Một tác giả của sách giáo khoa toán “Cùng học để phát triển năng lực” tập huấn cho giáo viên Trường tiểu học Ngôi Sao (Hà Nội) - Ảnh: Vĩnh Hà

"Cánh diều" áp đảo

Trong năm bộ sách giáo khoa (SGK) lớp 1 được Bộ GD-ĐT phê duyệt để các trường lựa chọn, bộ SGK "Cánh diều" không thuộc Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam mà do Nhà xuất bản Đại Học Sư Phạm Hà Nội và Nhà xuất bản Đại Học Sư Phạm TP.HCM tổ chức biên soạn.

Khi chủ trương "một chương trình, nhiều bộ SGK" được thông qua, nhiều băn khoăn các tổ chức, cá nhân không có bề dày kinh nghiệm và tiềm lực biên soạn SGK sẽ khó có thể cạnh tranh với những đơn vị nhiều năm độc quyền xuất bản SGK là Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam.

Nhưng nhìn vào kết quả lựa chọn SGK lần này, điều bất ngờ là bộ "Cánh diều" lại có nhiều sự lựa chọn hơn hẳn bốn bộ còn lại. Trong đó, một số địa phương có số lượng học sinh đông như Thanh Hóa, Thái Bình, Nam Định, Phú Thọ thiên về chọn "Cánh diều". Đây cũng là bộ SGK được lựa chọn từ các vùng, miền cả nước.

Đặc biệt, một số tỉnh Nam Bộ đã chọn bộ sách này với tỉ lệ khá cao. Ở cả những địa bàn lựa chọn sách từ nhiều bộ (tùy theo môn) thì tỉ lệ lựa chọn sách cho những môn chính như toán, tiếng Việt từ bộ "Cánh diều" cũng áp đảo. Ví dụ, sách toán của "Cánh diều" được 100% trường ở Sơn La chọn. Trong khi đó, Phú Thọ có 100% trường chọn sách toán, tiếng Việt, tự nhiên và xã hội.

Ở Hà Nội, một trong những địa phương "khó tính" và cũng áp dụng khá linh hoạt các hình thức chọn sách, có nhiều quận, huyện đặt bộ "Cánh diều" ở vị trí số 1. Cụ thể, trong bảng kết quả chọn sách của quận Tây Hồ, môn tiếng Việt có 14 trường chọn với tổng số 2.726 học sinh.

Ngoài ra, bộ sách "Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục" không có trường nào chọn và bộ "Kết nối tri thức với cuộc sống" chỉ có một trường chọn với 90 học sinh. Tương tự, môn toán có 10 trường ở quận này chọn "Cánh diều" với 1.524 học sinh...

Theo con số chưa đầy đủ, bộ SGK lớp 1 của "Cánh diều" đã có thông báo đặt sách của 20 tỉnh thành, dự kiến sẽ cung ứng 3 triệu bản sách.

Nhà xuất bản Giáo Dục: 4 bộ sách được 22 tỉnh, thành lựa chọn

Trong khi đó, theo số liệu của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam, gộp chung cả bốn bộ sách, nhà xuất bản này cũng đang được 22 tỉnh, thành lựa chọn. Trong đó có 12 tỉnh, thành có số lượng chọn trên 80%. Tuy nhiên, số lượng lựa chọn giữa các bộ SGK của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam cũng có những chênh lệch rất lớn ở nhiều vùng miền khác nhau.

Ở khu vực phía Bắc, bộ "Cùng học để phát triển năng lực" có số trường lựa chọn cao như Lạng Sơn, Lào Cai. Tuy vậy, bộ SGK được coi là bộ "nền" của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam có tên "Kết nối tri thức" lại kém cạnh so với các bộ sách khác.

TS Thái Văn Tài - vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học, Bộ GD-ĐT - cho biết cả 46 cuốn SGK lớp 1 đã được bộ trưởng Bộ GD-ĐT phê duyệt đều được chọn, dù số lượng ít nhiều khác nhau. Cách lựa chọn của các tỉnh cũng đa dạng như chọn cả bộ của một đơn vị hoặc chọn sách theo môn để ghép thành một bộ đầy đủ môn học.

"Chưa có tỉnh nào chỉ chọn duy nhất một bộ SGK. Có những môn học có ít nhất ba cuốn SGK của ba đơn vị khác nhau được chọn trên một địa bàn tỉnh, thành" - ông Tài cho biết. 

Tuy nhiên theo ông Tài, Bộ GD-ĐT sẽ lắng nghe ý kiến khách quan từ các địa phương trong lần chọn SGK này để rút kinh nghiệm, điều chỉnh hướng dẫn nếu cần thiết, để các lần chọn SGK sau tốt hơn.

Hội đồng thẩm định SGK và GS Hồ Ngọc Đại đối thoại: bấc ném qua, chì ném lại

TTO - GS Hồ Ngọc Đại: "Mục đích duy nhất là muốn xác nhận bộ SGK CNGD có thể sử dụng trong các nhà trường". PGS.TS Trần Kiều: "Tôi khuyên anh Đại chỉ nên viết sách tham khảo".