Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống IIham Aliev duyệt đội danh dự - Ảnh: Giản Thanh Sơn

Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh trả lời báo chí nhân dịp Chủ tịch nước Trương Tấn Sang kết thúc chuyến thăm Nga, Cộng hòa Czech, Azerbaijan.

Tuổi Trẻ Online xin giới thiệu toàn văn bài trả lời phỏng vấn của Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh.

* Xin Phó thủ tướng đánh giá chung về kết quả chuyến thăm?

- Nhận lời mời của Tổng thống Liên bang Nga V. Putin, Tổng thống Cộng hòa Czech Milos Zeman và Tổng thống Cộng hòa Azerbaijan Ilham Aliev, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tham dự Lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại, thăm cấp nhà nước tới Cộng hòa Czech và thăm chính thức Cộng hòa Azerbaijan từ ngày 8 đến ngày 15-5-2015.

Đây là hoạt động đối ngoại có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh ta và các nước bạn có nhiều ngày kỷ niệm lớn trong năm 2015, đúng dịp kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với Liên bang Nga và Cộng hòa Czech.

Chuyến thăm đã thành công rất tốt đẹp, đạt được những mục tiêu đề ra là củng cố và tăng cường hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống với các nước, nâng cao mức độ tin cậy trong quan hệ chính trị, lấy đó làm cơ sở để thúc đẩy quan hệ hợp tác nhiều mặt, nhất là về kinh tế - thương mại, đầu tư và hợp tác trong các lĩnh vực khác.

Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh - Ảnh: TTO

Riêng đối với chuyến thăm Liên bang Nga, việc duy trì tiếp xúc giữa lãnh đạo cấp cao hai nước đã thể hiện rõ nét sự tin cậy cao và chiến lược của mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt - Nga.

Có thể nhận thấy rất rõ tình cảm và sự quý trọng mà lãnh đạo cũng như người dân các nước dành cho đất nước và nhân dân Việt Nam qua việc đón tiếp Chủ tịch nước Trương Tấn Sang rất thân tình và trọng thị.

Các cuộc hội đàm và gặp gỡ với lãnh đạo các nước diễn ra trong không khí tin cậy chính trị cao, hữu nghị và cởi mở với nội dung rất thực chất.

Nhân chuyến thăm tới các nước, Chủ tịch nước đã có các cuộc gặp hết sức xúc động nhằm tri ân các cựu chiến binh, chuyên gia và những người từng hỗ trợ, giúp đỡ, cống hiến tuổi thanh xuân của mình cho cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc và công cuộc xây dựng đất nước của nhân dân Việt Nam.

Tại Liên bang Nga, ngoài các hoạt động kỷ niệm 70 năm chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có cuộc gặp riêng với Tổng thống Putin tại điện Kremlin. Tổng thống Putin đánh giá cao việc Chủ tịch nước dự Lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng, coi đây là sự ủng hộ lớn và ghi nhận của Đảng và nhân dân Việt Nam đối với những đóng góp quan trọng và mang tính chất quyết định của Hồng quân và nhân dân Liên Xô trong việc đánh đổ chủ nghĩa phát xít, chấm dứt Chiến tranh thế giới lần thứ hai, một trong những cuộc chiến tàn khốc nhất trong lịch sử nhân loại, là nhân tố quan trọng thúc đẩy cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trên các châu lục Á, Phi và Mỹ Latin.

Tại các cuộc gặp, lãnh đạo hai nước đã dành nhiều thời gian để thảo luận và thống nhất các biện pháp cụ thể nhằm triển khai hiệu quả các dự án ưu tiên trọng điểm đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng, kỹ thuật - quân sự, giáo dục - đào tạo, văn hóa, du lịch… trong thời gian tới.

Tại Cộng hòa Czech, hai bên nhất trí tăng cường quan hệ chính trị, duy trì trao đổi đoàn ở các cấp và phối hợp, ủng hộ lẫn nhau trên trường quốc tế, tích cực triển khai các thỏa thuận mà lãnh đạo cấp cao đã đạt được, nhất là nâng cao hiệu quả hợp tác giữa các bộ, ngành...

Lãnh đạo hai nước nhất trí nâng cao hơn nữa vai trò của Ủy ban liên chính phủ trong hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư. Đáng chú ý là Czech coi Việt Nam là một trong những đối tác ưu tiên trong chính sách thương mại của bạn, mong muốn thúc đẩy và đưa quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư phát triển tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước.

Tại diễn đàn kinh tế và du lịch Việt - Czech được tổ chức nhân chuyến thăm, doanh nghiệp hai nước đã ký được nhiều thỏa thuận hợp tác, trong đó có thỏa thuận hợp tác giữa Ngân hàng BIDV với Ngân hàng Xuất nhập khẩu của Czech nhằm hỗ trợ các dịch vụ tài chính thuận lợi cho việc làm ăn, kinh doanh của cộng đồng ta tại Czech và một số nước Trung Đông Âu.

Lãnh đạo Czech đánh giá cao sự đóng góp tích cực của cộng đồng người Việt Nam vào sự phát triển kinh tế - xã hội Czech, coi sự hội nhập thành công của cộng đồng người Việt vào xã hội Czech là mẫu hình cho các cộng đồng thiểu số khác. Lãnh đạo Czech khẳng định tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng ta làm ăn sinh sống phát đạt tại Czech.

Tại Cộng hòa Azerbaijan, Tổng thống Aliev và các lãnh đạo khác đánh giá cao vị trí vai trò của Việt Nam và nhiều lần khẳng định Việt Nam là đối tác quan trọng của Azerbaijan tại khu vực Đông Nam Á. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Aliev nhất trí cần tiếp tục kế thừa và phát huy mối quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp giữa hai nước, đưa mối quan hệ này ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả. Hai bên thống nhất cần sớm tổ chức khóa họp thứ nhất Ủy ban liên chính phủ về hợp tác kinh tế thương mại và khoa học kỹ thuật để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thỏa thuận cấp cao. Đặc biệt, hai bên nhất trí coi hợp tác dầu khí sẽ là điểm nhấn và là mũi nhọn của hợp tác kinh tế thương mại Việt Nam - Azerbaijan.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên đã ký một số thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực dầu khí, hải quan, nông nghiệp, giao thông vận tải nhằm củng cố cơ sở pháp lý vững chắc để thúc đẩy hợp tác song phương.

Ngoài ra, lãnh đạo của cả ba nước đều dành thời gian trao đổi với Chủ tịch nước ta về tình hình thế giới và khu vực. Về vấn đề biển Đông, lãnh đạo các nước rất quan tâm đến những diễn biến mới trên biển Đông và bày tỏ sự ủng hộ giải quyết các tranh chấp bằng giải pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển năm 1982, thực hiện đầy đủ Tuyên bố ứng xử các bên ở biển Đông (DOC).

* Xin Phó thủ tướng cho biết những nhân tố giúp thúc đẩy hơn nữa quan hệ của Việt Nam với ba nước mà Chủ tịch nước vừa đến thăm trong thời gian tới?

- Qua chuyến thăm ba nước của Chủ tịch nước lần này, tôi càng tin tưởng mạnh mẽ vào tương lai quan hệ giữa Việt Nam với Liên bang Nga, Cộng hòa Czech và Cộng hòa Azerbaijan bởi chúng ta có những điều kiện rất thuận lợi để thúc đẩy hợp tác ngày càng thực chất và hiệu quả với cả ba nước.

Thứ nhất, nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt đã và đang được lãnh đạo và nhân dân Việt Nam và các nước bạn thường xuyên quan tâm vun đắp qua nhiều thập kỷ. Trong chuyến thăm này, lãnh đạo Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội và doanh nghiệp các nước đều đánh giá cao tiềm năng phát triển và coi trọng vị thế của Việt Nam ở khu vực Đông Nam Á, coi Việt Nam là một thị trường tiềm năng và là cầu nối để tăng cường quan hệ với ASEAN, bày tỏ mong muốn củng cố, phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt trên cơ sở cùng có lợi với Việt Nam.

Thứ hai, chúng ta đã có nhiều khuôn khổ pháp lý với cả ba nước, đây là điều kiện cần thiết để thúc đẩy hợp tác. Ngoài những hiệp định hợp tác song phương đã ký với từng nước, chúng ta đã hoàn tất đàm phán và sẽ ký Hiệp định thương mại tự do với Liên minh kinh tế Á - Âu mà Liên bang Nga là một thành viên vào cuối tháng 5-2015; chúng ta đang nỗ lực kết thúc đàm phán và dự kiến ký hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu mà Czech là một thành viên.

Việc ký kết và triển khai các hiệp định thương mại tự do nêu trên chắc chắn sẽ tạo động lực quan trọng thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại và đầu tư giữa Việt Nam với Nga và Czech phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Thứ ba, cộng đồng người Việt Nam tại ba nước, đặc biệt là tại Nga và Czech, trong đó có nhiều trí thức và doanh nhân thành đạt cũng như những người đã từng học tập, làm việc tại Nga, Czech và Azerbaijan đã và sẽ tiếp tục là cầu nối, đóng góp tích cực cho việc phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác của Việt Nam với các nước.

Trên cơ sở nền tảng vững chắc đó, cùng với những kết quả tốt đẹp từ chuyến thăm này, tôi tin tưởng chắc chắn rằng mối quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam với Liên bang Nga, Cộng hòa Czech và Cộng hòa Azerbaijan sẽ phát triển rất năng động, hiệu quả trong thời gian tới.