Phóng to

Địa điểm tổ chức cuộc đàm phán liên Triều trong một khách sạn ở Seoul hoàn toàn trống vắng ngày 12-6 - Ảnh: Reuters

Theo AFP, hôm qua Bộ Thống nhất Hàn Quốc đã hai lần gọi điện sang CHDCND Triều Tiên bằng đường dây nóng giữa hai miền Triều Tiên vừa được khôi phục tuần trước. Tuy nhiên, không có ai nhấc máy trả lời. Phía Bình Nhưỡng không đưa ra bất kỳ phản ứng nào về việc cuộc đàm phán cấp cao liên Triều đầu tiên sau sáu năm tại Seoul bị hủy bỏ.

Nguồn tin Yonhap cho biết trước thềm cuộc họp, Seoul và Bình Nhưỡng đã tranh cãi kịch liệt về vấn đề ai sẽ dẫn đầu đoàn đàm phán của hai bên. Diễn biến này diễn ra đầy kịch tính: Seoul cho biết sẽ cử Bộ trưởng Thống nhất Ryoo Kihl Jae và đề nghị Bình Nhưỡng cử ông Kim Yang Gon, quan chức cấp cao Đảng Lao động Triều Tiên phụ trách quan hệ với Hàn Quốc.

Seoul cho rằng ông Kim Yang Gon là người đồng cấp với ông Ryoo Kihl Jae. Thế nhưng Bình Nhưỡng đã bác bỏ khi nói rằng ông Kim trên thực tế là quan chức cao hơn bộ trưởng. Bình Nhưỡng sau đó đòi cử một quan chức thấp hơn. Seoul trả đũa đòi cử thứ trưởng Bộ Thống nhất đi thay cho ngang bằng vai vế! Bình Nhưỡng nổi nóng, cáo buộc Seoul “khiêu khích” và tuyên bố sẽ không cử đoàn đại biểu sang đàm phán. Thế là cuộc đàm phán đầu tiên sau những căng thẳng từng có lúc lên đến đỉnh điểm đã chết từ trong trứng nước!

“Chúng tôi cho rằng quyết định của Bình Nhưỡng là rất đáng tiếc” - người phát ngôn Chính phủ Hàn Quốc Kim Hyung Suk tuyên bố tại Seoul. Khi bị các nghị sĩ chất vấn tại sao Seoul không chấp nhận yêu cầu của Bình Nhưỡng để cứu lấy cơ hội đối thoại, Thủ tướng Chung Hong Won giải thích: “Trong quá khứ, chúng ta đã nhiều lần nhượng bộ. Đã đến lúc phải đàm phán với hai bên cùng cử quan chức đồng cấp. Tôi cho rằng cũng cần phải tính đến thể diện quốc gia”.

Trên thực tế, rất khó để xác định ông Ryoo Kihl Jae và ông Kim Yang Gon có đồng cấp hay không, bởi thể chế chính trị của hai miền Triều Tiên hoàn toàn khác nhau. Rõ ràng sự bất đồng không thể giải quyết nổi một thủ tục nhỏ đang cho thấy sự nghi ngờ chiến lược giữa hai bên còn cực kỳ sâu sắc, đặc biệt sau những căng thẳng vừa qua.

“Sự sụp đổ của cuộc đàm phán đã cho thấy Seoul và Bình Nhưỡng đều đã quá câu nệ” - báo New York Times dẫn lời nhà phân tích chính trị Cheong Seong Chang thuộc Viện Sejong ở Seoul. Bởi trước đó chính quyền Tổng thống Park Geun Hye từng cảnh báo và cam kết sẽ “phá vỡ vòng khiêu khích luẩn quẩn” của Bình Nhưỡng, và quan điểm này đã được dư luận Hàn Quốc ủng hộ. Thế nhưng chỉ vì vấn đề thể diện mà để cuộc đàm phán sụp đổ thì chính quyền Tổng thống Park đã lãng phí một cơ hội quý giá nhằm giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên và mở cánh cửa đối thoại với chính quyền nhà lãnh đạo Kim Jong Un. “Nếu Seoul thật sự muốn giải quyết nhiều vấn đề vướng mắc với Bình Nhưỡng thông qua đàm phán thì họ phải mềm dẻo và linh hoạt hơn” - nhà phân tích Cheong nhận định.

Cơ hội hiếm hoi để chính quyền nữ Tổng thống Park chứng minh quyết tâm hòa bình, hòa giải của mình với Bình Nhưỡng đã bị bỏ lỡ. Và đối tượng chịu thiệt đầu tiên vẫn là các doanh nghiệp Hàn Quốc có cơ sở hoạt động tại Khu công nghiệp chung Kaesong. Theo AFP, hiệp hội đại diện 123 doanh nghiệp Hàn Quốc có mặt ở Kaesong đã kêu gọi chính phủ dẹp bỏ những chuyện bất đồng như vậy để nhanh chóng ngồi vào vòng đàm phán. “Các kỹ sư và nhân viên kỹ thuật của chúng tôi phải được phép quay lại Kaesong để bảo dưỡng các thiết bị sản xuất - người phát ngôn Yu Chang Guen của Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc khẩn thiết kêu gọi - Các nhà máy có thể sẽ bị hỏng đến mức không thể sửa chữa nếu chúng cứ nằm ì ra như hiện nay trong một thời gian nữa”.