Bùn thải titan tràn vào khu dân cư sáng 16-6 - Ảnh: NG.NAM

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, giấy phép khai thác khoáng sản của Công ty Tân Quang Cường do Bộ Tài nguyên-môi trường cấp vào ngày 27-4-2015. Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay công ty vẫn chưa làm đủ các thủ tục để đủ điều kiện khai thác titan.

Ông Nguyễn Đình Trung - chánh văn phòng UBND tỉnh Bình Thuận - ký công văn hỏa tốc gửi SSở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Bình Thuận tiến hành kiểm tra, có biện pháp khắc phục hậu quả tràn cát, ổn định tình hình trật tự tại địa phương, báo cáo tình hình thực hiện hồ sơ thủ tục dự án khai thác titan của Công ty Tân Quang Cường và làm rõ có hay không việc khai thác titan của công ty thời gian vừa qua. Nếu phát hiện có hành vi vi phạm thì kiên quyết xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật, báo cáo UBND tỉnh trước 8g ngày 17-6.

Ngày 9-11-2015, đoàn kiểm tra của Sở Sở Tài nguyên - Môi trường Bình Thuận sau khi tiến hành kiểm tra thực địa tại dự án khai thác titan từng đề nghị Công ty Tân Quang Cường dừng thi công các trạm bơm, tuyến dẫn nước cho đến khi có giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước.

Tiếp đó vào ngày 18-11-2015, Phòng Tài nguyên nước và khí tượng thủy văn của Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Bình Thuận có báo cáo gửi giám đốc sở này nêu rõ ngày 9-11-2015 Phòng Tài nguyên nước và khí tượng thủy văn tham gia kiểm tra thực địa và họp thẩm định hồ sơ đề nghị cấp phép khai thác, sử dụng nước mặt của Công ty Tân Quang Cường, kết quả 100% thành viên hội đồng không thông qua hồ sơ đề nghị cấp phép.

Các dấu hiệu vi phạm của công ty này gồm xây dựng trái phép trạm bơm Suối Nhum khi chưa có giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước, thiết kế công trình và hồ sơ đất đai hợp lệ. Khai thác titan trái phép tại tại nhiều vị trí với tổng diện tích tác động trên 10ha.

Bên cạnh đó, công ty đắp đập ngăn dòng Suối Giêng trái phép để tích nước khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Xây dựng chốt chặn và barie trái phép trên đường vào văn phòng nằm ngoài ranh giới mỏ trong khi chưa có thiết kế và hồ sơ đất đai hợp lệ. Các địa điểm khai thác nước trái phép mà công ty này thực hiện gồm các khu vực Bàu Mai, Suối Giêng…

Ngoài ra công ty còn tổ chức xây dựng các công trình điện, nước trong và ngoài khu vực khai thác mỏ khi chưa có hồ sơ hợp lệ, hầu hết các công trình khai thác nước xây dựng trong phạm vi hành lang bảo vệ nguồn nước.

Nghiêm trọng hơn, Phòng Tài nguyên nước và khí tượng thủy văn nêu trong báo cáo công ty xả thải vào nguồn nước khi chưa có giấy phép, không có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường và nhiều thiếu sót khác.

Trưa 16-6, PV Tuổi Trẻ đến nhà của ông Nguyễn Văn Tám - nguyên trưởng phòng Tài nguyên nước và khi tượng thủy văn (ông Tám nay đã về hưu) thì ông Tám cho rằng những hành vi vi phạm của công ty đã được ông cảnh báo với lãnh đạo Sở Sở Tài nguyên - Môi trường. "Trong đó có hành vi chặn dòng suối Giêng nếu không xử lý kịp thời có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản, lợi ích của người dân địa phương”, ông Tám nói.

Vụ việc trên gợi nhớ lại thảm họa vỡ hồ chứa bùn thải titan tại mỏ Suối Nhum cũng nằm trên tuyến đường ven biển Tân Thành-Thuận Quý làm thiệt hại nhiều tài sản của người dân vào cuối năm 2013. Sau đó các đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Bình Thuận lên nghị trường phản ứng gay gắt về chuyện này, đặt trách nhiệm quản lý với giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Bình Thuận lúc bấy giờ là ông Huỳnh Giác. Thời gian sau ông Huỳnh Giác chuyển công tác khỏi Sở Tài nguyên môi trường Bình Thuận.