Ráy tai là một sản phẩm được tạo thành từ tế bào da chết, lông tai, và các chất tiết ra từ các tuyến bã nhờn của ống tai ngoài. Ráy tai có thể khô hay ướt, màu nâu, cam, đỏ, vàng hoặc xám.

Ráy tai có phải là "chất thải"?

Nhiều người nghĩ ráy tai là chất bẩn, làm cho tai mất vệ sinh và ảnh hưởng đến chức năng tai. Tuy nhiên, theo ThS Bùi Quang Duy - Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), ráy tai giúp bảo vệ da của ống tai ngoài, hỗ trợ làm sạch và bôi trơn, đồng thời chống lại vi khuẩn, nấm và nước. Đó cũng là hàng rào bảo vệ màng nhĩ khỏi những tổn thương do dị vật hay côn trùng nhỏ…

Nếu tạo nhiều ráy tai có thể dẫn đến: bít tắc ống tai, giảm sức nghe do cản trở dẫn truyền âm thanh, chèn ép da ống tai và màng nhĩ gây ngứa tai, ù tai, đau tai...

Ráy tai không phải là "chất thải" cần được "làm sạch", vì nó có tác dụng có lợi với cơ thể, chỉ lấy ráy tai khi cần thiết, và việc lấy ráy tai phải được thực hiện một cách an toàn, đặc biệt ở trẻ nhỏ.

Theo bác sĩ Duy, việc lấy ráy tai, làm sạch tai mỗi ngày là không cần thiết và có thể gây hại. Nguyên nhân bởi khi tai quá sạch, không còn ráy tai, da ống tai sẽ không còn được bảo vệ trước vi khuẩn, nấm, nước, hay những dị vật, côn trùng…

Dùng tăm bông để lấy ráy tai ở trẻ (được nhiều phụ huynh thực hiện mỗi ngày) tiềm ẩn nguy cơ chấn thương ống tai ngoài - màng nhĩ (vì trẻ quay đầu bất ngờ khiến tăm bông chọc vào ống tai - màng nhĩ với lực mạnh) gây trầy da ống tai, chảy máu, nguy hiểm hơn là thủng màng nhĩ, dẫn đến viêm tai ngoài, viêm tai giữa và giảm sức nghe…

Chỉ nên lấy ráy tai trong các trường hợp: ráy tai quá nhiều làm bít tắc ống tai (hay còn gọi là nút ráy tai) gây ù tai, đau tai, nghe kém; Ngứa tai; Viêm tai ngoài hoặc ở người đeo máy trợ thính.

Một trường hợp ngoại lệ là cần làm sạch ống tai để khám tai nhằm chẩn đoán bệnh lý của tai mũi họng, để tầm soát thính lực ở trẻ sinh non, nghe kém…

Cách lấy ráy tai cho trẻ an toàn

Theo các chuyên gia, không dùng các vật cứng như que nhựa có quấn bông, ngón tay, các vật kim loại để lấy ráy tai cho trẻ vì những dụng cụ này có thể gây tổn thương cho tai và làm cho ráy tai bị chèn sâu hơn và bịt kín màng nhĩ của trẻ.

Để lấy ráy tai đúng cách cho bé, hãy dùng khăn bông mỏng, mềm thấm nhẹ xung quanh vành tai của trẻ. Xoắn nhẹ một góc của chiếc khăn và từ từ đưa vào bên trong tai của trẻ. Ráy tai sẽ theo đường xoắn của khăn để đi ra ngoài. Vì khăn bông mềm nên sẽ không gây hại đến màng tai của trẻ mà ráy tai vẫn được lấy sạch.

Cần lưu ý khi tai trẻ bị trầy xước hoặc đang bị viêm thì đặc biệt không dùng bông ráy tai hay bất cứ dụng cụ lấy ráy tai khác để ngoáy tai vì nó sẽ gây ảnh hưởng xấu đến tai của trẻ.

Nếu ráy tai bé nhiều và khó lấy, ba mẹ không nên dùng mọi cách để lấy ráy tai bằng được. Tối nhất nên lau rửa phía tai ngoài, rồi đưa bé đến chuyên khoa tai mũi họng để bác sĩ xử trí.

Có nên lấy ráy tai không?

Các bác sĩ cho biết lấy ráy tai - việc rất nhiều người làm thường xuyên - có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: viêm nhiễm do vi rút, vi khuẩn, loét tai, nấm tai, thậm chí là thủng màng nhĩ...