Phóng to

Câu chuyện này đã nhận được nhiều phản hồi nhất từ những thạc sĩ QTKD trong suốt những năm viết lách của tôi.

Tôi xuất bản nó lần đầu tiên cách đây hơn một thập kỉ sau khi trở về sau một tuần an dưỡng trên một hòn đảo chỉ có 70 người. Tôi đã dành trọn những ngày đó để lặn với một chuyên gia lặn địa phương tên là Ollie Bean và tưởng tượng mọi chuyện sẽ như thế nào nếu ông ấy tình cờ gặp cậu sinh viên Trường Kinh Doanh Harvard trong tôi.

Mục đích của tôi là để chỉ ra rằng làm thế nào mà học vấn cao của bạn và những giá trị và những mong đợi thường đi chung với nó có thể dẫn dắt bạn đi chệch khỏi một con đường cuộc đời đầy niềm vui, đầy thỏa mãn, và có đóng góp. Với chút ít chỉnh sửa, đây là câu chuyện “Cuộc Sống Tốt Đẹp”:

Một doanh nhân người Mỹ đang ở cầu tàu của một ngôi làng nhỏ vùng duyên hải Mexico khi một chiếc thuyền nhỏ với một ngư phủ đơn độc cập bến. Trong tàu có vài con cá ngừ vây vàng lớn. Ông khen ngợi ngư phủ về số cá và hỏi mất bao lâu thì bắt được chúng. “Chỉ một lát thôi”, ngư phủ trả lời.

Doanh nhân sau đó hỏi tại sao ông ấy không ở lại lâu hơn và bắt nhiều cá hơn. Ngư phủ nói là ông đã bắt đủ số cá để trang trải cho những nhu cầu của gia đình ông. Doanh nhân hỏi: “Ông làm gì với thời gian còn lại?” Ngư phủ nói: “Tôi ngủ dậy trễ, câu cá một chút, chơi với mấy đứa con của tôi, ngủ trưa với vợ của tôi, Maria, và sau đó dạy mấy đứa nhỏ câu cá trước khi tôi tản bộ vào trong làng mỗi tối, nơi tôi nhấm nháp vài ngụm rượu và chơi ghi-ta với bạn bè. Tôi có một cuộc sống đầy đủ và bận rộn”.

Doanh nhân cười nhạo ngư phủ. “Tôi là một Thạc sĩ QTKD và có thể giúp ông. Ông nên dành nhiều thời gian hơn để câu cá và với tiền thu được từ bán cá mua một cái thuyền lớn hơn. Với tiền thu được từ cái thuyền lớn hơn đó ông có thể mua vài cái thuyền. Cuối cùng ông sẽ có cả một đội tàu đánh cá. Thay vì bán cá ông bắt được cho thương lái ông sẽ bán chúng trực tiếp cho nhà máy chế biến. Cuối cùng ông có thể mở nhà máy đồ hộp của riêng ông. Ông sẽ kiểm soát sản phẩm, chế biến, và phân phối”.

“Và sau đó tôi sẽ làm gì?”, ngư phủ ngạc nhiên.

“Dĩ nhiên sau đó ông sẽ rời làng chài duyên hải nhỏ bé này và chuyển đến thành phố Mexico, sau đó hầu như chắc chắn là Los Angeles, và cuối cùng định vị tại thành phố New York, nơi ông sẽ điều hành tổ chức kinh doanh đang phát triển của ông”.

Ngư phủ hỏi: “Tất cả những việc này mất bao lâu?”. “Mười đến mười lăm năm”, Thạc sĩ QTKD trả lời. “Nhưng sau đó thì sao, thưa cậu?” Thạc sĩ QTKD cười, nói rằng phần quan trọng nhất là: “Khi thời điểm đến, ông sẽ thông báo tiến hành IPO và bán cổ phần công ty của ông ra công chúng. Ông sẽ trở nên rất giàu có, kiếm được hàng triệu đô la”.

“Hàng triệu? Sau đó thì sao?”

Doanh nhân có bằng thạc sĩ QTKD kết luận: “Sau đó ông sẽ nghỉ hưu. Chuyển tới một làng chài nhỏ ven biển nơi ông sẽ ngủ dậy trễ, câu cá một chút, chơi với mấy đứa nhỏ của ông, ngủ trưa với vợ của ông, và sau đó dạy đám nhỏ câu cá trước khi ông tản bộ vào trong làng mỗi tối, nơi ông nhấm nháp rượu và chơi ghi-ta với bạn bè của ông”.

Một truyện ngụ ngôn đơn giản nhưng đáng để đọc đi đọc lại, “Cuộc Sống Tốt Đẹp” nói về những giá trị thường được chấp nhận khi mà thế giới vật chất và cộng sự của nó “sự tham lam” kéo bạn ra khỏi bản thân bạn, được phóng đại trong hầu hết bối cảnh các trường kinh doanh.