Ngày 13-12, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp UBND tỉnh Hậu Giang tổ chức Hội thảo "Phát triển chuỗi giá trị lúa gạo Việt Nam - trách nhiệm và bền vững".

Cần xây dựng thương hiệu gạo chung của Việt Nam

PGS.TS Nguyễn Phú Son - Trường đại học Cần Thơ - cho biết 9 tháng năm 2023, sản lượng lúa cả nước ước đạt 32,1 triệu tấn (chiếm khoảng 74,7% tổng sản lượng cả năm). Đây là điều kiện thuận lợi cho việc Việt Nam tăng cường xuất khẩu gạo và dự báo nhiều khả năng sẽ đạt được 7,5 triệu tấn gạo xuất khẩu trong năm 2023 mà vẫn đảm bảo an ninh lương thực trong nước.

Chuỗi giá trị lúa gạo Việt Nam hiện cũng còn những điểm nghẽn như: nông dân nhận thức chưa đúng và đầy đủ về bản chất liên kết nên xảy ra chuyện "bẻ kèo", quy mô sản xuất nhỏ và ngành hàng lúa gạo chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu lớn.

Đặc biệt, vùng nguyên liệu lúa gạo ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long chịu ảnh hưởng biến đổi khí hậu và xuất khẩu lúa gạo Việt Nam chịu sự canh tranh gay gắt từ Thái Lan, Ấn Độ, Pakistan…

Tháo gỡ điểm nghẽn trên, PGS.TS Nguyễn Phú Son cho biết thêm cần đầu tư phát triển vùng nguyên liệu lúa tập trung, chuyên canh lúa chất lượng cao theo hướng bền vững và tăng trưởng xanh.

Nghiên cứu và phát triển các mô hình liên kết bền vững giữa nông dân với các đơn vị liên quan trong chuỗi giá trị lúa gạo; cắt giảm chi phí để nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành hàng lúa gạo.

"Chúng tôi cho rằng cần xây dựng dự án nghiên cứu phát triển giống lúa và phát triển thương hiệu gạo chung của Việt Nam. Đây là giải pháp mang tính chiến lược đối phó và thích ứng với cạnh tranh quốc tế, biến đổi khí hậu, nhận thức nhu cầu tiêu dùng theo hướng an toàn, xanh và sạch", PSG.TS Nguyễn Phú Son nói.

Sử dụng cơ giới hóa, nâng chuỗi giá trị gạo Việt

TS Nguyễn Văn Hùng - Viện Nghiên cứu lúa gạo quốc tế IRRI - thông tin ngành hàng lúa gạo Việt Nam đứng trước nhiều thách thức lớn như: biến đổi khí hậu, thiếu nguồn lao động sản xuất lúa. Do đó, áp dụng công nghệ sẽ góp phần nâng cấp chuỗi giá trị lúa gạo theo hướng chất lượng, phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh.

Đặc biệt, sử dụng cơ giới hóa gieo sạ sẽ giúp giảm lượng giống nên nông dân sẵn sàng mua giống lúa xác nhận, chất lượng cao để canh tác, góp phần giảm áp lực sâu bệnh, nâng cao năng suất lúa.

Ông Hoàng Trung - thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - chia sẻ Việt Nam những năm qua nghiên cứu phát triển nhiều giống lúa chất lượng và nông dân sử dụng các giống lúa xác nhận nhiều.

Do đó, sản lượng và chất lượng gạo Việt Nam ngày càng khẳng định được vị thế của mình trên thị trường trong và ngoài nước. Cộng đồng quốc tế cũng công nhận gạo của Việt Nam ngon nhất thế giới, đáp ứng được các điều kiện an toàn thực phẩm.

Nhiều ý kiến tham luận của chuyên gia, nhà nghiên cứu chia sẻ hôm nay góp phần quan trọng vào việc nâng cao chuỗi giá trị lúa gạo Việt Nam. Đây cũng là các giải pháp để nông dân sản xuất lúa gạo gắn liền với bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, nâng cao lợi nhuận.

Thành lập Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam

Ngày 28-11, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng ký quyết định về việc cho phép thành lập Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam.