Bệnh chàm có nguyên nhân rất phức tạp

Nguyên nhân của bệnh có nhiều và thay đổi tùy thuộc vào thể bệnh của bệnh nhân. Chàm thể tạng được cho là một tình trạng có liên quan đến di truyền. Người bệnh chàm thể tạng nhạy cảm với các dị ứng nguyên trong môi trường, trong khi các chất này lại vô hại đối với người khác. Người bệnh có phản ứng miễn dịch quá mức làm cho da viêm, kích ứng và rát.

Các thể chàm khác gây ra bởi chất kích ứng như hóa chất hay chất tẩy rửa, chất gây dị ứng như nickel và nhiễm nấm. Ở những người lớn tuổi, chàm có thể do các vấn đề về tuần hoàn máu. Nguyên nhân gây ra một số thể bệnh chàm vẫn chưa được giải thích, người ta chỉ mới phát hiện ra mối liên hệ giữa bệnh với các yếu tố môi trường và stress.

Bệnh chàm có nhiều thể khác nhau

Chàm thể tạng là thể thường gặp nhất và có liên hệ chặt chẽ với hen và sốt cỏ khô. Bệnh có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn, thường có tính chất gia đình. Triệu chứng thường gặp nhất là ngứa, có thể không chịu nổi. Các triệu chứng khác gồm có khô da toàn thân, đỏ và viêm, gãi liên tục có thể làm cho da trầy sước gây nhiễm trùng.

Viêm da tiếp xúc dị ứng xảy ra do hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng khi da tiếp xúc với một chất nào đó. Ví dụ, phản ứng dị ứng có thể xảy ra với nickel, đây là một kim loại thường gặp ở bông tai, khóa thắt lưng và nút quần jeans. Các phản ứng cũng có thể xảy ra sau khi tiếp xúc với một số chất khác như nước hoa và cao su. Để phòng ngừa những phản ứng lặp lại, cách tốt nhất là tránh tiếp xúc với bất kỳ thứ gì mà bạn biết sẽ gây ra một vết dị ứng.

Viêm da tiếp xúc kích ứng gây ra do tiếp xúc thường xuyên với các chất trong cuộc sống hàng ngày như chất tẩy rửa và hóa chất mà gây kích ứng cho da. Bệnh thường xảy ra ở bàn tay, có thể ngăn ngừa bằng cách giữ ẩm cho da và tránh các chất gây kích ứng.

Chàm tiết bã trẻ em là một bệnh thường gặp ở trẻ dưới 1 tuổi, nguyên nhân chính xác chưa rõ. Bệnh thường bắt đầu ở da đầu hay vùng tã lót và nhanh chóng lan rộng. Mặc dù bệnh trông có vẻ khó coi nhưng không gây đau hay ngứa và không làm cho trẻ khó chịu. Bình thường bệnh sẽ hết trong một vài tháng, nếu dùng một số loại kem và dầu tắm giữ ẩm bệnh sẽ cải thiện nhanh hơn.

Chàm tiết bã người lớn gặp ở tuổi 20 đến 40. Bệnh thường có ở da đầu dưới dạng gầu nhẹ, nhưng có thể lan đến mặt, tai và ngực. Da trở nên đỏ, viêm và bắt đầu bong vẩy. Bệnh được cho là do nấm gây ra.

Chàm ứ đọng ảnh hưởng chi dưới ở người trung niên hay lớn tuổi, do tuần hoàn tĩnh mạch kém. Vùng da quanh mắt cá thường bị, có những đốm nhỏ, ngứa, viêm.

Chàm dạng đĩa thường gặp ở người lớn và xuất hiện đột ngột dưới dạng một vài thương tổn da đỏ hình đồng xu, ở thân mình hay cẳng chân. Da trở nên ngứa và rỉ dịch.

Điều trị bệnh chàm: vai trò quan trọng của chăm sóc và phòng ngừa

Có một số phương pháp điều trị bệnh chàm, tất cả đều phải bắt đầu với việc chăm sóc da hằng ngày hiệu quả.

Chất giữ ẩm, làm mềm da: cần thiết để giảm mất nước qua da, ngăn ngừa sự khô da thường liên quan đến chàm. Có một lớp bảo vệ, da sẽ bớt khô, bớt ngứa và cảm thấy dễ chịu hơn. Chất làm mềm da an toàn khi sử dụng thường xuyên và có nhiều dạng: dạng mỡ cho da rất khô, dạng kem và dung dịch cho chàm thể nhẹ đến trung bình hay chàm tiết dịch. Một số loại được bôi trực tiếp vào da, trong khi số khác dùng dạng thay thế cho xà phòng hoặc thêm vào nước tắm. Chất làm mềm da có sẵn trên thị trường rất nhiều và có thể thử một vài loại trước khi tìm ra loại phù hợp nhất cho mình. Trước tiên nên thử một lượng nhỏ trên da bởi vì có một số người nhạy cảm với các chất chứa trong chất làm mềm da.

Steroids bôi: khi bệnh có thể kiểm soát được thì chỉ cần chất làm mềm da, tuy nhiên, ở những đợt bùng phát, khi da trở nên viêm thì cần sử dụng một loại kem steroids. Thuốc steroids bôi có 4 mức độ: nhẹ, trung bình, mạnh và rất mạnh. Độ mạnh của steroids điều trị tùy thuộc vào tuổi bệnh nhân, độ nặng của bệnh, diện tích vùng cơ thể cần bôi. Bôi steroids một lớp mỏng lên vùng da bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh sẽ được đánh giá đều đặn. Chỉ nên sử dụng thuốc steroids mà bác sĩ kê toa cho chính mình, không nên mượn một thuốc bôi không phù hợp của người khác. Nhiều người băn khoăn về việc sử dụng steroids và tác dụng phụ của chúng. Nếu steroids dùng hợp lý và theo chỉ dẫn của bác sĩ thì khả năng gây tác dụng phụ là rất hiếm. Các tác dụng phụ được báo cáo phần lớn là do sử dụng loại rất mạnh trong thời gian dài.

Steroids uống đôi khi được sử dụng trong những trường hợp rất nặng và dưới hướng dẫn của một bác sĩ chuyên khoa da liễu, khi mà steroids bôi tỏ ra kém hiệu quả. Bác sĩ nên theo dõi kỹ các tác dụng phụ khi điều trị.

Thuốc điều hòa miễn dịch bôi là những thuốc mới đã có để điều trị bệnh chàm thể tạng.

Các điều trị khác: kháng Histamine giúp giảm ngứa, viêm. Băng ướt để làm dịu da khô ngứa. Đối với chàm rất nặng, có thể xem xét sử dụng ánh sáng cực tím và các thuốc ức chế miễn dịch.

Nói chung, có nhiều phương pháp điều trị bệnh chàm tùy thuộc vào thể bệnh, giai đoạn bệnh với mục đích là kiểm soát tình trạng viêm, ngứa. Trong quá trình điều trị, dù chàm đang ở giai đoạn nặng hay lui bệnh, vai trò của chăm sóc da đúng cách và sử dụng các sản phẩm làm mềm, giữ ẩm là rất quan trọng vừa có tác dụng hỗ trợ điều trị, vừa giúp duy trì da ở trạng thái tối ưu nhất.