Ngày 11-12, Tòa án nhân dân TP Hà Nội đã có quyết định đưa 38 bị cáo trong vụ Việt Á ra xét xử.

Trong đó 6 người bị xét xử về tội nhận hối lộ gồm: cựu bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cùng Nguyễn Huỳnh (cựu thư ký của ông Long); Phạm Duy Tuyến (cựu giám đốc CDC Hải Dương), Nguyễn Minh Tuấn (cựu vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế), Nguyễn Nam Liên (cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính), Trịnh Thanh Hùng (cựu vụ phó Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ).

Cựu bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh bị đưa ra xét xử về tội "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí".

Bị cáo Phan Quốc Việt (tổng giám đốc Việt Á) và cấp phó Vũ Đình Hiệp bị xét xử về hai tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và đưa hối lộ. Phan Tôn Noel Thảo và Hồ Thị Thanh Thảo (trợ lý tài chính và thủ quỹ của Việt Á) bị xét xử tội đưa hối lộ.

Riêng ông Phạm Xuân Thăng (cựu bí thư Tỉnh ủy Hải Dương) bị xét xử tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

26 người còn lại bị cáo buộc vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và lợi dụng ảnh hưởng với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi.

Phiên tòa xét xử vụ Việt Á được mở vào ngày 3-1-2024 và kéo dài trong 20 ngày. Hội đồng xét xử gồm 5 người, do thẩm phán Trần Nam Hà làm chủ tọa.

Đại diện viện kiểm sát giữ quyền công tố tại tòa gồm 5 người, trong đó có bà Đặng Thị Hồng Thủy là kiểm sát viên cao cấp.

Hơn 70 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích của các bị cáo, trong đó cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long có 4 luật sư bào chữa.

Cựu tổng giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt cũng có 4 luật sư tham gia bào chữa.

Việt Á chi hơn 100 tỉ hối lộ quan chức

Theo cáo trạng, Phan Quốc Việt bị xác định có vai trò chủ mưu, cầm đầu trong vụ án này.

Đầu năm 2020, khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh, Phan Quốc Việt biết chủ trương nghiên cứu sinh phẩm phục vụ phòng chống dịch nên xin cùng tham gia đề án. Ngay sau khi được chuyển giao quy trình nghiên cứu kit xét nghiệm, Việt giao cấp dưới tiếp tục phát triển để sản xuất, rồi xin cấp phép lưu hành, kinh doanh thương mại.

Để được tham gia nghiên cứu, cấp số đăng ký lưu hành sản phẩm, hiệp thương giá, tổng giám đốc Việt Á bị cáo buộc đưa hối lộ 106 tỉ đồng, trong đó có 3 triệu USD và 4 tỉ đồng (tổng 82 tỉ đồng) chi cho 6 quan chức.

Cụ thể, cựu bộ trưởng Bộ Y tế bị cáo buộc nhận 2,25 triệu USD (51 tỉ đồng), ông Hùng nhận 350.000 USD (8 tỉ đồng), ông Tuấn nhận 300.000 USD (6,9 tỉ đồng), ông Nguyễn Huỳnh nhận 54 tỉ đồng (trong đó đưa cho ông Long 50 tỉ, hưởng lợi 4 tỉ đồng), ông Nam Liên nhận 100.000 USD (khoảng 2,3 tỉ đồng).

Trong giai đoạn bán kit xét nghiệm, Việt đưa hối lộ cho giám đốc CDC Hải Dương Phạm Duy Tuyến 27 tỉ đồng.

Cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long và thư ký Nguyễn Huỳnh bị cáo cuộc đã "can thiệp, chỉ đạo" giúp Công ty Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành kit xét nghiệm, hiệp thương giá. Hai bị can này sau đó còn gợi ý, đề nghị Việt đưa tiền.

Kết quả điều tra xác định vào dịp gần Tết Nguyên đán 2021, ông Long chỉ đạo Huỳnh bảo Việt đưa 1 triệu USD để "xử lý công việc". Lần thứ hai, Việt đưa 1 triệu USD cũng do ông Long đề nghị.

Tiếp tay quảng bá rầm rộ cho Việt Á

Ngoài ra, tổng giám đốc Việt Á còn chi số tiền lớn "cảm ơn" nhiều quan chức khác gồm: ông Nguyễn Văn Trịnh (cựu trợ lý của nguyên phó thủ tướng) nhận 200.000 USD; cựu bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh nhận 200.000 USD; cựu thứ trưởng Phạm Công Tạc nhận 50.000 USD.

Ông Chu Ngọc Anh và Phạm Công Tạc bị cáo buộc biết rõ đề tài nghiên cứu thuộc sở hữu nhà nước, nhưng khi cấp dưới tham mưu, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ vẫn ký quyết định giao Công ty Việt Á phối hợp nghiên cứu đề tài.

Ông Chu Ngọc Anh còn chỉ đạo cấp dưới tham mưu, phối hợp với Vụ Thi đua - Khen thưởng hoàn thiện thủ tục, để cựu bộ trưởng này ký quyết định tặng bằng khen và đề nghị Thủ tướng khen thưởng cho Công ty Việt Á cùng Phan Quốc Việt.

Hành vi của hai cựu lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ bị cáo buộc giúp "quảng bá, đánh bóng hình ảnh, thương hiệu cho Công ty Việt Á, tạo điều kiện để Việt Á biến kit xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu nhà nước thành sản phẩm thương mại thuộc Việt Á, gây thất thoát 18,98 tỉ đồng ngân sách nhà nước", cáo trạng nêu.

Truy tố cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long vì nhận 2,25 triệu USD trong vụ Việt Á

Viện kiểm sát truy tố cựu bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long với cáo buộc nhận hối lộ 2,25 triệu USD để tạo điều kiện cho Công ty Việt Á trong quá trình cấp phép lưu hành, bán kit xét nghiệm.