Tranh chấp bùng phát tại nhiều chung cư hầu hết liên quan đến kinh phí bảo trì 2%. Ảnh minh họa. Nguồn: VGP

Từ thực tế hơn 3/4 số vụ tranh chấp tại nhiều chung cư đang được Sở Xây dựng TPHCM xử lý đều liên quan đến quỹ bảo trì, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) mới đây đã kiến nghị Chính phủ điều chỉnh phương thức thu, quản lý và sử dụng loại phí này.

Theo văn bản mới được gửi tới Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành, hiện các tranh chấp về quản lý, sử dụng quỹ bảo trì chung cư đang diễn ra gay gắt tại nhiều chung cư trên địa bàn TPHCM. Theo đó, trong số 44 nhà chung cư có tranh chấp do Sở Xây dựng TPHCM đang thụ lý, giải quyết, đã có đến 34 vụ việc liên quan đến kinh phí bảo trì chung cư (chiếm tỷ lệ 77%).

Hiện nay, Luật Nhà ở 2014 quy định người mua căn hộ chung cư phải nộp phí bảo trì bằng 2% giá trị hợp đồng mua nhà (trước thuế VAT) tại thời điểm nhận bàn giao nhà; Chủ đầu tư có trách nhiệm bàn giao quỹ bảo trì nhà chung cư cho ban quản trị - những người đại diện do cư dân bầu lên - để quản lý, sử dụng theo quy định của pháp luật. Vì vậy, quỹ bảo trì nhà chung cư có giá trị rất lớn. Ở những nhà chung cư trên 20 tầng thường quỹ bảo trì đã có giá trị khoảng 20 tỷ đồng trở lên. Có những chung cư, quỹ bảo trì lên đến 160 tỷ đồng, tức gấp nhiều lần vốn điều lệ của một doanh nghiệp trung bình.

Vì vậy, HoREA cho rằng phương thức thu và quản lý, sử dụng quỹ bảo trì nhà chung cư như cách làm trên đang gây ra nhiều bất cập, không chỉ làm tăng gánh nặng của người mua nhà mà còn là nguyên nhân dẫn tới những tranh chấp lợi ích gay gắt về quyền quản lý, sử dụng quỹ. Không chỉ thế, số tiền lớn còn khiến "quỹ bảo trì trở thành miếng mồi ngon thu hút một số phần tử xấu trong xã hội tìm cách chui vào ban quản trị nhà chung cư để trục lợi", chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu nhận định.

Bên cạnh đó, HoREA cũng tin rằng, với quy định của Luật Xây dựng, nhà thầu thi công phải chịu trách nhiệm bảo hành nhà chung cư cao tầng trong ít nhất 5 năm kể từ ngày đưa vào sử dụng, nên trong những năm đầu, nhu cầu sử dụng quỹ bảo trì chung cư không lớn. Ngoài ra, dù có thu đủ phí bảo trì 2% ngay khi bàn giao nhà cho bên mua thì số tiền này cũng không đủ để thực hiện bảo trì trong suốt vòng đời chung cư. Sau khoảng chục năm, khi quỹ bảo trì đã cạn thì vẫn cần các chủ sở hữu chung cư đóng góp thêm.

Vì vậy, HoREA kiến nghị bãi bỏ quy định người mua nhà phải đóng quỹ bảo trì (2% giá trị hợp đồng mua bán nhà) tại thời điểm nhận nhà. Thay vào đó, số tiền này sẽ được chia nhỏ để người mua nhà đóng dần hàng tháng trong liên tục 5 năm sau đó (thường là thời điểm kết thúc công tác bảo hành nhà chung cư).

Bên cạnh đó, HoREA cũng đề xuất xây dựng cơ chế để trao quyền cho Ban quản trị nhà chung cư được phép thu phí bảo trì, thay vì để các chủ đầu tư "thu hộ" 2% như hiện nay dẫn tới không ít trường hợp "chây ì", đến nhiều năm sau đó vẫn có không ít chủ đầu tư "tham quyền cố vị", không chịu bàn giao quỹ bảo trì cho cư dân./.