Tôi và bạn trai chưa đăng ký kết hôn nhưng đã có con. Khi tôi sinh con, bạn trai của tôi không có nhà do đi làm ăn xa. Tôi có thể nhờ bố mẹ đẻ của cha đứa bé làm người chứng nhận và giấy khai sinh của con tôi có được mang họ bố không?

Bạn đọc H.P. (TP.HCM)

- Luật sư Nguyễn Ngô Quang Nhật (Đoàn luật sư TP.HCM) tư vấn:

Con sinh ra không phụ thuộc vào tình trạng hôn nhân của cha mẹ.

Trẻ em có quyền được khai sinh, có họ, có tên, có quốc tịch; được xác định cha, mẹ, dân tộc, giới tính theo quy định pháp luật (điều 13 Luật Trẻ em).

Như vậy, việc được đăng ký khai sinh là quyền của trẻ em, không phụ thuộc vào việc cha mẹ có đăng ký kết hôn hay không.

Họ của cá nhân được xác định là họ của cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo thỏa thuận của cha mẹ.

Nếu không có thỏa thuận, họ của con được xác định theo tập quán.

Trường hợp chưa xác định được cha đẻ thì họ của con được xác định theo họ của mẹ đẻ (khoản 2 điều 26 Bộ luật Dân sự). Khi đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha thì họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con sẽ theo mẹ. Phần ghi về cha trong sổ hộ tịch và giấy khai sinh sẽ để trống.

Nếu anh chị không đăng ký kết hôn nhưng muốn giấy khai sinh của con có đầy đủ thông tin của cha để con được mang họ cha thì người cha phải làm thủ tục nhận con theo quy định của pháp luật.

Khi đăng ký nhận cha - con, các bên phải có mặt và người yêu cầu đăng ký nhận cha - con không được ủy quyền cho người khác thực hiện.

Như vậy, chị có thể ủy quyền cho cha, mẹ đẻ của bạn trai đi đăng ký khai sinh cho con chị nhưng không thể nhờ cha, mẹ đẻ của bạn trai làm thủ tục đăng ký nhận cha, con như quy định nêu trên.

Trong trường hợp này, để đảm bảo quyền lợi tốt nhất của đứa trẻ, chị nên đi đăng ký khai sinh cho con trước (phần ghi về cha trong giấy khai sinh sẽ để trống). Sau đó, khi người cha trở về (anh chị đăng ký kết hôn và có văn bản thừa nhận là con chung) thì chỉ cần làm thủ tục bổ sung thông tin hộ tịch cho con (khoản 2 điều 16 thông tư 04/2020/TT-BTP) và thủ tục thay đổi họ cho con từ họ của mẹ đẻ sang họ của cha đẻ.

Con nuôi hợp pháp không chí thú làm ăn, có thể hủy thừa kế không?

Hai bác của tôi đã mất, toàn bộ tài sản của hai bác để lại cho một người con nuôi hợp pháp.