Để tránh tác động bất lợi này, người bệnh đái tháo đường cần sử dụng loại đường nhân tạo hay thay thế nhằm cải thiện các ảnh hưởng xấu gặp phải.

Thực chất các loại đường này không hoặc sinh ra năng lượng rất ít, có độ ngọt gấp nhiều lần đường thường dùng và không chứa nhiều carbohydrate.

Các loại đường sử dụng cho người đái tháo đường là đường nhân tạo, đường alcohol, cây cỏ ngọt Stevia. Mỗi loại đường có đặc điểm khác nhau mà người đái tháo đường cần chọn phù hợp với nhu cầu của mình.

Các loại đường này đã được chấp nhận sử dụng trong cộng đồng và an toàn nếu được sử dụng ở mức độ cho phép.

Các loại đường nhân tạo

- Aspartam: Ngọt gấp 160 - 200 lần đường thường, dễ bị huỷ bởi nhiệt nên không được dùng trong lúc nấu trên bếp mà chỉ sử dụng khi chế biến xong. Mức an toàn để sử dụng hàng ngày là 50mg/kg/ngày.

- Saccharin: Ngọt gấp 300 - 500 lần đường thường, không bị huỷ bởi nhiệt. Mức an toàn là 15mg/kg/ngày. 

- Sucralose: Ngọt gấp 600 lần đường thường, ổn định với nhiệt độ. Mức an toàn là 5mg/kg/ngày. 

- Acesulfam K: Ngọt gấp 200 lần đường thường, ổn định với nhiệt độ. Khi sử dụng đơn độc thì có vị hơi đắng, do đó cần kết hợp các chất tạo ngọt khác. Mức an toàn là 15mg/kg/ngày.

Đường alcohol

Đường alcohol như Isomalt, Lactitol, Maltitol, Mannitol, Sorbitol, Xylitol… là carbohydrate có trong các loại trái cây và thảo mộc được dùng để sản xuất thành đường sử dụng.

Loại đường này không ngọt hơn đường mía, được xem là có dinh dưỡng và năng lượng. Đường alcohol thường kết hợp với đường nhân tạo để làm tăng độ ngọt. Mặc dù tên gọi là “đường alcohol” nhưng nó không hề chứa cồn, không có ethanol như các loại rượu bia.

Đường alcohol thường không được sử dụng trong gia đình mà chủ yếu dùng cho các sản phẩm công nghiệp như chocolate, kẹo, mứt trái cây, kem, chewing gum, kem đánh răng, nước súc họng… thay cho đường thường.

Loại đường này không gây sâu răng, giúp kiểm soát cân nặng vì 1 gam cho 2 kcal, cho năng lượng ít hơn đường thường.

Đường alcohol có thể làm gia tăng đường huyết bởi vì là carbohydrate, tuy nhiên do cơ thể chúng ta không hấp thu hoàn toàn nên ảnh hưởng lên đường huyết ít hơn đường thường.

Người đái tháo đường có thể sử dụng đường này nhưng chú ý lượng carbohydrate (cơm, bún, trái cây) trong bữa ăn. Ăn nhiều có thể gây sình bụng, tiêu chảy và sinh hơi trong ruột.

Chất ngọt tự nhiên

Chất ngọt tự nhiên (nước trái cây cô đặc, mật hoa, mật ong, mật đường, maple syrup) là các loại đường thay thế được xem tốt cho sức khoẻ hơn đường thường hoặc các loại đường thay thế.

Chúng được sử dụng rất nhiều tại gia đình và cả trong công nghệ thực phẩm, làm ngọt thức uống như trà và cocktail, các món bánh tráng miệng, cho vào ngũ cốc và để làm bánh.

Mặc dù đường tự nhiên có chứa vitamin và khoáng chất, nhưng với hàm lượng không khác là bao so với đường tinh chế, do đó, mật ong và đường được xem có giá trị dinh dưỡng tương đương, và cả hai đều mang đến các sản phẩm cuối cùng trong cơ thể là glucose và fructose.

Vì vậy, chỉ nên sử dụng chất tạo ngọt tự nhiên để thưởng thức vị ngon đặc trưng của chúng.

Sử dụng nhiều đường tự nhiên có thể sẽ dẫn đến các vấn đề sức khoẻ như sâu răng, thiếu dưỡng chất, tăng cân, tăng mỡ trong máu. Người đái tháo đường không nên sử dụng loại đường này.  

Cây cỏ ngọt Stevia 

Đường ăn kiêng cỏ ngọt Stevia chiết xuất từ cây cỏ ngọt, liều lượng cho phép là 7,9 mg/kg/ngày.

Đây là sản phẩm thiên nhiên không có calorie, không có carbohydrate và chỉ số đường huyết bằng 0, nhưng lại có độ ngọt gấp 300 lần đường thường dùng và ổn định vối nhiệt độ.

Đường này được Bộ Quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận như là một phụ gia thực phẩm thiên nhiên an toàn. Người đái tháo đường có thể sử dụng đường cỏ ngọt theo nhu cầu của mình.