Phóng to

TT - Từ đường làng tới đại lộ Hollywood (*) (Phillip Noyce: Backroads to Hollywood) tường thuật kỹ lưỡng chặng đường thực hiện từng bộ phim của đạo diễn Phillip Noyce, người đọc qua đó có cơ hội nhìn ngắm “chân dung” của ông khá chi tiết. Đó là một người đàn ông thông minh, điềm tĩnh, sâu sắc và khiêm nhường.

Đó là một đạo diễn hầu như không có phong cách nghệ thuật riêng nhưng đáng ngưỡng mộ với một hệ thống phim khó phân loại, một đạo diễn luôn tự thử thách và đặt cho mình “trách nhiệm khám phá những khả năng có thể”. Và một khía cạnh đặc biệt khác, đó là những thao thức của tinh thần dân tộc ở một nghệ sĩ “có trái tim người Úc”.

Dẫn nguyên văn rất nhiều tự sự của Phillip Noyce, tác phẩm nghiên cứu về sự nghiệp điện ảnh của cá nhân một đạo diễn gần như còn là một “tự thuật” và “tài liệu” đáng chú ý về cách làm phim trong mấy mươi năm qua, cách xâm nhập Hollywood và đối phó trước “bộ máy tài chính và phát hành tàn nhẫn mà hiệu quả đến khó tin” của Mỹ, cách để người làm phim và cộng sự được tự do sáng tạo trong nghệ thuật.

Cuốn sách mang tên Từ đường làng tới đại lộ Hollywood. Thế nhưng, đọc quyển sách qua cách sắp đặt khéo léo của tác giả Ingo Petzke - người phỏng vấn Phillip Noyce và nhiều nhân vật liên quan, có thể thấy Hollywood không phải là đích đến để thỏa mãn của vị đạo diễn người Úc này. Bởi ở góc độ một người làm nghệ thuật, như người đọc hiểu ở Noyce, cuối cùng và quan trọng nhất vẫn là cách ông làm ra những tác phẩm từ chính trái tim mình và “chạm vào thế giới”.

Với nhiều khán giả VN, Phillip Noyce trở nên “gần gũi” cũng vì cách ông đã “chạm” vào VN qua tác phẩm đánh dấu tài năng của mình - Người Mỹ trầm lặng. Chương 16 - Người Mỹ trầm lặng trong tập sách có lẽ cũng là chương hấp dẫn nhất với những ai yêu thích bộ phim này, để được “xem” lại bộ phim lần nữa với những khám phá mới hơn, để hiểu thêm lý do tinh tế khiến Phillip Noyce chọn Hải Yến - lúc đó “rõ ràng không phải là một nữ diễn viên có nhiều kinh nghiệm” - vào vai Phượng, cũng như để thán phục sự tinh tường của ông khi ông chọn đạo diễn hình ảnh Chris Doyle, vì “Chris cảm thấy được hương vị, giá trị của những nguồn sáng, triết lý ẩn dưới bề mặt của câu chuyện”.

Riêng với độc giả là những nhà làm phim, có thể chia sẻ với Phillip Noyce một đúc kết quý giá: làm những bộ phim nhỏ, không phải hướng ra số đông khán giả cho phép một đạo diễn được tiếp tục làm phim lâu dài hơn.

(*) Sách do Saigon Media và NXB Tổng Hợp TP.HCM ấn hành. Saigon Media cho biết lợi nhuận thu được từ cuốn sách sẽ dùng hỗ trợ các đạo diễn điện ảnh trẻ ở VN đi thực tập ở nước ngoài.