Dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Sở (Q.Hoàng Mai, Hà Nội) do Công ty TNHH Gamuda Land Việt Nam làm chủ đầu tư bị chậm tiến độ, chi phí phát sinh ngoài hợp đồng lên tới 11,5 triệu USD (khoảng 250 tỉ đồng) - Ảnh: N.KHÁNH

Nghị định có hiệu lực từ 1-10-2019. Theo Bộ Tài chính, từ sau thời điểm này, việc sử dụng đất sạch thanh toán dự án BT phải được Thủ tướng đồng ý. 

Thời gian thanh toán cho các dự án BT cũng được quy định chặt chẽ, nhằm ngăn chặn tình trạng nhà đầu tư đã nhận đất hoặc tài sản thanh toán nhưng chậm bàn giao công trình.

Sẽ không còn thất thoát đất công?

Nói rõ về quy định mới về thanh toán dự án BT bằng tài sản công, ông La Văn Thịnh - cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) - cho biết sẽ phải đảm bảo đầy đủ 6 nguyên tắc là dự án phải đấu thầu rộng rãi, được thanh toán theo nguyên tắc ngang giá với giá trị tài sản công; thời điểm thanh toán dự án; thời điểm giao tài sản công để thanh toán... 

"Dự án sẽ chấm dứt được những băn khoăn lâu nay của dư luận về việc thất thoát đất công, lợi ích nhóm khi giao đất để thanh toán dự án BT" - ông Thịnh nhấn mạnh.

Cũng theo ông Thịnh, việc đấu thầu dự án BT rộng rãi sẽ giúp tìm được nhà đầu tư tốt nhất xây dựng công trình với chi phí thấp nhất, đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật. Chấm dứt tình trạng chỉ định thầu dự án BT. 

Việc sử dụng đất và các tài sản công khác để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT phải đảm bảo nguyên tắc ngang giá, tức là giá trị dự án tương đương với giá trị tài sản công thanh toán.

Chẳng hạn, dự án BT là cây cầu có giá 200 tỉ đồng, nhà đầu tư sẽ chỉ được giao miếng đất trị giá 200 tỉ đồng chứ không thể là miếng đất 2.000 tỉ đồng. 

Trong trường hợp giá trị mảnh đất cao hơn giá trị công trình, nhà đầu tư phải trả phần chênh lệch (bằng tiền mặt) cho ngân sách. Còn trường hợp giá trị mảnh đất thấp hơn giá trị công trình, ngân sách sẽ bù tiền cho nhà đầu tư.

Giao đất sạch phải được Thủ tướng duyệt

Ông La Văn Thịnh cũng khẳng định đất sạch (tức đất đã giải phóng mặt bằng, đền bù) và trụ sở làm việc của cơ quan nếu được dùng để thanh toán cho nhà đầu tư BT thì phải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, chấp thuận thay vì quy định trước đây là của UBND cấp tỉnh. 

"Bởi các trụ sở của các cơ quan nhà nước vốn nằm ở vùng đô thị lớn nên có lợi thế giá trị thương mại đất cao" - ông Thịnh nói.

Khẳng định những quy định mới về việc thanh toán dự án BT bằng tài sản công sẽ chấm dứt lo ngại, băn khoăn của dư luận lâu nay, theo ông Thịnh, bởi muốn trả nhà đầu tư miếng đất trong phố, thường có giá trị lớn, phải được Thủ tướng đồng ý. 

Còn trả miếng đất ngoài cánh đồng sau này sẽ thành đô thị cũng phải tuân thủ quy trình pháp luật về đất đai theo rất nhiều trình tự như tổ chức phê duyệt phương án bồi thường.

"Phải có quy hoạch đất lúa sau đó là đô thị với bao nhiêu diện tích đất sẽ làm đường, làm cây xanh. Cách xác định giá trị đất là theo giá thị trường với mục đích sử dụng mới chứ không phải đất ruộng nữa" - ông Thịnh nói, đồng thời khẳng định với quy trình kiểm duyệt quy hoạch kế hoạch sử dụng đất mới, tình trạng nhà đầu tư chậm giao công trình sau khi nhận đất cũng sẽ khó xảy ra bởi "các cơ quan ký hợp đồng, hoặc cơ quan được giao sẽ phải có trách nhiệm giám sát tiến độ thực hiện dự án".

TTO - Bộ Kế hoạch và đầu tư vừa có báo cáo gửi Thủ tướng về tình hình đấu thầu năm 2017; với 221.469 gói thầu, nhưng 153.280 gói thầu được chỉ định thầu, chiếm 69% với 72.600 tỉ. Báo cáo nhấn mạnh: vẫn còn nhiều sai phạm.