Hội thảo về "phòng chống tác hại của thuốc lá mới"

Đây là thông tin được chia sẻ từ hội thảo InnovaConnect với chủ đề "Phòng chống tác hại của thuốc lá mới: Bằng chứng khoa học và kinh nghiệm tại Việt Nam và trên thế giới" vừa diễn ra tại Trường Đại học Y tế công cộng (ĐHYTCC).

Hội thảo nằm trong chuỗi InnovaConnect do Quỹ VinFuture phối hợp với trường ĐHYTCC tổ chức với sự tham gia của gần 500 khách mời, gồm các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước.

Một thế hệ mới dùng nicotine

Trong giai đoạn tháng 10-12/2023, một nghiên cứu mẫu ngẫu nhiên do GS. Hoàng Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐHYTCC, chủ trì được thực hiện trên 3.801 học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 tại 11 tỉnh, thành ở Việt Nam.

Kết quả cho thấy 96,2% và 37,8% học sinh nhận thức được sự tồn tại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Trong đó 14% đã từng sử dụng thử thuốc lá điện tử và 7% hiện đang sử dụng trong 30 ngày qua. Tỷ lệ này đối với thuốc lá nung nóng là 1,8% đã từng sử dụng và 1,0% hiện đang sử dụng.

Mức độ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng trong giới trẻ Việt Nam đang ở mức cao, đặc biệt khi so sánh với các chỉ số về sử dụng thuốc lá truyền thống. GS. Hoàng Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐHYTCC đã chia sẻ những phát hiện đáng lo ngại từ thông tin nhóm nghiên cứu của ông thu thập được.

"Đây là xu hướng đáng lo ngại, vì nó có thể đảo ngược những nỗ lực kiểm soát việc sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên đã được triển khai quyết liệt trong nhiều năm qua.

Đặc biệt, việc các chỉ số cao ở cả nhóm người dùng thử và nhóm đang dùng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng thậm chí có thể dẫn đến sự gia tăng về tỉ lệ sử dụng thuốc lá truyền thống trong tương lai.

Việc nghiện chất nicotine dần hình thành trong quá trình sử dụng thuốc lá điện tử có thể dẫn đến sự "chuyển tiếp" sang các sản phẩm thuốc lá truyền thống", GS Minh nhấn mạnh.

GS. Hoàng Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Y tế Công cộng đã chia sẻ những phát hiện đáng lo ngại từ thông tin nhóm nghiên cứu của ông thu thập được

"Các công ty thuốc lá đang sử dụng những chiến thuật quảng cáo tinh vi để thu hút giới trẻ, đặc biệt là thông qua mạng xã hội.

Họ tạo ra những hình ảnh hấp dẫn, sử dụng người nổi tiếng để quảng bá sản phẩm và đưa ra những thông tin sai lệch về độ an toàn của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng", PGS. Becky Freeman, chuyên gia từ Trường Y tế công cộng, Đại học Sydney (Úc), chỉ rõ.

"Thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng cũng có nicotine gây nghiện, có khả năng tạo ra một thế hệ mới nghiện nicotine", bà Bungon Ritthiphakdee, Giám đốc Điều hành Trung tâm Quản trị và Kiểm soát thuốc lá toàn cầu (GGTC, Thái Lan) cảnh báo.

Cấp thiết nâng cao nhận thức cộng đồng

GS. Minh nhấn mạnh cần phải hành động ngay lập tức, xây dựng và thực thi các chính sách kiểm soát chặt chẽ đối với những sản phẩm này.

Theo GS. Minh, các chiến dịch sức khỏe cộng đồng đóng vai trò then chốt trong việc đối phó với tình trạng thiếu hiểu biết về tác hại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Ngoài ra, các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng có thể tạo ra một làn sóng ủng hộ mạnh mẽ cho các chính sách kiểm soát thuốc lá, tránh tư tưởng cho rằng hút thuốc là "ngầu" hoặc "nam tính".

"Chính phủ Singapore muốn bảo vệ thế hệ tương lai của mình và đó là lý do họ quyết định cấm hoàn toàn các sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng", bà Ritthiphakdee chia sẻ.

Các chuyên gia quốc tế chia sẻ các bài học kinh nghiệm về việc phòng chống "đại dịch" thuốc lá mới

Chia sẻ về bài học kinh nghiệm từ Úc, PGS. Freeman cho biết tỉ lệ người hút thuốc hàng ngày ở nước này hiện đã ở dưới mức 10%.

Tuy nhiên, để đạt được điều đó cần các biện pháp tiếp cận toàn diện nhiều mặt. Một giải pháp hiệu quả là thuốc lá điện tử chỉ được bán tại hiệu thuốc với các quy định nghiêm ngặt.

"Người trẻ sẽ không còn dễ dàng mua các sản phẩm ở những cửa hàng tiện lợi nữa. Mô hình này đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ", PGS. Freeman nói.

InnovaConnect là sáng kiến mới nhất của Quỹ VinFuture để tiếp nối thành công của chuỗi sự kiện "Đối thoại khám phá tương lai VinFuture" từ mùa giải VinFuture 2023.

Điểm đặc biệt của chuỗi sự kiện InnovaConnect là các cuộc thảo luận hợp tác và hội thảo khoa học chuyên môn sâu được tổ chức trực tiếp ngay tại Việt Nam với sự tham gia của các giáo sư, tiến sĩ, chuyên gia hàng đầu thế giới và Việt Nam, qua đó khẳng định vai trò trở thành cầu nối vững chắc của VinFuture để tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của khoa học và công nghệ Việt Nam.

Nên đánh thuế thuốc lá cao hay thấp đây?

Bộ Tài chính đề xuất tăng thuế thuốc lá có thể khiến một bao thuốc tăng thêm 10.000 đồng vào năm 2030.