Hiếm khi ngồi bên cạnh động cơ và bị tai nạn như vụ tai nạn của hãng Southwest Airlines vừa rồi - Ảnh: LÊ NAM

Nhưng giới nghiên cứu và các nhà sản xuất máy bay đã tính toán để hạn chế tối đa các khả năng này… trừ khi có tai nạn như đã xảy ra với chiếc Boeing 737-700 của hãng Southwest Airlines của Mỹ vừa rồi.

Không thể mở cửa khi máy bay đang bay

Đó là điều đầu tiên mọi hành khách nên biết và có thể yên tâm khi quyết định mua vé máy bay. Thỉnh thoảng mọi người vẫn được đọc các bản tin hành khách mở cửa máy bay nên lại càng sợ hơn khi nghĩ đến việc có ai đó mở cửa này khi máy bay đang bay.

Yên tâm đi! Chỉ có thể mở cửa từ bên trong khi máy còn ở dưới mặt đất, đang lăn bánh hoặc đậu. Khi máy bay đang bay đặc biệt là bay bằng (máy bay đạt đến một độ cao nhất định, thường là hơn 10.000 mét) áp suất bên trong máy bay luôn cao nên bạn không thể nào mở cửa máy bay trong tình trạng máy bay đang trên không.

Cứ mỗi mỗi inch (2,54cm) vuông trên mặt trong thân máy bay chịu sức nặng 8 pound (mỗi pound nặng khoảng 450g), vì vậy cả một tấm cửa máy bay sẽ chịu một sức nặng vô cùng lớn mà không có một ai có thể dùng tay, cậy sức để mở được từ bên trong.

Bạn dễ dàng thấy hiện tượng này khi quan sát một chai nước được mở ra uống khi máy bay chưa bay và khi máy bay hạ cánh: chai nước bị móp do áp suất thay đổi.

Ngay cả ở độ cao thấp (chưa đến bay bằng) thì áp suất tuy có thấp hơn cũng 2 pound/inch vuông. Chưa kể cửa máy bay được khóa bằng hàng loạt các lẫy khóa mà phải thực hiện đúng thao tác mới có thể mở được.

Cửa sổ thiết kế đặc biệt

Cửa sổ máy bay được thiết kế với ba lớp kính riêng biệt thường bằng acrylic chịu được áp suất lớn và lớp giữa được khoan một lỗ nhỏ giúp cân bằng áp suất trong ngoài tấm kính cũng như thoát hơi nước.

Thông thường khi máy bay bay bằng ở độ cao hơn 10.000m nhiệt độ bên ngoài có thể tụt xuống đến hơn -50⁰C nên chênh lệch nhiệt độ bên trong và ngoài sẽ tạo ra nhiều hơi nước và tuyết bám trên kính.

Thi thoảng bạn sẽ nhìn thấy một lớp tuyết mỏng trên kính đó chính là hơi nước ngưng tụ khi khí từ bên trong khoang hành khách tiếp xúc với bề mặt kính lạnh.

Việc có đến ba lớp kính an toàn này để phòng trường hợp khi một trong hai tấm kính, mặt trong hoặc ngoài, bị vỡ/nứt do áp suất thay đổi thì vẫn còn ít nhất hai lớp kính bảo vệ.

Chính vì vậy khó có khả năng một người dùng sức mạnh của mình đập vỡ (từ bên trong) đặc biệt khi máy bay đang bay. Nên cứ yên tâm ngồi ở gần cửa sổ vì chỗ này có khoảng không cho phép bạn dựa vào để ngủ dễ hơn mà vẫn an toàn.

Cửa sổ máy bay được thiết kế rất an toàn và tiện lợi để ngắm nghía ra bên ngoài máy bay - Ảnh: LÊ NAM

Bình dưỡng khí có 15-20 phút thở

Trong trường hợp vỡ kính cửa sổ như chuyến bay 1380 của hãng Southwest Airlines (Mỹ) hạ cánh xuống sân bay quốc tế Philadelphia (Mỹ) trưa ngày 17-4, các mặt nạ dưỡng khí sẽ bung ra cung cấp ôxy cho hành khách.

Ngay khi mất áp suất các mặt nạ dưỡng khí tự động bung ra khi đó phi công phải nhanh chóng tìm sân bay gần nhất hoặc cơ hội an toàn nhất để hạ cánh. 

Vì sao? Theo thiết kế các bình dưỡng khí chỉ có thể cung cấp ôxy cho hành khách thở trong khoản thời gian từ 15-20 phút.

Trong thời gian ít ỏi đó, nếu máy bay không hạ cánh xuống nơi có áp suất bình thường và cung cấp tiếp ôxy cho hành khách thì hàng loạt hành khách sẽ ngất xỉu và đối diện với nguy cơ tử vong.

Thực ra trong bình dưỡng khi trên máy bay không có ôxy mà là Natri Perchlorate và Oxit sắt, khi giật mạnh mặt nạ hóa chất kết hợp bằng phản ứng hóa học và tạo ra ôxy cho hành khách hít thở. 

Trong vài hơi hít ban đầu khách sẽ ngửi thấy mùi cháy vì phản ứng hóa học xảy ra. Trong thời gian này tổ lái sẽ tìm cách đưa bạn trở về mặt đất theo cách an toàn nhất.

Đến nay dù thỉnh thoảng vẫn có những tai nạn máy bay nhưng hình thức đi lại bằng máy bay vẫn chiếm tỉ lệ an toàn nhất trong các hình thực vận tải: đường bộ, đường thủy và đường hàng không.