Vụ việc xảy ra với Công ty TNHH công nghệ Đồng Danh (gọi tắt là Công ty Đồng Danh) sau khi công ty này đã tham gia đấu thầu và xếp hạng thứ nhất đối với gói thầu 09. Đây là gói thầu trang thiết bị lưu trữ và bảo quản tài liệu lưu trữ tỉnh Quảng Ngãi.

Bất ngờ hủy dự án

Dự án này được HĐND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt chủ trương đầu tư từ tháng 7-2021 và chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt từ tháng 3-2022. Tháng 11-2022, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi tổ chức mời thầu theo hình thức đấu thầu nộp hồ sơ qua mạng.

Sau khi thực hiện các thủ tục đấu thầu, theo kết quả xếp hạng thì Công ty Đồng Danh là đơn vị đứng thứ nhất, với giá dự thầu khoảng 19,7 tỉ đồng. Ngoài ra, còn hai đơn vị dự thầu với giá lần lượt khoảng 21,9 tỉ đồng và 23,4 tỉ đồng.

Ông Phùng Đăng Tuệ - giám đốc Công ty Đồng Danh - cho biết chủ đầu tư sau đó có thư mời công ty lên thương thảo hoàn thiện hợp đồng trước khi phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.

Quá trình thương thảo, công ty đồng ý với các đề xuất về thời gian, tạm ứng thanh toán do chủ đầu tư đưa ra.

Theo kết quả làm việc, hai bên sẽ ký kết hợp đồng vào ngày 31-12-2022. Tuy nhiên, nhiều tháng trôi qua, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi không xúc tiến các bước để ký hợp đồng.

Trong văn bản phúc đáp Công ty Đồng Danh, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi cho biết qua rà soát thấy mục tiêu dự án không còn phù hợp với các chỉ đạo từ Trung ương và tỉnh.

Chủ đầu tư thấy cần thiết thay đổi mục tiêu, phạm vi đầu tư dự án và đã trình cấp thẩm quyền xem xét cho chủ trương dừng toàn bộ dự án, tránh lãng phí, gây thất thoát ngân sách.

Dừng dự án vì... sợ?

Trao đổi thêm với Tuổi Trẻ, ông Tạ Công Dũng - giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi (chủ đầu tư dự án) - lý giải đối với hoạt động lưu trữ và bảo quản tài liệu, cơ quan trung ương đã ban hành nhiều văn bản hướng tới chính sách thúc đẩy chuyển đổi số. Hiện nay, tỉnh Quảng Ngãi chủ động, tích cực xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số.

Theo ông Dũng, nguyên tắc trong thương thảo, nhà thầu đưa ra các thông số kỹ thuật, chủ đầu tư thấy được sẽ lựa chọn ký hợp đồng. Tuy nhiên, chủ đầu tư có quyền dừng bất cứ dự án nào.

Trao đổi về việc tại sao không dừng dự án trước đó mà để đến khi đấu thầu xong mới dừng và liệu việc dừng dự án có phải do đơn vị trúng thầu không như mong muốn của chủ đầu tư, ông Dũng cho biết: "Trước đây làm sao mà biết được để dừng".

Ông Dũng trình bày rằng sau khi đấu thầu, sở đánh giá việc làm dự án sẽ lãng phí và sau này có khả năng bị kết tội nên quyết định dừng dự án và chấp nhận mất phần chi phí bỏ ra để tổ chức đấu thầu dự án.

Ông Dũng cũng nói thêm trong gói thầu có rất nhiều hạng mục. Theo đánh giá hiện nay, việc lưu trữ giấy từng cơ quan đơn vị sẽ làm và nếu ưu tiên chuyển đổi số, số lượng hạng mục cũng như chi phí đầu tư sẽ nhỏ hơn rất nhiều.

Theo đó, việc chuyển đổi số và lưu trữ số sẽ đưa văn bản lên không gian mạng, văn bản giấy sẽ được các cơ quan tự lưu trữ tại đơn vị, không lưu trữ tập trung văn bản giấy như trước, dẫn đến việc làm dự án lưu trữ với quy mô như hiện tại sẽ gây lãng phí.

Nói về việc tương lai có làm lưu trữ giấy hay không. Ông Dũng nói "lãnh đạo tỉnh sẽ tính toán nhưng nếu có, quy mô sẽ nhỏ hơn rất nhiều".

Sau khi xem xét lại, sở thấy Quảng Ngãi là tỉnh nghèo, bỏ mấy chục tỉ ra làm dự án như vậy không được, đầu tư mua trang, thiết bị xong để lãng phí là có tội.

Do vậy, việc dừng dự án lại là đúng. "Hiện với dự án này chưa có quyết định trúng thầu mà chỉ mới thương thảo. Việc nhà thầu ấm ức là đúng nhưng việc dừng lại dự án tránh lãng phí cũng đúng nên sở sẽ có văn bản trả lời lại với nhà thầu đàng hoàng. Các chi phí nhà thầu bỏ ra, sở có thể thương lượng trả lại", ông Dũng nói.

Nhà thầu có quyền yêu cầu bồi thường các thiệt hại

Luật sư Trần Hậu (Đoàn luật sư TP Đà Nẵng) cho rằng theo Luật Đấu thầu, khi có sự thay đổi mục tiêu, phạm vi đầu tư đã ghi trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, chủ đầu tư có thể hủy thầu, có thể không ký hợp đồng dù đã tổ chức đấu thầu.

Tuy nhiên, chủ đầu tư cần phải có trách nhiệm làm rõ với nhà thầu lý do hủy thầu bằng các dẫn chứng cụ thể, xem có thay đổi về mục tiêu hoặc phạm vi trong đấu thầu hay không.

Nếu liên quan đến vấn đề vốn, theo Luật Đấu thầu, chủ đầu tư có trách nhiệm chuẩn bị nguồn vốn trước khi phát hành hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, do đó chủ đầu tư không thể cảm tính thích tổ chức đấu thầu, không thích lại hủy thầu không có căn cứ.

Trong trường hợp vì tắc trách của chủ đầu tư mà hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu không tuân thủ pháp luật về đấu thầu dẫn đến phải hủy thầu thì theo quy định tại điều 18 Luật Đấu thầu, dù hủy thầu nhưng tổ chức, cá nhân vi phạm phải có trách nhiệm đền bù các chi phí cho nhà thầu và các bên liên quan.

Do đó, nếu có cơ sở cho thấy việc hủy thầu không đúng quy định tại điều 17 Luật Đấu thầu, việc hủy thầu gây các thiệt hại cho nhà thầu do lỗi của chủ đầu tư, nhà thầu có quyền yêu cầu bồi thường các thiệt hại. Nếu chủ đầu tư không bồi thường, nhà thầu có thể khởi kiện ra tòa án.

Khởi tố vụ án vi phạm quy định đấu thầu tại Bệnh viện Đa khoa Vũng Tàu

Một lãnh đạo có chức năng xác nhận đã khởi tố vụ án liên quan đến đấu thầu, mua sắm thiết bị y tế xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Vũng Tàu.