Ray thuộc mạng lưới đường sắt quốc gia được tháo dỡ từ năm 2015 tới nay - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Theo một cán bộ tham dự đoàn kiểm tra, 4 đường sắt nằm trong khu đất 6,3ha mặt tiền đường Lý Thường Kiệt ở Trạm vật tư đường sắt Dĩ An (TX Dĩ An, Bình Dương) đã được di dời và "dọn sạch" từ năm 2015.

"Dọn sạch" 4 đường sắt ở 6,3ha

Hiện phần đất đặt đường sắt làm thời Pháp vào thế kỷ 19 được phân lô bán nền, hình thành nên một khu dân cư có tên gọi là Dự án nhà ở thương mại đường sắt (gọi tắt Dự án nhà ở 6,3ha).

"Các đơn vị đang giải trình thêm chứng cứ. Nếu không trình được quyết định phê duyệt cấp có thẩm quyền, thì đó là tự ý quyết định tháo dỡ đường sắt quốc gia", một cán bộ tham gia cùng đoàn kiểm tra nói.

Còn một cán bộ đường sắt cho biết Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chỉ là đơn vị được nhà nước giao trông coi, quản lý tài sản đường sắt. "Thẩm quyền tháo dỡ đường sắt, chuyển đổi đất dành cho đường sắt phải được các bộ ngành hoặc cấp cao hơn quyết định", vị này phân tích.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, một lãnh đạo Cục Đường sắt Việt Nam cho biết đã yêu cầu các đơn vị phải kiểm đếm vật tư, ray đã tháo dỡ từ năm 2015 để bảo quản tránh hư hỏng, thất thoát tài sản công.

Hết đất lắp đường ray đã tháo?

Trạm vật tư Dĩ An rộng 11,7ha, được chia thành hai khu: phía trước 6,3ha nơi có 4 đường sắt nằm sát mặt tiền đường Lý Thường Kiệt, còn phần đất phía sau còn lại gồm bãi hàng, kho xưởng.

Năm 2012 Tổng công ty Đường sắt Việt Nam phê duyệt cơ cấu sử dụng 6,3ha trong tổng số 11,7ha dự kiến làm thương mại - dịch vụ, còn lại 5,4ha xây lại trạm vật tư.

Đơn vị này giao người đại diện vốn tại Công ty CP Vật tư đường sắt Sài Gòn phối hợp lựa chọn đối tác đầu tư dự án. Một năm sau, tỉnh Bình Dương giao Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An làm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đường sắt rộng 6,3ha.

Các đường ray thời Pháp xây dựng từ thế kỷ 19 - Ảnh: ĐỨC PHÚ

Ngày 19-5-2015, ông Đới Sỹ Hưng - lúc bấy giờ là phó tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam - chấp thuận cho Công ty CP Vật tư đường sắt Sài Gòn "cải dịch" đường sắt nằm ở mặt tiền lùi sâu vào phía sau khu đất.

Từ đó, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An tiếp nhận mặt bằng "sạch" ở mặt tiền đường Lý Thường Kiệt làm dự án nhà ở thương mại đường sắt rộng 6,3ha.

Theo hồ sơ thiết kế, Công ty CP Vật tư đường sắt Sài Gòn phải lắp lại 4 đường sắt đã tháo dỡ vào phía sau khu đất trạm vật tư có diện tích 4,8ha.

Nhưng năm 2015 khi tháo xong 4 đường sắt, doanh nghiệp này chỉ làm lại một đoạn nối từ ga Dĩ An đến Nhà máy xe lửa Dĩ An, còn ba đường còn lại đến nay vẫn không khôi phục mà xin thanh lý luôn!

Khu đất khoảng 4,8ha hiện doanh nghiệp đã chuyển nhượng quyền sử dụng cho công ty khác lập dự án nhà ở thương mại.

Để làm rõ hơn trách nhiệm các bên, Cục Đường sắt Việt Nam đề nghị đơn vị liên quan cung cấp đầy đủ hồ sơ pháp lý về sử dụng đất, kết cấu hạ tầng đường sắt do nhà nước đầu tư ở trạm vật tư. Đồng thời, cung cấp hồ sơ cổ phần, thoái vốn của Công ty CP Vật tư đường sắt Sài Gòn và dự án cải dịch đường sắt ở trạm vật tư, xây dựng nhà ở thương mại.

Cục Đường sắt Việt Nam cho biết sẽ báo cáo Bộ Giao thông vận tải về những khó khăn trong việc khôi phục 3 đường sắt mà Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho doanh nghiệp tháo dỡ, bởi hầu hết phần đất trạm vật tư đã được chuyển nhượng làm nhà ở thương mại. 

"Có thể bộ sẽ phải làm việc với địa phương để can thiệp dừng dự án phân lô bán nền để có đất lắp lại đường sắt đã tháo", một lãnh đạo Cục Đường sắt Việt Nam nói.

TTO - Chiều 10-4, cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam Vũ Quang Khôi cho biết dự kiến ngày 12-4 sẽ làm việc với các đơn vị Tổng công ty Đường sắt Việt Nam để làm rõ vụ tháo dỡ đường ray lấy đất phân lô tại Bình Dương.