Sáng 19-8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét báo cáo của đoàn giám sát và thông qua nghị quyết giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập (đơn vị) giai đoạn 2018-2023.

Giám sát thì nhiều nhưng quan trọng là khắc phục

Nêu ý kiến tại đây, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho hay theo kết quả của đoàn giám sát, việc sắp xếp lại các đơn vị rất tích cực, số lượng đã vượt yêu cầu đề ra và biên chế của viên chức của các đơn vị cũng giảm hơn so với chỉ tiêu.

Tuy nhiên, giai đoạn 2015-2021 kết quả rất tích cực nhưng 2021-2023 đang có xu hướng chậm lại, chỉ được 1,75%.

Việc này giống như cổ phần hóa, thoái vốn của các doanh nghiệp nhà nước, trong đó các đơn vị có điều kiện, có khả năng làm rất nhanh, tốt, nhưng đơn vị còn lại đang có vướng mắc, bất cập.

Theo ông Thanh, trong vấn đề này phải làm rõ, có giải pháp quyết liệt như cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp mới đạt được các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.

Còn Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng vấn đề quan trọng nhất phải làm sao thấy được hạn chế, tìm ra nguyên nhân để khắc phục.

"Giám sát nhiều nhưng quan trọng là khắc phục, ai chủ trì để khắc phục. Khắc phục cái gì, khắc phục thế nào", ông Mẫn nêu.

Ông lưu ý về "độ trễ, chậm" như báo cáo đánh giá. Cụ thể, chậm trong thể chế hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước, còn 88 nội dung theo yêu cầu chương trình hành động của Chính phủ để thực hiện nghị quyết 19 của Trung ương chưa được ban hành.

"Còn mâu thuẫn, chồng chéo, thậm chí hiệu lực còn mâu thuẫn lẫn nhau. Tôi đề nghị sắp tới trong nghị quyết có địa chỉ danh mục 88 nội dung này nằm ở đâu để tới đây khắc phục", ông Mẫn nói.

Ông chỉ rõ còn nhiều vấn đề trong việc tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập ở nhiều trường đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở khám, chữa bệnh, tổ chức khoa học kỹ thuật, xuất bản, công nghệ thông tin, bưu chính, viễn thông...

Số lượng đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc các bộ, ngành còn nhiều, việc chuyển giao về địa phương quản lý còn chậm. Nhiều đơn vị sự nghiệp công lập chậm đổi mới...

Nghiên cứu sâu hơn về 3 điểm nghẽn

Chủ tịch Quốc hội nêu việc nhiều ý kiến về hoàn thiện thể chế nhưng hoàn thiện cái gì, hoàn thiện ở đâu phải chỉ ra.

"Quốc hội thông qua luật trên cơ sở của bộ ngành, Chính phủ trình qua Quốc hội, thảo luận hai bên. Khi đi nói lại coi như đổ cái này cho Quốc hội quyết luật gây khó khăn, khó thực hiện", ông Mẫn nêu rõ.

Với 9 nội dung giải pháp, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát kỹ. "Tôi còn băn khoăn liệu giải pháp thực hiện đã đủ mạnh, đã bao trùm, giải quyết đến nơi, đến chốn, khắc phục dứt điểm những hạn chế, tồn tại mà báo cáo đoàn giám sát chỉ ra", Chủ tịch Quốc hội nói thêm.

Từ đó ông đề nghị nghiên cứu sâu hơn về 3 điểm nghẽn. Thứ nhất, giải quyết cho được tính cơ học là chủ yếu trong sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập. Thứ hai, tính bền vững, đồng bộ trong thực hiện cơ chế tự chủ.

Thứ ba, đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến việc thành lập các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, cơ chế, chính sách để các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập bình đẳng với các doanh nghiệp, đơn vị thuộc Nhà nước trong khả năng tiếp cận các nguồn lực trên thị trường.

Số liệu mới nhất về tinh giản biên chế, giảm đơn vị sự nghiệp công lập

Đến ngày 31-12-2023 có 89.576 người được giải quyết tinh giản biên chế theo quy định ở các bộ, ngành, địa phương, trong đó 73.245 người nghỉ hưu trước tuổi.