Trả lời: Luật cư trú 2006 có quy định về đăng ký tạm trú và thông báo lưu trú như sau:

+ Khoản 2 điều 30 quy định về đăng ký tạm trú: người đang sinh sống, làm việc, lao động, học tập tại một địa điểm thuộc xã, phường, thị trấn nhưng không thuộc trường hợp được đăng ký thường trú tại địa phương đó thì trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày đến phải đăng ký tạm trú tại công an xã, phường, thị trấn.

+ Khoản 1 điều 31 quy định về lưu trú và thông báo lưu trú: lưu trú là việc công dân ở lại trong một thời gian nhất định tại địa điểm thuộc xã, phường, thị trấn ngoài nơi cư trú của mình và không thuộc trường hợp phải đăng ký tạm trú. Nếu chủ nhà, chủ khách sạn có người đến lưu trú mà không thông báo lưu trú thì có thể bị phạt từ 1-2 triệu đồng.

Theo tình huống anh hỏi, tôi hiểu là hai người cháu đến ở nhà anh đã được ba tháng để theo học đại học, với thời hạn vài năm, nên các cháu của anh thuộc đối tượng phải đăng ký tạm trú chứ không phải thuộc đối tượng lưu trú. Vì thủ tục thông báo lưu trú thường được áp dụng cho các đối tượng là khách vãng lai, người đi thăm thân nhân, đi du lịch, chữa bệnh... với thời gian ngắn.

Do vậy, nếu công an phường phạt anh vì không đăng ký lưu trú cho cháu anh, với mức phạt 1,5 triệu đồng là không đúng quy định. Công an chỉ có thể xử phạt hai người cháu của anh về hành vi không đăng ký tạm trú trong thời hạn 30 ngày, với mức phạt tiền là từ 100.000-200.000 đồng (theo điều 11, khoản 1 nghị định 73/2010 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh và trật tự, an toàn xã hội).