Giao thông hỗn loạn tại ngã tư đường Phạm Ngũ Lão và Nguyễn Thái Học, Q.1, TP.HCM - Ảnh: Quang Định

Tôi năm nay tuổi đã ngoài 60, trước đây từng công tác trong lực lượng cảnh sát giao thông, sau đó chuyển ngành và hiện giờ công việc hằng ngày vẫn gắn với chiếc xe ôtô. Tôi thấy rằng để dẫn đến tình trạng giao thông lộn xộn ở TP.HCM như hiện nay có phần lỗi của người tham gia giao thông, người quản lý giao thông và người hướng dẫn - kiểm soát giao thông.

Đầu tiên là phải nói về câu chuyện ý thức của người tham gia giao thông. Người lái xe đi không đúng làn đường, đi ngược chiều, vượt đèn đỏ, phóng nhanh, vượt ẩu, lái xe trong tình trạng say rượu... họ có biết như thế là vi phạm luật giao thông hay không? Chắc chắn là họ biết. Nhưng sao họ vẫn vi phạm?

Câu trả lời chính là ý thức chấp hành pháp luật, sự coi thường mạng sống của chính mình và những người xung quanh. Cũng có người sẽ phân bua rằng do cần đi gấp nên phải phóng nhanh, do đường chật nên không thể xếp hàng chờ đến lượt...

Đó là ngụy biện và thể hiện sự ích kỷ, là ra đường chỉ biết có bản thân mình mà bất chấp lợi ích, an toàn của người khác.

Đã nhắc lỗi của người dân thì không thể không trách những người thực thi công vụ ở ngành quản lý giao thông và cảnh sát giao thông. Lấy ví dụ tuyến đường Điện Biên Phủ (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) gần nhà tôi là thấy rõ ngành giao thông chưa làm hết trách nhiệm của mình, góp phần làm cho tình hình giao thông thêm rối rắm.

Đường Điện Biên Phủ hướng từ cầu Sài Gòn vào đến cầu Điện Biên Phủ có nhiều làn đường dành riêng cho ôtô, bên trong dải phân cách là hai làn đường hỗn hợp cho xe máy và ôtô. Gần đây lượng xe máy quá đông nên ngành giao thông “nhín” một làn đường vốn dành cho ôtô (nằm ngoài dải phân cách cứng) để cho xe máy đi vào. Làn đường này chỉ được phân định bằng cọc tiêu cao su nên xe máy có thể chạy lấn ra làn đường ôtô bất cứ lúc nào.

Chưa kể, tại ngã tư Hàng Xanh dù đã có cầu vượt nhưng phân luồng giao thông, tín hiệu đèn không hợp lý nên các dòng xe đi thẳng và quẹo trái luôn xung đột với nhau, dẫn đến ách tắc. Mà một khi ách tắc thì mạnh ai nấy chen lấn, làm cho hình ảnh giao thông thêm xấu xí.

Riêng lực lượng cảnh sát giao thông, tôi thấy nhiều nơi thường xuyên ùn tắc, kẹt xe nhưng cảnh sát giao thông chỉ xuất hiện giải quyết hậu quả khi xe cộ đã chen chúc vào nhau. Nếu cảnh sát giao thông có mặt từ trước giờ cao điểm, người đi đường nhìn thấy sẽ không dám đi ngang về tắt, giành đường vượt ẩu mà sẽ đi có trật tự, tránh được nguy cơ kẹt xe.

Về xử phạt, với tình trạng như hiện nay, theo tôi, cảnh sát giao thông nên tập trung phạt nghiêm các lỗi đi ngược chiều, đi không đúng làn đường và vượt ẩu, vì đây là các lỗi dễ gây tai nạn, ùn tắc nhất.

Mặt khác, hai lực lượng quản lý giao thông và cảnh sát giao thông cũng cần có sự phối hợp với nhau để làm hết trách nhiệm vì sự an toàn của người dân. Trong lúc tuần tra, kiểm soát giao thông nếu phát hiện việc phân luồng, biển báo, tín hiệu đèn không phù hợp thì phải chủ động yêu cầu ngành quản lý giao thông kiểm tra, thiết lập lại.

Đã có rất nhiều trường hợp phân luồng không hợp lý dẫn đến dòng xe xung đột nhau tạo cớ cho người tham gia giao thông đi ngang về tắt.