Sức mua thị trường điện máy đang ấm dần lên vào thời điểm cuối năm. Người tiêu dùng cần nghiên cứu kỹ hình thức thanh toán để tránh bị thiệt - Ảnh: T.T.D.

Khi mà chiêu siêu giảm giá đã quá lỗi thời thì việc kích thích sức mua bằng cách áp dụng chính sách mua hàng trả góp đang được nhiều người tiêu dùng quan tâm. Tuy nhiên, với hình thức thanh toán này, khách cần chấp nhận chênh lệch giá sản phẩm từ 20-30%, và bị cắt giảm nhiều quà tặng cùng quyền lợi khác.

Hiểu đúng lãi suất 0%

Dạo qua ba trung tâm điện máy tại khu vực Tân Bình, TP.HCM để tìm mua chiếc tivi, cuối cùng anh Đỗ Văn Sáu (đường Tây Thạnh, Q.Tân Phú, TP.HCM) quyết định mua tivi LCD Sony có giá hơn 14 triệu đồng tại một siêu thị điện máy gần nhà.

“Lúc đầu vợ chồng định bụng mua tivi trong tầm 5-6 triệu đồng, dạo qua một lượt thấy trung tâm nào cũng khoe trả góp lãi suất 0%, sẵn tiện vợ mình có thẻ ngân hàng, bàn tính mãi rồi quyết định mua tivi này”.

Theo vợ chồng anh Sáu, tivi này được các nhân viên trung tâm điện máy giới thiệu, trả góp trong vòng 12 tháng với lãi suất 0%, trả chia đều cho 12 tháng, với điều kiện có thẻ Visa và trong hạn mức cho phép.

Không riêng gì vợ chồng anh Sáu, tối 21-11, ghi nhận tại nhiều trung tâm điện máy cho thấy với chương trình lãi suất 0% từ các đơn vị bán lẻ, nhiều người tiêu dùng cho biết sẽ xem xét việc mua theo hình thức này.

Chị Ngô Ngọc Thụy, người đang tìm mua máy giặt tại Trung tâm Thiên Hòa (Q.12), cho biết lúc đầu cũng ngạc nhiên, thậm chí nghi ngờ. “Không biết thế nào mà chỉ trả góp lãi suất 0%, tui vẫn muốn xem lại cho kỹ, nếu thấy lãi suất thật là 0% thì mua chứ, dành tiền chi những khoản khác nữa” - chị Thụy nói.

Trong khi đó, tại trung tâm Nguyễn Kim trên đường Phan Đăng Lưu (Q.Phú Nhuận), một nhân viên bán hàng sau khi giới thiệu máy ảnh Canon có giá gần 15 triệu đồng, ngay lập tức giới thiệu chương trình giảm giá này, kèm thêm điều kiện sản phẩm mua phải từ 3 triệu đồng trở lên và trong hạn mức thẻ tín dụng cho phép.

“Chỉ cần anh có thẻ tín dụng, còn lại thủ tục em làm hết” - nhân viên bán hàng này giới thiệu.

Với những người không đủ điều kiện làm thẻ tín dụng, khách sẽ được nhân viên tư vấn hình thức trả góp vay tiêu dùng qua các công ty tài chính. Đây mới chính là cái bẫy mà nhiều người tiêu dùng lọt vào nhất.

Các công ty này cũng rao lãi suất 0% nhưng thực tế chỉ ưu đãi trong tháng đầu tiên, những tháng còn lại lãi suất khá cao mà nếu không cân nhắc người tiêu dùng có thể phải mua món hàng cao hơn 30-40% so với giá trị ban đầu sau khi trả hết lãi.

Chị Quỳnh Mai, ngụ Q.Thủ Đức, cho biết không chỉ lãi suất cao mà mức phí phạt vi phạm hợp đồng cũng rất kinh khủng.

“Vì muốn tất toán trước hợp đồng cho khoản vay trả góp chiếc điện thoại trị giá 18 triệu đồng ở siêu thị điện máy gần nhà, tôi đã bị phạt đến 9% dư nợ gốc còn lại tại thời điểm thanh toán tất toán trước hạn. Do khi vay tôi muốn vay thời gian dài để yên tâm trả nợ nhưng không ngờ phải chịu tiền phí trả nợ trước hạn lớn như vậy”, chị Mai ấm ức.

“Bỏ con tép bắt con tôm”?

Theo đại diện các trung tâm điện máy, hình thức trả góp lãi suất 0% đang được triển khai tại những hệ thống chỉ áp dụng cho những người mua hàng sở hữu thẻ tín dụng.

“Ví dụ khi mua điện thoại 12 triệu đồng, khách phải thanh toán bằng thẻ và chỉ phải trả 1 triệu đồng/tháng, trả liên tục trong vòng 12 tháng. Cách thức này kích thích nhu cầu mua sắm không sử dụng tiền mặt” - ông Nguyễn Tấn Hoàng Hậu, giám đốc tiếp thị Thiên Hòa, cho biết.

Theo ông Hậu, để có được hợp tác này, nhà bán lẻ và ngân hàng phải tự đàm phán với nhau, mỗi bên chịu phí một nửa. Bù lại, nhà bán lẻ bán được hàng, ngân hàng cũng có thêm khách sử dụng thẻ trong khi người tiêu dùng có thể mua được những sản phẩm cần thiết mà không phải bỏ ra khoản tiền lớn một lúc.

Giám đốc khối tiêu dùng của một ngân hàng thương mại cho biết cách thức này hiểu nôm na là ngân hàng đã giữ tiền giùm cho nhà bán lẻ.

“Khách hàng sử dụng thẻ tín dụng có hạn mức 30 triệu đồng, sau khi giao dịch mua một món hàng ở trung tâm điện máy trị giá 18 triệu đồng thì hạn mức còn lại trong thẻ sẽ chỉ còn 12 triệu đồng. Tuy nhiên, hạn mức này sẽ tăng theo số tiền trả góp hằng tháng của khách”, ông này giải thích.

Ông Lê Phạm Anh Thy, giám đốc tiếp thị hệ thống Nguyễn Kim, cho biết dù triển khai chương trình này đã lâu nhưng số khách hàng nắm rõ chương trình còn hạn chế. Thời gian gần đây số lượng người tham gia chương trình đã tăng lên. Trong năm 2014, số khách hàng sử dụng hình thức trả góp qua thẻ tín dụng tăng gấp đôi so với năm 2013.

“Thường khách mua hàng trả góp theo hình thức này phải đáp ứng điều kiện có thu nhập ổn định, có thẻ tín dụng của ngân hàng, sản phẩm mua phải từ 3 triệu đồng trở lên và được hưởng mọi quyền lợi như tất cả khách hàng khác” - ông Thy cho biết.

Tuy nhiên, theo anh Thành Chung, ngụ Q.Bình Thạnh, trong một lần mua hàng thanh toán bằng cách trả góp thẻ tín dụng, anh bị tính phí giao dịch 2,99%/giá trị sản phẩm. “Dù mức lãi suất 0% nhưng cộng thêm khoản phí ngân hàng trên cùng với ràng buộc một số điều kiện thì số tiền người mua phải trả không rẻ chút nào”, anh Chung nói. Theo giải thích của ông Anh Thy, đây là phí chuyển đổi ngân hàng nhưng chỉ có một vài ngân hàng thu loại phí này.

Ngoài ra, ghi nhận cũng cho thấy ở các trung tâm điện máy giá sản phẩm cùng một dòng hiện khá chênh lệch, ví dụ tivi Led Sony KDL loại 48 inch ở một siêu thị điện máy quận 1 niêm yết mức 14 triệu đồng nhưng trang bán hàng online (không phải trả chi phí mặt bằng) chỉ bán hơn 10 triệu đồng. Bên cạnh đó, theo nhiều người tiêu dùng, việc mua trả góp sẽ bị cắt đi khá nhiều quà tặng có giá trị từ 300.000-1 triệu đồng từ các đơn vị bán lẻ.