Theo nghị định mới, đối tượng áp dụng chương trình ưu đãi thuế là doanh nghiệp đảm bảo tiêu chuẩn doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô theo quy định của Chính phủ về điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ôtô.

Ưu đãi thuế suất nhập khẩu linh kiện sẽ tạo điều kiện cho người mua tiếp cận giá xe tốt hơn -Ảnh: Q.Định

Về điều kiện áp dụng chương trình ưu đãi thuế, Chính phủ nêu rõ: Doanh nghiệp phải cam kết sản xuất, lắp ráp xe ôtô đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 (giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021) và mức 5 (từ năm 2022 trở đi) và đạt đủ sản lượng quy định theo các tiêu chí về sản lượng và mẫu xe.

Căn cứ kết quả kiểm tra hồ sơ đề nghị áp dụng mức thuế suất 0% của doanh nghiệp, nếu doanh nghiệp đáp ứng đủ các điều kiện để được áp dụng chương trình ưu đãi thuế và doanh nghiệp có số tiền thuế đã nộp đối với số linh kiện ôtô đã nhập khẩu lớn hơn số tiền thuế phải nộp theo mức thuế suất của nhóm 98.49 thì cơ quan Hải quan thực hiện xử lý tiền thuế nộp thừa cho doanh nghiệp theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng đẫn thi hành. 

Trường hợp doanh nghiệp không đáp ứng đủ điều kiện để được áp dụng chương trình ưu đãi thuế thì cơ quan Hải quan có văn bản trả lời cho doanh nghiệp được biết.

Tuy nhiên, tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan, doanh nghiệp thực hiện kê khai, nộp thuế theo mức thuế nhập khẩu thông thường hoặc mức thuế nhập khẩu ưu đãi hoặc thuế suất thuế NK ưu đãi hoặc thuế suất thuế NK ưu đãi đặc biệt theo quy định hiện hành, chưa áp dụng mức thuế nhập khẩu ưu đãi 0% của nhóm hàng 98.49.

Đánh giá về chính sách này, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du, chuyên gia kinh tế (Đại học Fulbright) cho biết: "Bản thân tôi ủng hộ chính sách này, với việc bảo hộ ngành ô tô trong nước bằng các hàng rào kỹ thuật mà không vi phạm các cam kết thương mại Quốc tế thì chúng ta nên áp dụng".

Theo tiến sĩ Du, việc xây dựng hàng rào kỹ thuật, một mặt thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô trong nước, bên cạnh đó sẽ đem lại lợi ích cho người tiêu dùng. Việc lợi ích bao nhiêu, thế nào còn tùy thuộc độ co giãn của cung cầu tiêu dùng, tuy nhiên về cơ bản là có lợi.

Chuyên gia kinh tế này cho rằng, ngay việc nhập khẩu linh kiện và nhập khẩu ô tô nguyên chiếc thì nhập khẩu linh kiện vẫn tạo ra nhiều giá trị về kinh tế, an sinh cho quốc gia hơn, giải quyết được vấn đề việc làm, thu nhập cho người lao động.

Vì vậy, việc áp thuế 0% (có điều kiện) với các doanh nghiệp nhập khẩu linh kiện ô tô là điều cần được ủng hộ, hơn ưu đãi nhiều ngành không có cơ sở cạnh tranh.