Phóng to

Liên minh giữa General Motors và Saab đã kết thúc vào cuối năm 2011, với sự phá sản của thương hiệu xe hơi Thụy Điển - Ảnh minh họa: Internet

Tuyên bố phá sản vào cuối tháng 12-2011, đối với nhiều người, trong đó có Spyker - chủ sở hữu Saab - thì “cái chết” của tên tuổi lẫy lừng vốn từng là biểu tượng của công nghiệp xe hơi Bắc Âu nói chung và Thụy Điển nói riêng hoàn toàn không do bất cứ yếu tố khách quan nào.

Mới đây, hãng chuyên sản xuất xe sang Spyker quyết định kiện và đòi General Motors (GM) bồi thường 3 tỉ USD, do trước đó công ty Hoa Kỳ đã chặn đứng việc bán lại Saab cho một số nhà đầu tư Trung Quốc, điều Spyker cho rằng “không hợp pháp”.

Vào thời điểm cuối năm 2011, sau khi các mẫu sedan 9-5 và crossover (xe lai đa dụng) 9-4X ra mắt thị trường không thành công, Spyker bắt đầu tiến hành việc rao bán thương hiệu Saab. Tuy nhiên, do thiết kế nguyên thủy của hai chiếc 9-5 và 9-4X đều dựa trên nền tảng thuộc bản quyền của GM (bản thân chiếc 9-4X được lắp ráp và sản xuất ngay trong nhà máy của GM), hãng xe Mỹ muốn giành quyền kiểm soát đối với thiết kế và công nghệ của họ.

Phóng to

Thiết kế của chiếc Saab 9-4X (phải) được dựa trên bản quyền của chiếc Cadillac SRX (trái) - Ảnh: Internet

Như một hệ quả tất yếu, khi Spyker nhận được lời đề nghị mua lại Saab của hai nhà đầu tư Trung Quốc là Pang Da Automobile Trade Company và Zhejiang Youngman Lotus Automobile, GM đã ngăn chặn cả hai phi vụ bằng cách đe dọa ngừng cung cấp các mẫu thiết kế khung cũng như công nghệ cần thiết. Điều này cũng có nghĩa ngay cả khi một trong hai công ty trên thành công trong việc thâu tóm Saab, họ sẽ chỉ có trong tay thương hiệu này cùng một nhà xưởng ở Trollhattan, Thụy Điển mà không thể sản xuất ra bất kỳ chiếc xe mới nào.

Bên cạnh đó, Spyker cũng “tố” GM tội lừa dối các nhà đầu tư, khi khiến họ tưởng rằng công ty này ủng hộ việc bán lại Saab cho phía Trung Quốc, để rồi bất ngờ rút lui vào phút cuối. “GM đã giả vờ ủng hộ việc bán Saab cho các nhà đầu tư Trung Quốc, để sau đó rút lui một cách bất hợp pháp và tiến hành chống phá phi vụ, kết cục dẫn đến sự phá sản của thương hiệu…” - trích một phần đơn kiện của Spyker.

Tuy tất cả mẫu xe được Saab sản xuất trong thời gian nộp đơn phá sản đều dựa trên bản quyền thiết kế của GM, song công ty Thụy Điển trước đó đã tiến hành việc phát triển nền tảng thiết kế của riêng mình, tên gọi “PhoeniX” và sự sụp đổ về mặt tài chính của công ty đã khiến tất cả chỉ dừng lại ở mức độ bản thảo.

GM chưa đưa ra bình luận nào về đơn kiện của Spyker, vốn được Tòa án quận Đông Michigan, Mỹ thụ lý.