Bộ Nội vụ đã tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện hồ sơ dự Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) trình Chính phủ xem xét. Dự luật dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 (sẽ khai mạc vào đầu tháng 5-2025).

Đặc khu tại hải đảo là đơn vị hành chính cấp xã

Tại dự luật đề xuất 11 nội dung chuyển tiếp nhằm bảo đảm hoạt động liên tục, bình thường của các cơ quan, tổ chức, đơn vị mới khi chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương 3 cấp thành 2 cấp.

Dự luật nêu trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày luật này có hiệu lực thi hành, các văn bản quy phạm pháp luật có nội dung quy định về nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương các cấp phải được sửa đổi, bổ sung.

Việc này để bảo đảm phù hợp với tổ chức đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương và các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã quy định tại luật này.

Kể từ ngày luật này có hiệu lực thi hành, để kịp thời thực hiện tổ chức chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã, giao Chính phủ ban hành văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền phân định lại nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương.

Đồng thời điều chỉnh các quy định khác có liên quan đến việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương để thống nhất áp dụng trong thời gian chưa sửa đổi, bổ sung các luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và định kỳ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trường hợp liên quan đến luật, nghị quyết của Quốc hội thì báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Dự luật đề xuất kể từ ngày 1-7, các đơn vị hành chính cấp huyện thuộc khu vực hải đảo được chuyển thành đặc khu theo quy định tại luật này.

Theo dự luật, đặc khu tại hải đảo là một đơn vị hành chính cấp xã mới. Dự luật nêu rõ đặc khu tại hải đảo do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành lập phù hợp với quy mô dân số, diện tích tự nhiên, điều kiện địa lý, dân cư, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Cuối tháng 3-2025, trong phương án sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã của TP Phú Quốc (Kiên Giang) có đề xuất thành lập hai đơn vị hành chính cấp cơ sở với tên gọi đặc khu Phú Quốc và đặc khu Thổ Châu. 

Sau khi bỏ cấp huyện, thời hạn bàn giao hồ sơ, trụ sở dự kiến ra sao?

Theo dự luật, khi giải thể đơn vị hành chính cấp huyện thì thường trực HĐND cấp tỉnh có thẩm quyền chỉ định các đại biểu HĐND cấp huyện nhiệm kỳ 2021 - 2026 được bầu hoặc đang thực hiện nhiệm vụ đại biểu ở phần địa phận thuộc đơn vị hành chính xã, phường, đặc khu hoặc được cơ quan có thẩm quyền điều động, bố trí công tác tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị của chính quyền địa phương ở xã, phường, đặc khu trực thuộc (trước khi đơn vị hành chính cấp huyện bị giải thể) làm đại biểu của HĐND nhiệm kỳ 2021 - 2026 của xã, phường, đặc khu đó.

Trừ trường hợp đại biểu HĐND quận thuộc Hà Nội, đại biểu HĐND TP Thủ Đức (TP.HCM).

Dự luật nêu trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày luật này có hiệu lực thi hành, thường trực HĐND, các cơ quan thuộc HĐND, UBND, chủ tịch UBND, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện, quận, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương, thị xã phải hoàn thành việc bàn giao công việc, hồ sơ, tài liệu, tài chính, ngân sách, trụ sở, tài sản, cơ sở vật chất khác có liên quan cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền.

Bảo đảm cho hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt của các cơ quan, không để gián đoạn công việc, không để chồng chéo, trùng lặp hoặc bỏ sót nhiệm vụ, lĩnh vực, địa bàn, không làm ảnh hưởng đến nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, hoạt động bình thường của xã hội, người dân, doanh nghiệp, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Dự luật đề xuất các công trình, dự án đầu tư thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương cấp huyện đang thực hiện nếu đến thời điểm ngày 1-7 mà vẫn chưa hoàn thành hoặc đã hoàn thành trước ngày 1-7 nhưng sau đó phát sinh vấn đề liên quan cần giải quyết thì chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền và trách nhiệm phân công UBND cấp xã nơi có công trình, dự án đầu tư tiếp tục thực hiện.

Trường hợp công trình, dự án đầu tư có liên quan từ 2 đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp trở lên, hoặc vượt quá thẩm quyền thực hiện của chính quyền địa phương cấp xã thì chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền và trách nhiệm phân công cơ quan chuyên môn, cơ quan hành chính khác thuộc UBND cấp mình tiếp tục thực hiện.

Với các công việc, hồ sơ thủ tục hành chính của các cơ quan, đơn vị thuộc chính quyền địa phương cấp huyện đang giải quyết cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp nếu đến thời điểm 1-7 mà vẫn chưa hoàn thành, hoặc đã hoàn thành trước 1-7 nhưng sau đó phát sinh vấn đề liên quan cần giải quyết thì chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền, trách nhiệm phân công cơ quan, đơn vị thuộc chính quyền địa phương cấp xã nơi cư trú của cá nhân hoặc nơi đặt trụ sở giao dịch của tổ chức, doanh nghiệp đang có công việc, hồ sơ thủ tục hành chính cần giải quyết để tiếp tục giải quyết.

Bộ Nội vụ đề xuất giải thể huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thuộc thành phố từ 1-7

Tại dự Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi đề xuất giải thể đơn vị huyện, quận, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố, thị xã, thị trấn kể từ 1-7-2025.