Bộ Tư pháp đã có tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định trong lĩnh vực hộ tịch, quốc tịch, chứng thực.

Tình trạng hôn nhân được tra cứu trong cơ sở dữ liệu

Theo đó, Bộ Tư pháp đề xuất bỏ quy định về xuất trình giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ em (trường hợp cha, mẹ trẻ có đăng ký kết hôn) tại thủ tục đăng ký khai sinh, đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài.

Đáng chú ý, Bộ Tư pháp đề xuất bãi bỏ quy định về việc nộp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân khi làm thủ tục đăng ký kết hôn hoặc đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài.

Theo phương án này, đối với yêu cầu đăng ký kết hôn, cơ quan đăng ký hộ tịch sẽ tra cứu thông tin về tình trạng hôn nhân của người yêu cầu đăng ký kết hôn trong cơ sở dữ liệu hộ tịch và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Trường hợp không tra cứu được tình trạng hôn nhân do chưa có thông tin trong cơ sở dữ liệu, cơ quan đăng ký hộ tịch đề nghị UBND cấp xã nơi người yêu cầu thường trú thực hiện việc xác minh.

Trong thời hạn 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu xác minh, UBND cấp xã đã được yêu cầu tiến hành kiểm tra, xác minh và gửi kết quả cho UBND cấp xã yêu cầu về tình trạng hôn nhân của người đó trong thời gian thường trú tại địa phương.

Theo Bộ Tư pháp, đề xuất trên nhằm triển khai nghị quyết 58 của Chính phủ về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng của Bộ Tư pháp.

Chưa thể bỏ thủ tục cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân

Mặc dù đề xuất bãi bỏ việc nộp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân khi đăng ký kết hôn nhưng Bộ Tư pháp đề nghị vẫn giữ quy định về cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.

Bộ Tư pháp cho biết qua tổng hợp ý kiến của một số cơ quan trung ương và địa phương, đa số các ý kiến thống nhất không nên bỏ thủ tục này tại thời điểm hiện tại.

Bởi vì, giấy xác nhận tình trạng hôn nhân ngoài mục đích sử dụng để đăng ký kết hôn còn sử dụng vào các mục đích khác ở trong nước (thủ tục du học, vay vốn, lao động...) hoặc sử dụng để đăng ký kết hôn, làm các thủ tục có liên quan tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài (bảo lãnh, xin cấp visa...).

Trong khi đó, không phải tất cả cơ quan có thẩm quyền ở trong nước đều có thẩm quyền khai thác thông tin tình trạng hôn nhân từ cơ sở dữ liệu hộ tịch và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Các cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cũng không thể và không được quyền tra cứu thông tin tình trạng hôn nhân của người dân trong hai cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Cũng theo Bộ Tư pháp, trường hợp công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài có yêu cầu đăng ký kết hôn ở cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài, việc tra cứu thông tin về tình trạng hôn nhân từ các cơ sở dữ liệu ở thời điểm hiện tại không thực hiện được, do các cơ quan đại diện chưa sử dụng phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung của Bộ Tư pháp.

Trong trường hợp trên, nếu không có giấy xác nhận tình trạng hôn nhân thì cơ quan đại diện sẽ không có căn cứ để giải quyết yêu cầu kết hôn cho công dân.

Bộ Tư pháp cho hay để tránh gây xáo trộn mà vẫn đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, song song với việc bỏ quy định nộp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, dự thảo nghị định giữ nguyên quy định về cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để công dân sử dụng vào các mục đích khác.

Người Việt Nam ở nước ngoài xin giấy xác nhận độc thân thế nào?

Người Việt Nam đang sống ở nước ngoài, cần giấy xác nhận độc thân cho thời gian từng sống tại Việt Nam. Người này không thể nhờ người thân ở Việt Nam (không còn người thân) thì phải làm sao?