Thợ điện lắp đặt các bóng đèn tiết kiệm điện tại một khu chung cư ở TP.HCM - Ảnh: T.T.

Các chuyên gia về điện khẳng định, chưa có cơ quan nào công nhận và không hề có thiết bị nào "thần thánh" như thế. Thậm chí, sử dụng thiết bị này có thể dẫn tới "tiền mất tật mang".

Nở rộ quảng cáo thiết bị tiết kiệm điện

Thời tiết nắng nóng diễn ra tại nhiều nơi khiến nhu cầu sử dụng điện tăng cao, và đương nhiên đi kèm theo đó là tiền điện cũng tăng. Đánh vào tâm lý này, nhiều trang web tăng cường quảng cáo các thiết bị tiết kiệm điện có thể giúp giảm 1/3 đến 1/2 tiền điện hằng tháng.

Truy cập một số trang quảng cáo về thiết bị này như tietkiem...nang.net, ...0dong.com... đều dành những lời "có cánh" khi giới thiệu về thiết bị này. 

Trang tietkiem...nang.net viết: "Thiết bị tiết kiệm điện là một dụng cụ có tích hợp tụ bù tiết kiệm điện được thiết kế gọn nhẹ nhằm ổn định dòng điện sử dụng trong gia đình. Qua việc điều tiết dòng điện, sau khi các thiết bị điện gia dụng (tủ lạnh, tivi, máy giặt, điều hòa...) sử dụng điện xong thì thiết bị tiết kiệm điện sẽ giảm tải lượng điện năng xuống và làm côngtơ điện quay chậm nhất có thể". 

Cũng theo trang này giới thiệu, một trong những cách hiệu quả nhất đó chính là sử dụng electricity saving box. Với việc sử dụng thiết bị tiết kiệm điện này sẽ giúp các gia đình tiết kiệm lên đến 43% tiền điện hằng tháng. Để tạo niềm tin cho khách hàng, trang này còn "bóc phốt" một số thiết bị tương tự khác được rao bán trên mạng là hàng giả để nâng cao sản phẩm của mình.

Trang ...0dong.com cho biết thiết bị mà họ đang bán được sản xuất và lắp ráp tại Đức. Khi sử dụng sản phẩm này có tác dụng làm giảm mức độ tiêu thụ điện của các thiết bị điện trong nhà từ 20 - 40% mà không làm ảnh hưởng đến khả năng hoạt động cũng như độ bền của các thiết bị điện trong nhà. 

Để tăng thêm độ tin cậy, trang này trích dẫn lời một kỹ sư điện có kinh nghiệm 14 năm nhưng không ghi tên và nơi công tác. Theo đó, người này cho rằng đã thực nghiệm sử dụng thiết bị trên và cho thấy tiết kiệm điện được 40%.

Coi chừng "tiền mất tật mang"

Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Quang Bình - trưởng ban kỹ thuật Tổng công ty Điện lực TP.HCM - cho biết trong thời gian vừa qua các chuyên gia kỹ thuật đã nhiều lần cảnh báo về những loại "thiết bị siêu tiết kiệm điện" được quảng cáo trên mạng có khả năng giảm từ 30 - 40% lượng điện tiêu thụ và gần đây lại xuất hiện thêm quảng cáo trên mạng xã hội về cái gọi là "thẻ tiết kiệm điện thông minh". 

Kiểm chứng thực tế cho thấy hoàn toàn không thể giảm điện năng tiêu thụ ở mức lớn như vậy. Các thiết bị trên hoàn toàn không được Bộ Khoa học & công nghệ, Bộ Công thương hoặc đơn vị chuyên ngành về tiết kiệm năng lượng có uy tín trên thị trường chứng nhận về hiệu quả tiết kiệm điện như quảng cáo.

Tổng công ty Điện lực TP.HCM khuyến cáo người dân sử dụng điện không mua và không sử dụng các thiết bị trên, do các thiết bị này không được các cơ quan quản lý nhà nước hoặc của đơn vị chuyên ngành về tiết kiệm năng lượng có uy tín chứng nhận.

Ở góc độ chuyên môn, tiến sĩ Nguyễn Phúc Khải, khoa điện - điện tử Trường đại học Bách khoa TP.HCM, cho biết về mặt kỹ thuật, tất cả các thiết bị điện khi cắm vào nguồn điện và hoạt động đều tiêu thụ một lượng điện năng nhất định. 

Các thiết bị đấu vào mạch điện phía sau côngtơ chỉ có thể cải thiện một phần hệ số công suất của thiết bị điện, làm giảm tổn thất điện năng của dây dẫn và giảm một phần hao phí. Tuy nhiên, rất khó tìm được thiết bị nào đấu nối sau côngtơ làm giảm tới 30 - 40% lượng điện năng tiêu thụ như quảng cáo.

"Các thiết bị này sử dụng các tụ bù (loại tụ này dễ bị phồng rộp, chập mạch gây cháy nổ), ngoài ra tôi có tìm hiểu về thiết bị trên thì thấy nhiều thiết bị chỉ là một bo mạch gồm các điện trở và tụ bù lắp lại với nhau với mục đích làm sáng đèn led khi chúng ta cắm vào nguồn điện. 

Do đó, không những không làm giảm điện năng tiêu thụ mà các thiết bị này còn tốn thêm tiền điện và tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ. Trong công nghiệp thì có sử dụng thiết bị này, nhưng trong sinh hoạt thì chưa có thiết bị nào được công nhận. Mỗi thiết bị điện có một hệ số công suất khác nhau nên không thể dùng một thiết bị "bé xíu" để can thiệp hết tất cả thiết bị điện trong nhà" - ông Khải cho hay.

Tiết kiệm bằng những giải pháp thông minh

Bà Nguyễn Thái Quỳnh Lê, giám đốc điều hành khối dịch vụ Công ty Điện Quang, chia sẻ thay vì tin vào những thiết bị tiết kiệm điện trôi nổi trên mạng, người dân nên đầu tư vào sử dụng các thiết bị tiết kiệm điện chính hãng. Việc áp dụng các giải pháp thông minh, tổng thể và toàn diện các thiết bị tiết kiệm điện trong doanh nghiệp, cơ quan văn phòng hay các tòa nhà... có thể giúp tiết kiệm đáng kể.

Một giải pháp tiết kiệm điện thông minh nữa, theo bà Lê, là khai thác tối ưu nguồn ánh sáng tự nhiên, linh hoạt điều chỉnh độ sáng đèn theo điều kiện ánh sáng tự nhiên tùy vào từng thời điểm. Đối với các văn phòng, tòa nhà hay nhà dân khi có ánh nắng mặt trời thì đèn sẽ tự động giảm độ sáng để tận dụng ánh sáng tự nhiên, vừa tiết kiệm điện mà vừa tốt cho sức khỏe. Khi trời giảm nắng và tối dần thì đèn cũng sẽ từ từ tăng dần độ sáng, để đảm bảo đủ độ sáng phục vụ sinh hoạt và làm việc.

Đối với các hầm xe ở chung cư, cao ốc, hành lang bệnh viện, trường học, nhà kho..., có thể kết hợp đèn chiếu sáng kết hợp cảm biến. Đèn sẽ tự động sáng 100% khi phát hiện chuyển động và giảm xuống thấp khi không có người, từ đó giúp tiết kiệm điện được rất nhiều.

Trong khi đó, một chuyên gia lĩnh vực điện cho rằng ngoài các thiết bị sử dụng thì việc đầu tư hệ thống dây dẫn hợp lý cũng góp phần vào việc tiết kiệm điện. Về vấn đề này, ông Nguyễn Tùng Minh, giám đốc nghiên cứu phát triển Công ty cổ phần Dây cáp điện Việt Nam (CADIVI), chia sẻ cần lựa chọn dây dẫn chính hãng, đúng nhu cầu sẽ góp phần tiết kiệm điện đáng kể. 

Vì vậy, khách hàng khi lựa chọn dây dẫn cần chú ý thông tin trên nhãn, sản phẩm như tiết diện, kết cấu, chiều dày... phải thể hiện rõ và đúng thực tế.

Cảnh báo tiền điện sinh hoạt tại TP.HCM sẽ tăng mạnh do nắng nóng

TTO - Tiêu thụ điện bình quân mỗi ngày của người dân TP.HCM trong 15 ngày đầu tháng 3 cao hơn sản lượng bình quân ngày của 15 ngày tháng 3 năm ngoái.