Trong số đó, món cà đắng, lòng gà đùm lá chuối nổi bật như một biểu tượng của sự sáng tạo, gắn kết với thiên nhiên, là món ăn không thể thiếu trong đời sống hằng ngày và các dịp lễ Tết.

Vừa thực hiện món cà đắng, lòng gà đùm lá chuối, anh Ksor Khức, làng Chuét 1, phường Thắng Lợi, thành phố Pleiku, cho biết:

Để thết đãi khách hay trong các dịp lễ Tết, ẩm thực người Jrai thường sẽ phải có món gà nướng, cơm lam. Con gà làm sạch, dùng để nướng lửa, còn lại phần lòng gà sẽ được chế biến món cà đắng, lòng gà đùm lá chuối.

Cà đắng, lòng gà đùm lá chuối được chế biến từ các nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên. Lòng gà làm sạch, sau đó trộn đều với cà đắng.

Cà đắng là loài quả được ưa chuộng nhất trong bữa ăn của người Jrai, thường trồng trong vườn nhà, chế biến được rất nhiều món. Cà đắng rửa sạch, thái nhỏ, rửa qua nước muối để bớt nhựa và không bị thâm đen.

Các gia vị muối, ớt xiêm, bột ngọt, sả, hành tím được kết hợp trộn đều với lòng gà và cà đắng để tạo nên hương vị đậm đà. Tất cả được gói gọn trong lá chuối đã được hơ qua trên lửa cho mền để dễ quấn, sau đó nướng trên bếp than hồng để giữ trọn hương vị tự nhiên.

"Người Jrai sử dụng bếp lửa, lấy than nướng thức ăn không chỉ để giữ nguyên hương vị của món ăn mà vì thuận tiện trong sinh hoạt hằng ngày.

Bếp lửa không chỉ là nơi chế biến các món ăn, mà còn là trung tâm gắn kết gia đình, nơi các thành viên quây quần bên nhau, chia sẻ câu chuyện đời thường." - anh Khức cho biết thêm.

Quy trình chế biến món ăn cũng là một phần thể hiện sự khéo léo và tinh thần cộng đồng của người Jrai. Sau khi lòng gà, cà đắng và các nguyên liệu được sơ chế, chúng được trộn đều, thêm gia vị muối, ớt theo khẩu vị.

Sau đó cho thêm một chút nước để tạo hơi nước khi nướng. Hỗn hợp này được gói trong lá, buộc chặt bằng dây chuối khô hoặc dây lạt mềm, rồi nướng trên bếp than hồng.

Hương thơm của lá chuối quyện với vị ngọt thanh của lòng gà, vị đắng của cà, vị cay của ớt xiêm và vị đậm đà từ các nguyên liệu dân dã của người Jrai khiến món ăn trở nên hấp dẫn, khó quên.

Không chỉ là món ăn, cà đắng, lòng gà đùm lá chuối còn mang ý nghĩa văn hóa của người Jrai. Người Jrai tin rằng những món ăn từ thiên nhiên không chỉ nuôi dưỡng cơ thể, còn gắn kết con người với môi trường sống.

Món ăn thường xuất hiện trong các dịp lễ hội, là biểu tượng của sự đoàn kết và lòng hiếu khách. Không chỉ vậy, cà đắng, lòng gà đùm lá chuối còn là món ăn dân dã trong mỗi gia đình người Jrai vì dễ làm, nhanh chóng và từ các nguyên liệu có sẵn.

Cách làm món ăn này cũng thể hiện lối sống giản dị, gần gũi với thiên nhiên, là sự phản ánh chân thực nhất về phong cách sống và văn hóa của người Jrai.

Ẩm thực Jrai nói chung và món cà đắng, lòng gà đùm lá chuối nói riêng không chỉ là một phần trong đời sống hằng ngày, mà còn là tài sản văn hóa quý giá, góp phần làm nên bức tranh đa dạng của ẩm thực Việt Nam.

Những ai có dịp đến Gia Lai, hãy một lần thưởng thức món ăn này để cảm nhận hương vị độc đáo và hiểu hơn về con người, văn hóa nơi đây.

Thương nhớ cà đắng núi rừng

TTO - Cà đắng là một trong những món ăn lần đầu phải nếm vị đắng dần dần thành quen dễ gây ghiền. Món ăn từ cà đắng là niềm tự hào của các dân tộc như: Ê đê, M’Nông, Gia Rai,…