Chiều 19-6, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự Luật Phòng không nhân dân.

Lý do quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000m

Theo tờ trình, công tác quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000m đang được nhiều quốc gia hết sức coi trọng, nhất là trong giai đoạn hiện nay máy bay không người lái đang được nghiên cứu, chế tạo, khai thác, sử dụng cho mục đích quân sự như một lực lượng tác chiến mới mang lại hiệu quả chiến đấu cao.

Dự luật nêu rõ nhiệm vụ phòng không nhân dân là phối hợp với lực lượng phòng không quốc gia, phòng không lục quân sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, phòng, chống địch tiến công đường không và quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000m.

Phát biểu tại tổ, đại tướng Phan Văn Giang - bộ trưởng Bộ Quốc phòng - đã có giải thích thêm về lý do trong dự luật quy định quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000m.

Bởi các phương tiện bay dù siêu nhẹ, có động cơ, bay nhanh, bay chậm, trong khoảng cự ly này hoàn thành được rất nhiều nhiệm vụ. Nếu cao hơn hiệu quả khác ngay, vì không khí khác, khả năng trúng mục tiêu khác.

"Cho nên chúng tôi xác định tầm như thế. Tầm như thế cũng phải hàng chục năm nữa mới đủ sức trang bị đầy đủ. Bởi sản xuất ra, thử nghiệm cũng phải kiểm tra", ông Giang nêu.

Trước đó, đại biểu Phan Như Hiệp (Thừa Thiên Huế) dẫn dự luật quy định lực lượng thực hiện nhiệm vụ phòng không nhân dân được tổ chức thành các khẩu đội, trung đội, đại đội pháo phòng không, súng máy phòng không.

Các đài, vọng quan sát phòng không, các tổ bắn mục tiêu bay thấp bằng súng bộ binh và tổ chế áp tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.

Ông cho rằng nên trang bị phương tiện khác, ví dụ như tên lửa vác vai trang bị của lực lượng phòng không nhân dân bởi hiệu quả rất cao, có thể phục kích, sử dụng trong xung đột khi xảy ra.

Trước đề xuất này, đại tướng Phan Văn Giang cho biết nếu đưa vào luật cần có thời gian, bởi sản xuất ra tên lửa vác vai là vấn đề khó.

Dù nhận định đây là phương án tốt, song theo bộ trưởng, việc huấn luyện, sử dụng tên lửa vác vai để bắn trúng mục tiêu rất khó.

Bộ trưởng cho biết thời cơ bắn trong khoảng 2-3s. Nếu bắn trước là vượt mục tiêu, còn nếu bắn sau không kịp, "mà thời cơ trong 2s ấn cò là một bài toán không dễ". Người sử dụng phải có kiến thức về quân sự, trình độ về huấn luyện.

Bộ trưởng nhấn mạnh phương tiện chiến tranh ngày hôm nay hiện đại, ngày mai có thể đã lạc hậu. Vì vậy dự luật không nêu khái niệm chi tiết, "càng chi tiết càng thiếu", song cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu bổ sung.

Có vụ tội phạm ma túy còn dùng flycam để vận chuyển ma túy

Còn thượng tướng Nguyễn Tân Cương - tổng tham mưu trưởng, thứ trưởng Bộ Quốc phòng - cho biết máy bay không người lái (UAV) hiện nay được coi như phương tiện tác chiến rất hiệu quả, ít tốn kém.

Theo ông Cương, một UAV chỉ có giá trên một trăm thậm chí vài chục triệu đồng có thể tiêu diệt được mục tiêu hàng triệu USD và không hề có rủi ro thiệt hại về sinh mạng.

Ông thông tin thêm các loại vũ khí này được sử dụng rất rộng rãi trong các cuộc chiến tranh hiện đại. Quân đội các nước sử dụng cả trong trinh sát, tiến công, thậm chí với mục tiêu sâu trong lãnh thổ đối phương rất hiệu quả.

Với Việt Nam, UAV mà phương tiện bay siêu nhẹ được sử dụng rất rộng rãi, đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội.

Song việc sử dụng các phương tiện này cho mục đích vi phạm pháp luật ngày càng tăng, nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia và an toàn hàng không.

Riêng năm 2023, tại các quận nội thành Hà Nội, lực lượng của quân đội đã phát hiện xử lý trên 1.500 máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm.

"Ở biên giới, lực lượng buôn lậu sử dụng máy bay không người lái rất nhiều để phát hiện lực lượng chức năng. Ngoài ra, có vụ tội phạm ma túy còn dùng flycam để vận chuyển ma túy", ông Cương thông tin.

Tuy nhiên theo ông Cương, trong Luật Hàng không dân dụng và Luật Đầu tư chưa quy định kinh doanh, sản xuất UAV và phương tiện bay siêu nhẹ là ngành nghề có điều kiện. Do đó, cơ quan quản lý chưa có thiết chế chặt chẽ trong xuất, nhập khẩu mặt hàng này.

Máy bay nếu sử dụng không đúng mục đích sẽ ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, an toàn hàng không. Nên dự luật đã đưa vào ngành nghề kinh doanh có điều kiện để quản lý đăng ký và phép bay.

Đại tướng Phan Văn Giang: Sử dụng máy bay không người lái tiềm ẩn nhiều nguy cơ

Theo Đại tướng Phan Văn Giang, hiện nay tình trạng sử dụng máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh.