Với việc đưa được năm nhà mạng di động ngồi vào bàn cùng ký cam kết thu hồi SIM kích hoạt sẵn từ ngày 1-11 đến 15-12-2016 như một bước đi cụ thể trong nỗ lực xóa SIM rác, Bộ Thông tin và truyền thông (TT&TT) muốn khẳng định quyết tâm nói “không” với vấn nạn vốn gây bức xúc xã hội lâu nay.

Nhưng việc thu hồi SIM kích hoạt sẵn - nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc phát tán tin nhắn rác - mới được thực hiện được một phần ba thời gian dự kiến, Bộ TT&TT đã phải ra quyết định xử phạt một nhà mạng do tiếp tục có các lỗi vi phạm về SIM khuyến mãi sau ngày đã ký cam kết.

Điều đó cho thấy mặc dù biết rõ việc để SIM kích hoạt sẵn lưu hành trên thị trường sẽ tạo ra đất sống cho SIM rác, tin nhắn rác, nhưng các nhà mạng không dễ dàng gì từ bỏ nguồn doanh thu, lợi nhuận không nhỏ.

Các chuyên gia về viễn thông đều cho rằng khoản tiền phạt vài trăm triệu đồng không đáng kể so với lợi nhuận của các nhà mạng thu được từ việc phát triển thêm thuê bao.

Chưa kể với thị trường di động được dự báo bắt đầu bão hòa, với số lượng thuê bao đã gần gấp rưỡi dân số từ lâu, cuộc cạnh tranh của các nhà mạng sẽ ngày càng gay gắt.

Điều này đồng nghĩa với việc để thu hút được thêm nhiều khách hàng, các nhà cung cấp dịch vụ di động sẽ sẵn sàng “chiều” theo nhu cầu của một bộ phận người dùng, dễ dàng cung cấp các SIM kích hoạt sẵn, đăng ký thuê bao dễ dãi... khiến SIM rác, tin nhắn rác vẫn tiếp tục hoành hành.

Có thể chờ đợi gì từ phía cơ quan quản lý trước vấn nạn SIM rác? Đại diện Cục Viễn thông (Bộ TT&TT) cho biết ngoài việc tổ chức để các doanh nghiệp ký cam kết, Bộ TT&TT đang xây dựng dự thảo nghị định mới để giải quyết vấn đề quản lý thông tin thuê bao và thu hồi SIM kích hoạt sẵn, dự kiến được ban hành vào cuối năm nay.

Theo dự thảo nghị định này, sẽ có nhiều biện pháp được cơ quan quản lý đưa ra với kỳ vọng sẽ quản lý chặt hơn, hạn chế tối đa tình trạng SIM kích hoạt sẵn.

Đó là việc quy định chỉ ở địa điểm đăng ký thuê bao của nhà cung cấp dịch vụ mới được bán SIM di động, tổ chức lại điểm cung cấp dịch vụ viễn thông của doanh nghiệp (hoặc tổ chức đủ điều kiện thay mặt doanh nghiệp cung cấp dịch vụ), có giải pháp giúp người dùng dễ dàng đăng ký thông tin, ràng buộc trách nhiệm của doanh nghiệp nhiều hơn đối với các điểm bán SIM và yêu cầu chủ thuê bao trả trước bắt buộc phải đăng ký thông tin...

Đồng thời, quy định mới cũng sẽ đưa ra các biện pháp xử phạt đủ sức răn đe đối với những vi phạm trong kinh doanh và quản lý SIM di động của các nhà mạng.

Không phải các doanh nghiệp không nhìn ra lỗ hổng trong việc quản lý thuê bao di động của mình. Nhưng để họ từ bỏ nguồn lợi quá lớn, chấp nhận thực hiện đúng các quy định và bảo vệ quyền lợi của khách hàng trước nạn tin nhắn rác không hề là chuyện dễ dàng.

Vì thế, tuy các nhà mạng có cam kết dẹp SIM kích hoạt sẵn thì vẫn cần phải có sự quyết liệt của cơ quan quản lý nhà nước, sự tự giác của các nhà mạng và không thể thiếu sự phối hợp của các khách hàng.

Hãy là những người tiêu dùng có trách nhiệm, đừng “tiếp tay” cho các nhà mạng xé rào dễ dãi khi đăng ký thuê bao để rồi chúng ta lại trở thành chính nạn nhân của SIM rác, tin nhắn rác.