên 0,05% trở lên là bất hợp pháp. Ngoài ra, Úc áp dụng mức BAC 0,00% ở hầu hết các tiểu bang và vùng lãnh thổ nếu là người học lái xe, có bằng lái tạm thời hoặc đang trong thời gian thử thách (bất kể tuổi tác). Mức 0,00% cũng được áp dụng với tài xế xe tải, xe buýt, giáo viên dạy lái xe hoặc người hướng dẫn học viên lái xe cũng như người đã từng bị phạt vì lái xe dưới ảnh hưởng của chất kích thích.

Luật Giao thông đường bộ của Úc quy định năm cấp độ vi phạm lái xe khi uống rượu bia với các mức phạt tùy theo mức độ nghiêm trọng: phạt tiền từ 561 - 5.500 USD, tước quyền lái xe từ 3-36 tháng, phạt tù từ 18-24 tháng.

Giới hạn BAC 0,05% cũng áp dụng ở một số quốc gia và vùng lãnh thổ như Argentina, Áo, Bỉ, Phần Lan, Pháp, Đức, Hy Lạp, Israel, Ý, Nam Phi, Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Hong Kong, Đài Loan.

Có những quốc gia áp dụng chính sách "không dung thứ", do đó việc có cồn trong máu khi lái xe ở những quốc gia này là bất hợp pháp, ví dụ như Armenia, Azerbaijan, Czech, Hungary, Jordan, Kyrgyzstan và Romania.