Iyus, một người Indonesia sẽ bắt đầu làm tài xế xe buýt vào tháng 4 sau khi Nhật Bản mở rộng phạm vi thị thực lao động có tay nghề sang lĩnh vực vận tải đường bộ - Ảnh: asia.nikkei.com

Trong bối cảnh thiếu nhân lực trầm trọng, các công ty logistics và vận tải ở Nhật Bản đang tăng cường tuyển dụng lao động nước ngoài làm lái xe, sau khi ngành này được bổ sung vào danh sách các ngành đủ điều kiện cấp thị thực lao động đặc biệt.

Để có được chứng chỉ "kỹ năng đặc định" trong lĩnh vực vận tải, người lao động phải vượt qua kỳ thi về luật giao thông Nhật Bản và các phương pháp xếp dỡ hàng hóa đặc thù của ngành. Kỳ thi đầu tiên được tổ chức vào tháng 12-2024 và đã có hơn 200 người hoàn thành.

Việc tuyển dụng lao động nước ngoài đang gia tăng trong bối cảnh ngành vận tải Nhật Bản đối mặt với tình trạng thiếu lái xe nghiêm trọng. 

Theo Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản, tài xế xe tải làm việc nhiều hơn khoảng 20% số giờ mỗi năm so với mặt bằng chung, nhưng thu nhập hằng năm lại thấp hơn khoảng 10%. Khi dân số Nhật Bản suy giảm, một đại diện của Sakai Moving nhận định rằng "việc tuyển dụng trong nước ngày càng trở nên khó khăn".

Tháng 4-2024, Chính phủ Nhật Bản đã ban hành quy định giới hạn giờ làm thêm của lái xe tải ở mức tối đa 960 giờ mỗi năm. Theo Viện Nghiên cứu và Tư vấn Logistics NX, nếu không có các biện pháp đặc biệt, khả năng vận tải thương mại bằng xe tải sẽ thiếu hụt 34% so với nhu cầu vào năm tài chính 2030.

Chương trình "kỹ năng đặc định" dành cho các ngành thiếu lao động cho phép tuyển dụng lao động nước ngoài có tay nghề, bao gồm cả ngành điều dưỡng. 

Ngành vận tải ô tô được bổ sung vào danh sách vào tháng 3-2024 và dự kiến sẽ tuyển tới 24.500 lao động nước ngoài từ năm tài chính 2024 đến 2028. Tuy nhiên, một số phân khúc ngành có thể không tận dụng chương trình này, chẳng hạn như dịch vụ chuyển phát nhanh, nơi tài xế cần tương tác trực tiếp với khách khi nhận hàng. 

Bên cạnh đó, việc chương trình giới hạn thời gian thị thực trong 5 năm cùng với đồng yen suy yếu cũng khiến việc thu hút lao động quốc tế trở nên khó khăn hơn.