Ông Navarro hiện đang giữ vai trò cố vấn cho Tổng thống Trump về thương mại, người đứng đầu Hội đồng thương mại Nhà Trắng. Quyển sách "Chết dưới tay Trung Quốc" đã giúp ông thu hút sự chú ý của ông Trump - Ảnh: REUTERS

Sự việc vỡ lẽ vào tuần trước khi một học giả của Đại học Quốc gia Úc cố gắng tìm hiểu Ron Vara trong 5 quyển sách của ông Navarro là ai. Cuối cùng bà này phát hiện Ron Vara là một nhân vật hư cấu chỉ tồn tại trên giấy và trong trí tưởng tượng của ông cố vấn Nhà Trắng.

Trong một tuyên bố hôm 18-10, tác giả của cuốn sách "Death by China" (tạm dịch: Chết dưới tay Trung Quốc) phản ứng một cách tỉnh bơ rằng ông đã sử dụng Ron Vara như một bút danh cho các bài viết "mang tính giải trí và bày tỏ chính kiến" thay vì một bài viết học thuật với đầy đủ bằng chứng, lập luận.

Nhân vật hư cấu này đã xuất hiện trong các quyển sách đả kích trực diện Trung Quốc. Trong cuốn “The Coming China Wars" của ông Navarro xuất bản năm 2006 ở Mỹ, Ron Vara được trích dẫn khi nói về "chuỗi thức ăn đã bị nhiễm độc của Trung Quốc", cảnh báo Bắc Kinh đang bán các thực phẩm bẩn cho Mỹ.

"Có điên mới đi ăn đồ Trung Quốc", nhân vật Ron Vara tỏ ra thẳng thắn. Năm 2011, những cảnh báo về thực phẩm bẩn Trung Quốc tiếp tục được nhắc lại trong cuốn sách nổi tiếng "Chết dưới tay Trung Quốc".

Và cũng trong cuốn sách đó, Ron Vara một lần nữa xuất hiện với câu nhận định "con đại bàng Mỹ đang trở thành con chim bồ câu lớn nhất thế giới" và ám chỉ Trung Quốc như một con rồng háu ăn.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 22-10 đã lên tiếng phản đối, đánh dấu một trong những lần hiếm hoi chỉ trích trực diện cố vấn thương mại của Tổng thống Trump.

Gọi các bài viết của ông Navarro dưới bút danh Ron Vara là "sự bịa đặt" , người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho rằng cộng đồng quốc tế đã bị "sốc và náo động" trước sự việc.

"Bịa đặt và lan truyền chúng hay thậm chí là xây dựng chính sách dựa trên những lời bịa đặt đó không phải là chuyện nực cười, đó là chuyện vô cùng nguy hiểm bởi nó không chỉ ảnh hưởng và đe dọa các mối quan hệ và trật tự quốc tế, mà về lâu dài chính nước Mỹ cũng sẽ bị tổn hại", bà Hoa Xuân Oánh lập luận.

Đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng lên giọng, cho rằng Mỹ đã dối trá về nhiều thứ trước đây ở Iraq và Syria, cảnh báo những người có quyền hạn ở Mỹ nên để ý tới việc phát ngôn và viết lách.

"Chúng tôi hi vọng một số cá nhân ở Mỹ sẽ trở nên có lý lẽ một chút càng sớm càng tốt", bà Hoa Xuân Oánh phát đi thông điệp.

Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc: 'Mỹ - Trung không nên là kẻ thù'

TTO - Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc nói rằng thế giới muốn Mỹ - Trung hòa thuận và khẳng định không có lý do gì để lo ngại Trung Quốc ăn cắp miếng ‘phomát’ của Mỹ.