Các nhà nghiên cứu tin rằng các dạng sự sống đã từng có trên sao Hỏa - Ảnh do tàu thăm dò Curiosity chụp.

Sa mạc Atacama ở Nam Mỹ thường chỉ có mưa một lần trong một thập kỷ, tần suất này thậm chí có thể thấp hơn, nhưng vẫn có những vi khuẩn nhỏ bé và các vi sinh vật tồn tại. Điều này có thể chứa những thông tin về sự sống tương tự trên Sao Hỏa.

Theo TTXVN, sa mạc Atacama được biết đến là sa mạc vô cực khô cằn nhất Trái đất. Các nhà khoa học cho rằng môi trường tại đây có nhiều đặc điểm tương đồng với môi trường trên Sao Hỏa. 

Trong nghiên cứu mới công bố trên chuyên san khoa học Proceedings of the National Academy of Sciences, một nhóm khoa học gia do giáo sư-nhà khoa học hành tinh Dirk Schulze-Makuch thuộc ĐH kỹ thuật Berlin dẫn đầu, cho biết họ đã tới sa mạc này năm 2015 để tìm hiểu về sự sống tại vùng đất này. 

Đúng thời điểm đó, họ gặp cơn mưa bất chợt, và phát hiện sau cơn mưa đã bùng nổ hoạt động sinh học trong lòng đất tại đây.

Nhóm đã nhanh chóng thu thập các mẫu vật để phục vụ nghiên cứu. Các phân tích di truyền học cho thấy nhiều vi khuẩn sinh sôi sau thời gian dài ngủ yên chờ điều kiện thuận lợi.

Sa mạc Atacama được nói có điều kiện khá giống Sao Hỏa - Ảnh: National Geographic

Các nhà nghiên cứu trước đây từng tìm thấy xác các sinh vật này trên mặt đất và những dấu vết ADN còn sót lại, nhưng đây là lần đầu tiên họ tìm được những sinh vật sống. 

Nhóm nghiên cứu cho rằng cộng đồng vi sinh vật có thể "ngủ" hàng trăm năm hoặc hàng nghìn năm trong một môi trường khắc nghiệt như trên Sao Hỏa và nhanh chóng hồi sinh khi gặp mưa. 

Khi trở lại sa mạc Atacama vào năm 2016 và 2017, nhóm nghiên cứu thấy những cộng đồng vi sinh vật này dần dần đã chuyển sang trạng thái "ngủ" mà không hề chết đi.

Báo cáo cũng chỉ ra có một cộng đồng sinh vật đơn bào sinh sống ở những tầng sâu trong lòng đất tại sa mạc này, hình thành nên những cộng đồng vi sinh vật trong hàng triệu năm qua và có khả năng thích ứng với điều kiện khắc nghiệt tại đây. 

So sánh với những nghiên cứu về Sao Hỏa cho thấy từ nhiều tỉ năm trước hành tinh này cũng đã từng có biển và sông hồ, các nhà khoa học tin rằng có thể vẫn còn những mầm sống đang ẩn nấp dưới bề mặt Sao Hỏa. 

Nghiên cứu này do đó đã mở ra một hướng khác để con người có thể tìm hiểu về hệ vi sinh vật trên Sao Hỏa thay vì phải đợi cho tới khi dự án nghiên cứu Sao Hỏa tốn kém cho kết quả.