Người dân chung cư tìm mua thang dây thoát hiểm tại một cửa hàng trên đường Nguyễn Thái Bình, quận 1, TP.HCM - Ảnh: Tự Trung

Sau vụ cháy ở chung cư Xa La (Hà Nội), nhiều người dân sống trong các chung cư tại Hà Nội và TP.HCM thấy bất an, lo lắng. Một số hộ dân đã tìm mua thang dây, mặt nạ chống ngạt, balô… đề phòng khi cháy xảy ra.

Trong khi đó, tại một số chung cư cao tầng ở TP.HCM, khi chúng tôi hỏi nơi đặt bình chữa cháy, nhiều người phải mất một lúc tìm kiếm mới chỉ đúng chỗ. Còn tại các khu vực bỏ rác, bà con vô tư bỏ vật liệu dễ gây cháy nổ như giấy lộn, túi nilông vào hệ thống rác.

Nhiều người mua thang dây

Bà Trần Thị Nhung, người dân ở chung cư tại Q.Bình Thạnh, cho biết trước khi vào ở chung cư bà chưa chú ý đến vấn đề phòng cháy chữa cháy (PCCC). Mặc dù chủ đầu tư có trang bị các thiết bị PCCC ở hành lang nhưng chỉ biết đóng hộp bỏ đó.

Người dân không để ý đến vấn đề bảo dưỡng và thay thế các thiết bị PCCC. Đến giờ, nghe thông tin chung cư ở Hà Nội cháy mọi người mới thấy bất an. Bà Nhung đang gọi điện đặt mua thang dây đề phòng khi sự cố xảy ra.

Theo chủ một cửa hàng bán thiết bị bảo hộ lao động trên đường Đào Duy Anh (Q.Phú Nhuận), trong ba ngày qua rất nhiều khách hàng gọi điện đến đặt mua thang dây thoát hiểm và mặt nạ chống ngạt.

Tại một số chung cư, đặc biệt chung cư tái định cư, thường xuyên xảy ra tình trạng hệ thống báo cháy bị hư. Ông Lê Quách Lục, trưởng ban quản trị chung cư 115 Nguyễn Chí Thanh (Q.5), cho biết thỉnh thoảng hệ thống chuông, đèn báo cháy ở chung cư này reo lên dù không có sự cố. Có khi 1g - 2g sáng chuông reo, người dân giật mình chạy ra khỏi nhà.

Dù người dân đã báo nhưng đến nay chủ đầu tư vẫn chưa khắc phục. Ở chung cư này, người dân cũng chưa được tập huấn kỹ năng PCCC, cách thoát hiểm ra sao. “Giờ không may xảy ra cháy người dân cũng không biết xoay xở thế nào” - ông Lục lo lắng.

Ông Trần Minh Châu - trưởng ban quản lý chung cư Thái An 3, 4 (Q.12) - nhìn nhận nguyên nhân gây cháy do sự bất cẩn, chủ quan của cư dân sống trong các chung cư. Không ít người khi ra khỏi phòng không tắt các hệ thống điện, đèn, ổ cắm, bếp điện từ...

Ông Nguyễn Văn Đực - phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành (TP.HCM), chủ đầu tư các chung cư Thái An - cho rằng những vụ cháy vừa qua không chỉ là hồi chuông cảnh báo mà còn là bài học cho chủ đầu tư khi xây dựng chung cư.

Theo ông Đực, tại không ít chung cư việc rà soát, kiểm tra và bảo trì thường xuyên các hệ thống điện, máy phát, chữa cháy... đã không được thực hiện.

Mặt khác, cư dân sinh sống ở chung cư cũng chủ quan, không thông báo cho ban quản lý các lỗi kỹ thuật nhỏ để sửa chữa kịp thời. Để lâu ngày các hệ thống xuống cấp, hư hỏng nặng dẫn đến sự cố chập điện gây cháy chung cư.

30/30 chung cư vi phạm an toàn về điện

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, kết quả kiểm tra 30 chung cư trên địa bàn TP trong tháng 5 và tháng 6-2015 cho thấy 30/30 chung cư có vi phạm an toàn về điện.

Cụ thể, một số chung cư xây dựng thêm phần diện tích ngoài giấy phép nhưng chưa có phương án PCCC được cơ quan chức năng phê duyệt cho phần này.

Cửa lối thoát nạn của công trình thiết kế lắp ngược (cửa mở vô phía trong, theo quy định phải mở ra ngoài), cửa thoát nạn trong tầng hầm bị khóa, ôtô để trong hầm chắn lối thoát nạn, bơm nước trong hệ thống PCCC không chảy, hệ thống tăng áp cầu thang thoát nạn có lỗi.

Một chung cư ở Q.12 bị lỗi đèn chiếu sáng câu móc không bảo đảm, công tắc điện móc vào ống chữa cháy, ôtô đậu chắn lối tiếp cận hộp kỹ thuật điện...

Ở một số chung cư còn có tình trạng người dân không đóng tiền mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc khi bảo hiểm cũ đã hết hạn. Nghiêm trọng hơn, ở một chung cư tái định cư bị mất các họng chữa cháy, dây chữa cháy thì được tháo ra đem gửi ở nhà dân, hệ thống PCCC không hoạt động.

Theo Sở Xây dựng TP, nguyên nhân của tình trạng trên là do ý thức của ban quản trị, cư dân và doanh nghiệp quản lý vận hành chung cư chưa cao. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, xử lý chưa được thường xuyên, cương quyết.

Ông Đỗ Phi Hùng, phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM, cho biết ngay khi kiểm tra, đại diện đoàn kiểm tra có cảnh báo và nhắc nhở các đơn vị liên quan phải khắc phục những sai sót để tránh xảy ra tai nạn cháy nổ đáng tiếc.

Việc xử phạt và kiểm tra, khắc phục thuộc thẩm quyền của các đơn vị quản lý về PCCC và đơn vị quản lý điện ở các địa bàn liên quan.

Đại tá Huỳnh Ngọc Quan, trưởng phòng hướng dẫn chỉ đạo về phòng cháy Cảnh sát PCCC TP.HCM, cho biết qua đợt tổng kiểm tra chung cư trên địa bàn TP, đặc biệt là qua vụ cháy chung cư Xa La ở Hà Nội vừa qua, Cảnh sát PCCC TP đã đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường đảm bảo an toàn PCCC trên địa bàn TP.

Đại tá Quan cũng cho biết thời gian qua, Cảnh sát PCCC TP và cảnh sát PCCC quận, huyện thực hiện nhiều hoạt động tuyên truyền qua trang thông tin, biểu ngữ, tờ rơi, tiêu lệnh hướng dẫn tại chung cư... nhằm nâng cao kiến thức cho người dân.

“Nếu người dân có thể tự trang bị thêm bình chữa cháy mini, thiết bị cứu nạn... bảo đảm an toàn cho mình là việc đáng hoan nghênh” - ông Quan nói.