Sáng 5-2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi).

Thúc đẩy Chính phủ kiến tạo, phát triển

Trình tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ mục tiêu sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các quy định về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Chính phủ, nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng, các thành viên Chính phủ.

Việc này nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính nhà nước hiệu lực, hiệu quả. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, thúc đẩy Chính phủ kiến tạo, phát triển.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay thường trực Ủy ban tán thành với quy định về nguyên tắc phân định thẩm quyền của dự thảo luật.

Để xử lý các nội dung còn giao thoa về chức năng, nhiệm vụ giữa Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Chính phủ theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, bảo đảm thống nhất, đồng bộ với quy định của dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), thường trực Ủy ban nhận thấy dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội đã bổ sung quy định về những nội dung cần được quy định bằng luật.

Về phân cấp, ông Tùng nêu thường trực Ủy ban tán thành với nội dung về phân cấp trong dự thảo luật nhằm thể chế hóa kết luận của Bộ Chính trị.

Tạo cơ sở pháp lý quan trọng để "tăng cường quyền tự chủ, tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, địa phương gắn với nâng cao trách nhiệm giải trình của người đứng đầu, kiểm soát quyền lực chặt chẽ".

Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện nội dung nguyên tắc phân cấp.

Lạt mềm buộc chặt

Nêu ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh sửa Luật Tổ chức Chính phủ là để phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho Chính phủ, giúp Chính phủ chủ động giải quyết các vấn đề.

Thêm vào đó, quan điểm phân cấp, phân quyền cho Chính phủ là "lạt mềm buộc chặt".

Ông cho rằng các quy định liên quan phân cấp, phân quyền trong luật này cần đồng bộ, thống nhất với các luật liên quan như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, và một số luật quản lý ngành, lĩnh vực.

Cùng với đó, nguyên tắc phân định thẩm quyền cũng là nội dung rất quan trọng. Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị phải bám sát chỉ đạo của cấp thẩm quyền, phát biểu chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị Trung ương Đảng.

Trong đó, các nguyên tắc cơ bản quy định rõ quan hệ giữa Chính phủ với Quốc hội, với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội.

Phân định rõ trách nhiệm, thẩm quyền của cơ quan hành pháp, tư pháp đảm bảo đúng vai, thuộc bài.

Liên quan phân cấp, phân quyền, Chủ tịch Quốc hội nhắc lại lời Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần đề cập tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm". Trung ương kiến tạo, Quốc hội giám sát, Chính phủ điều hành.

"Tới đây, Quốc hội không quản lý danh mục đầu tư công, danh mục tiền mà giao một khối cho Chính phủ và Chính phủ chịu trách nhiệm phân bổ về cho địa phương.

Không còn cơ chế xin - cho. Thủ tướng nói với tôi cũng giao quyền lại cho bộ, ngành, địa phương", ông Mẫn nhấn mạnh.

Đồng thời, ông nói vừa qua có danh mục nên mới có "người đi chạy, có người bị sai phạm". Vì vậy, cần làm sao cho minh bạch trong phân cấp, ủy quyền.

Ông nhấn mạnh thêm cần cải tiến thủ tục hành chính cho thông suốt. "Nói thực sự giao nhưng ở trên vẫn còn ôm. Giao nhưng muốn làm cái gì vẫn phải thông qua ở trên...", ông Mẫn nói thêm.

Ông yêu cầu làm rõ hơn khả năng đáp ứng của các cơ quan, tổ chức người được phân cấp, đảm bảo tính khả thi, tránh đùn đẩy trách nhiệm.

Cũng một luật, nghị định, thông tư nhưng có địa phương làm quyết liệt, không xin xỏ gì trung ương, không nói khó. Nhưng có địa phương cứ kêu tại luật, nghị định, thông tư...

Chủ tịch Quốc hội thông tin thêm tới đây cấp xã sẽ rất mạnh khi ở cấp huyện sẽ bỏ nhiều đơn vị.

"Bây giờ thanh tra cấp huyện không còn, công an cấp huyện không còn, tới đây còn nhiều đơn vị nữa.

Tập trung cho xã, phân quyền cho xã phải hết sức lưu ý. Xã như vậy nguồn lực đảm bảo khi phân cấp, ủy quyền hay không phải lưu ý", ông Mẫn nêu thêm.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ cấu Chính phủ sau tinh gọn

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho hay Chính phủ trình cơ cấu sau tinh gọn gồm 14 bộ và 3 cơ quan ngang bộ.